Ata Rangi werd opgericht in 1980, door Clive Paton, een veehouder in Martinborough met een voorliefde voor rode wijn. Echt goede wijn was voor hem te prijzig, dus besloot hij zelf wijn te gaan maken. Een paar jaar eerder had hij een onderzoeksrapport gelezen waarin werd gesteld dat Martinborough, gelegen op het zuidelijke deel van het Noordereiland, klimatologisch sterk deed denken aan de Bourgogne. Via via kwam hij in contact met Malcolm Abel, die hem niet alleen zijn eerste wijnstokken leverde, maar hem ook wegwijs maakte in het wijnbouwvak. Abel overleed in 1983, zijn wijngaard werd gerooid en zo werd Ata Rangi de locatie waar de Bourgondische ‘Abelkloon’ overleefde en waarvandaan hij in latere jaren in andere wijngaarden werd aangeplant.

Paton maakte deel uit van een handjevol pioniers die begin jaren tachtig rond Martinborough met wijnbouw begonnen. Nieuw-Zeeland was op dat moment pas een paar jaar een serieus wijnland en sauvignon blanc was (en is nog steeds) de voornaamste druif. Wairarapa werd algemeen als te koud en te droog beoordeeld voor wijnbouw en daarom kon Paton voor vrij relatief weinig geld aan zijn eerste 5 hectare wijnbouwgrond komen.
Alison, de zus van Clive, sloot zich al snel bij hem aan en kocht ook 2 hectare grond en verdiepte zich ondertussen in Londen in de internationale wijnhandel. In 1987 trouwde Clive met Phyll, die in Marlborough als wijnmaker werkzaam was geweest.

Martinborough ligt in een riviervallei in het zuiden van Wairarapa, dat tegenwoordig 1.100 hectare aan wijngaarden omvat. Ter vergelijking: de bekendste wijnstreek van het land, Marlborough, telt 28.000 hectare aan wijnstokken.
De bodem bestaat uit een 30 tot 60 cm diepe toplaag van silt en leem op een 25 tot 30 meter diepe laag grind, met hier en daar lagen klei ertussen en miljoenen jaren oude fossielen en schelpen uit de tijd dat het hier zeebodem was. Het klimaat is droog met veel zon en weinig neerslag (vooral in het voorjaar, totaal 700 mm), en de koude zuidelijke wind zorgt ’s zomers voor verkoeling. De wijngaarden worden aan drie kanten beschut door bergen. Dit microklimaat resulteert in wijnstokken die zeer diep wortelen en veel kleine druiven met een stevige schil en veel concentratie. Het groeiseizoen is lang en regelmatig en er kan laat geoogst worden.

De 5 hectare waarmee Paton in 1980 begon zijn inmiddels uitgebreid tot 48 ha. aan vooral kleine percelen, waarvan bijna de helft in pacht. Naast pinot noir wordt er ook merlot, cabernet sauvignon, cabernet franc, syrah, sauvignon blanc, chardonnay, pinot gris en riesling verbouwd. Sinds de laatste jaren worden verschillende percelen gebruikt als basis voor zeer kleinschalige single vineyard-wijnen.

Ata Rangi is nog altijd een familiebedrijf, Alison Paton is tegenwoordig general manager. Het bedrijf staat bekend om zijn constante hoge kwaliteit, wat deels te danken is aan het feit dat de oudste aanplant bijna 40 jaar oud is, en aan wijnmaker Helen Masters, die sinds 2003 verantwoordelijk is voor de productie. In 2010 kreeg Ata Rangi tijdens de Pinot Noir Conferentie in Wellington, net als Felton Road in Central Otago, de ‘grand cru’-status toegekend. Sinds 2014 beschikt het bedrijf over een bio-certificaat.

Eerste indrukken

Zeer veel kleur, licht vettige geur, maar ook veel finesse, interessante geurwaaier waarin het fruit duidelijk aanwezig is. Elegante aanzet, prachtige balans, rijp fruit komt ook in de smaak naar voren, daaromheen mooie zuren, vullend, goede lengte. Stijlvol en sympathiek.

Na 1,5 uur

De aroma’s hebben zich meer ontplooid. De geur is nog rijper en rijker, fruit en florale tonen komen meer naar de voorgrond. Sappige aanzet, fraîcheur en concentratie, bijzonder goede balans en veel lengte, serieuze pinot noir uit de nieuwe wereld, hoog niveau.

Na 2,5 uur

De fraaie kleurspiegel is intact gebleven, de aroma’s in geur en smaak zijn verder opengeplooid. Vullend met frisse omlijsting. De pinot noir-druif manifesteert zich goed. De aanzet is nog altijd sappig, de kruidigheid neemt toe, veel lengte.

Na 4 uur

De vitale fruit- en florale tonen worden minder fijn en eerder breed qua presentatie. De aanzet blijft sappig en de smaakbeleving is nog steeds mals. Concentratie en levendigheid zijn intact gebleven. Serieuze, harmonieuze pinot noir met een plezierige nagalm.

Totaal wijngaardareaal 48 hectare, waarvan ruim de helft in eigen bezit
Aanplant pinot noir, merlot, cabernet sauvignon, cabernet franc, syrah, sauvignon blanc, chardonnay, pinot gris, riesling
Druivenras geproefde wijn pinot noir, 40% Abelkloon, die midden jaren zeventig vanuit Bourgogne het land binnengesmokkeld is
Leeftijd wijnstokken ca. 40 jaar
Bodem dunne laag silt-leem op circa 25 meter alluviale kiezelbodem met hier en daar klei
Teelt biologisch
Vinificatie 35% hele trossen, de rest ontsteeld, 15-23 dagen fermentatie met inheemse gisten, malolactische fermentatie in barriques
Oudering 17 maanden in Franse barriques (35% nieuw), waarvan 6 maanden na de assemblage
Prijs per fles € 65,00