VDP.Grosse Lagen bij Walporzheim, Ahr: Kräuterberg, Domlay, Alte Lay
Tijdens de recente Paxxx-proeverij bij De Plantage moesten we vanwege tijdsgebrek de wijnen van Wijnkameel overslaan. Achteraf proefden we bij Scheepskameel/Wijnkameel alsnog onderstaande reeks fraaie wijnen van het Ahr-wijngoed J.J. Adeneuer. Een aantal ervan combineerden we tenslotte met een bijpassend gerecht.
proefnotities Jan en Kyra van Lissum
De kwaliteit van de wijnen is er de afgelopen decennia sterk gestegen en de pinot noir-stijl onderscheidt zich onder invloed van terroirverschillen duidelijk van die van de Bourgogne. Het westelijke deel van de streek, waar Weingut J.J. Adeneuer zich bevindt, wordt gekenmerkt door zeer steile terraswijngaarden. In het oosten staan de stokken aangeplant op minder steile hellingen en domineert de lössbodem.
Frank, Tim en Marc Adeneuer
Toonaangevend
Het ruim 500 jaar oude Weingut J.J. Adeneuer in Bad Neuenahr-Ahrweiler begon vanaf de jaren tachtig van de vorige eeuw, samen met toonaangevende producenten als Jean Stodden en Meyer-Näkel, naam te maken met spätburgunders van hoog niveau. In 1984 kwam het wijngoed onder leiding te staan van de broers Marc en Frank Adeneuer, en in 2015 voegde Franks zoon Tim zich aan hun zijde. Frank en Tim zijn tevens de wijnmakers. Zij beschikken over bijna 15 hectare, waarvan 85% beplant met spätburgunder, 9% met weissburgunder en 6% met frühburgunder. Ongeveer 90% wordt biologisch bewerkt. Sinds 1994 maakt het familiebedrijf deel uit van de VDP.
Sommeliers Mo Moody en Chanan Wisse (Scheepskameel/Wijnkameel)
Scheepskameel-eigenaren Tijs Jeurissen (chef) en Pieter Smits
Grosse Lagen
De Adeneuers bezitten percelen in vier van de 15 Grosse Lagen van de Ahr. De meest opvallende daarvan is de Walporzheimer Gärkammer. Deze 0,68 hectare grote wijngaard, de kleinste cru van het land, wordt bijna helemaal omringd door de Grosse Lage Kräuterberg en is al sinds 1714 in zijn geheel bezit van de familie Adeneuer. De steile terraspercelen worden gedomineerd door grauwacke, leisteen met zandig leem. De donkere steen zorgt samen met de zuidelijke oriëntatie en de onringende hoge leisteenmuren voor een warm microklimaat – de naam Gärkammer is te vertalen als ‘bakoven’. De aanplant bestaat geheel uit spätburgunder, voor een deel zeer oude ‘kastenholz’-klonen uit Dijon die 150 jaar geleden door een handelaar zouden zijn geïmporteerd in de Ahr.
– De Ahrweiler Rosenthal: steile wijngaarden, leem-lössbodem met grauwacke. Buurproducenten in deze Lage zijn: H.J. Kreuzberg, Meyer-Näkel en Jean Stodden.
– De Walporzheimer Kräuterberg: steile terraswijngaarden rond de Gärkammer, bodem van grauwacke en verweerde leisteen. Buurproducenten in deze Lage: Burggarten, Meyer-Näkel en Jean Stodden.
– De Walporzheimer Alte Lay: ten zuidwesten van de Gärkammer, steile terrassen met 40 jaar oude stokken, leisteen met wat klei in de toplaag. Tot 2018 werd het fruit gebruikt voor de cuvées No. 1 en No. 2.
Buurproducenten in deze Lage: Burggarten en H.J. Kreuzberg.
Vinificatie
Na een koude maceratie en een spontane gisting ondergaan de beste cuvées een houtrijping van 18 tot 20 maanden. Het gebruik van nieuw hout is zeer beperkt.
Wijnkameel,
Amsterdam, 06-13839799
Proefnotities
*
Purist Blanc de Noir Spätburgunder trocken, Weingut J.J. Adeneuer, Ahr, Duitsland 2022
Spätburgunder; rustige geur, evenwichtig, correct, neutraal, rijp fruit, sappig, goede vulling en zuren (12,5%) € 16,00
**
Purist Spätburgunder trocken, Weingut J.J. Adeneuer, Ahr, Duitsland 2022
Spätburgunder, selectie jonge stokken, 2-4 maanden rijping in grote eiken vaten; mooie rode kleurspiegel, zuivere geur, sappige aanzet, smaak biedt meer schakering dan geur, mooi donker fruit, cassis, goede zuren en balans, fris en plezierig, aangenaam kruidig tintje in finale, homogeen en mals, verleidelijk, veel lengte (13%) € 16,00
***
No. 2 Spätburgunder trocken, Weingut J.J. Adeneuer, Ahr, Duitsland 2022
Spätburgunder, selectie van leisteenterrassen, rijping in gebruikte eiken vaten; goede kleurspiegel, schoon, puur, mooie vlezige en aardse geurwaaier, evenwichtig, sappige aanzet, heerlijk kersenfruit omringd door frisse zuren, vitaal, energiek, goed gedoseerde kruidigheid, levendige finale met fruit als belangrijkste element, elegant, mooie schakering, veel lengte, zeer goed doordrinkbaar (13%) ca. € 25,00
***
No. 1 Spätburgunder trocken, Weingut J.J. Adeneuer, Ahr, Duitsland 2021
Spätburgunder, gedeclasseerd fruit van de GG-wijngaarden, leisteen-zandbodem, rijping in oude barriques; fractie meer homogene kleur dan No. 2, meer geurintensiteit, meer schakering en finesse, goed sap, mooie zuren, meer vulling en rondeur, rijp, uitstekende balans, smaakvol, levendig en elegant (13%) € 38,50
***
Walporzheimer Kleine Kammer Spätburgunder trocken, Weingut J.J. Adeneuer, Ahr, Duitsland 2022
Spätburgunder, tweede wijn van de Grosse Lage Gärkammer, afkomstig van 20-60 jaar oude stokken aan de zijkanten ervan, steile wijngaarden, leisteen, rijping in 5-10 jaar oude eiken vaten; fraaie kleur, helder, evenwichtige geur, licht vlezige impressie in geur en smaak, sappige aanzet, correcte vulling, homogeen en rustig, mooi gerijpt zwart en rood fruit, levendige zuren, goede fraîcheur en spanning, evenwichtig en vullend, licht kruidige ondertoon, goede lengte, aangenaam (13%) € 39,95
****
Ahrweiler Rosenthal Spätburgunder GG, Weingut J.J. Adeneuer, Ahr, Duitsland 2021
Spätburgunder, steile terrassen, zandige leem-lössbodem met leisteen, 2/3 rijpt op nieuw eiken; donkere kleur, mooi gerijpt donker fruit staat voorop, beetje cassis, aangenaam in geur en smaak, goed sap, elegant, mooie kruidigheid, veel finesse, zeer goede spanning en balans, fris en vitaal, speels en elegant, veel lengte, verrassend qua smaakprofiel en inzetbaarheid (13%) € 65,00
****
Walporzheimer Gärkammer Spätburgunder GG, Weingut J.J. Adeneuer, Ahr, Duitsland 2021
Spätburgunder, Gärkammer (‘bakoven’) is met 0,68 ha de kleinste Grosse Lage van het land, omringd door GG Kräuterberg, sinds 1714 monopole van familie Adeneuer, steile terrassen, complexe leisteenbodem, warm microklimaat, voor een deel beplant met tot 100 jaar oude ‘kastenholz’-klonen uit Dijon, fermentatie op rvs en eiken, rijping in oude barriques; prima kleurschakering, vullende geur, aromatisch, gerijpt, geur- en smaaktonen komen overeen, een beetje ingetogen karakter, meer sap en fruit, lichte grafiettoets, levendige zuren, kruidig, veel inhoud, omlijsting en lengte (13%) € 89,50
****
Walporzheimer Alte Lay Spätburgunder GG, Weingut J.J. Adeneuer, Ahr, Duitsland 2020
Spätburgunder, perceel ten zuidwesten van Gärkammer, steile terrassen, 40 jaar oude stokken, leisteen met wat klei in de toplaag, rijping in oude barriques, tot 2018 ging de oogst naar de cuvées No. 1 en No. 2; beduidend meer kleur, diepgang, volle geur, hecht en dik, nog niet geheel opengewaaierd, sappige aanzet, goede donkere fruit, rond, rijp, zeer vullend, veel inhoud, malse tannine, rijk, complex, aangenaam, veel lengte, ideaal voor gastronomische gerechten van niveau (13,5%) € 85,50
****
Walporzheimer Kräuterberg Spätburgunder GG, Weingut J.J. Adeneuer, Ahr, Duitsland 2018
Spätburgunder, perceel rondom Gärkammer, steile terrassen, leisteen, de Romeinen verbouwden hier al mediterrane kruiden (vandaar de naam), barriquerijping, 15% nieuw hout; beduidend meer kleur, toegeplooide geur met inhoud, mestige toets, homogeen, sappige aanzet, lichte grafiettonen, diep kersen- en ander donker fruit, goede zoet-zuurbalans, fris, fraaie tannine, licht gestoffeerd, sappig, voluptueus, mooi gerijpt, zeer veel inhoud, complexe wijn met veel lengte (13,5%) € 85,50
Wijn & spijs
Om de inzetbaarheid van de wijnen van Adeneuer te testen, proefden we ze in combinatie met een smeuïg, zacht, versmolten en smaakvol gerecht van kalfsentrecote, paddenstoelen en pasta, voor de gelegenheid bereid door gastchef Marie Caillou. We noteren de meest geslaagde matches.
** Met: No. 1 Spätburgunder trocken, Weingut J.J. Adeneuer, Ahr, Duitsland 2021
Goede combinatie. Mals, sappig en rond, waarbij het donkere fruit in de wijn de aansluiting maakt en zorgt voor meer rijpe tonen.
*** Met: Walporzheimer Kleine Kammer Spätburgunder trocken, Weingut J.J. Adeneuer, Ahr, Duitsland 2022
Fruit en zuren integreren beter bij het gerecht. Smakelijk geheel met meer spanning, diepgang en lengte. Ook de paddenstoelen komen heel goed tot hun recht.
**** Met: Ahrweiler Rosenthal Spätburgunder GG, Weingut J.J. Adeneuer, Ahr, Duitsland 2021
Zeer mooie combinatie. Fruit, vulling en frisse zuren van de wijn zorgen voor veel lengte. Aangenaam geheel, evenwichtig en elegant, met veel spanning en finesse alom.
**** Met: Walporzheimer Alte Lay Spätburgunder GG, Weingut J.J. Adeneuer, Ahr, Duitsland 2020
De wijn is meer aanwezig in deze combinatie. De rijpe fruittonen van maken de totaalsmaak rijp en rijk, maar het geheel is iets minder verfijnd. De paddenstoelen komen goed tot hun recht. Het mooie rode fruit en de frisse zuren van de wijn zorgen voor spanning en lengte.
**** Met: Walporzheimer Kräuterberg Spätburgunder GG, Weingut J.J. Adeneuer, Ahr, Duitsland 2018
Homogene combinatie, rijp, sappig en vullend, breed en complex, veel smaaklengte.
