Fromager van het Jaar 2024: Tim Wellenberg, Restaurant Latour* in Noordwijk

Drie rondes

De dag begon al vroeg voor de negen kaasvrouwen en -mannen met het klaarmaken van hun persoonlijke kaastafel. De eerste ronde bestond, na de loting voor de hele dag, uit een jurybezoek aan de tafel, uitleg van de fromager over de tien geselecteerde kazen, een kort vragenrondje en het tonen van de kaassnijtechnieken. Na een korte lunchbreak (broodje kaas ;-)) mochten de fromagers een selectie van vijf kazen naar keuze met een bijpassende drank presenteren. De dag eindigde met een soort mysterybox-element: uit het assortiment van de stand van Kaasfort Amsterdam selecteerden de deelnemers een kaas en koppelden die aan een wijn uit de selectie van de finalewijnen van het 35e Proefschrift Wijnconcours.

Kaastafel Kim Derksen

Kaastafel Olivier Vermooten

Kaviaar, aangeklede kaas en theeverstuiver

De jury was blij verrast over de aandacht, professionaliteit en voorbereiding van de deelnemende fromagers. ‘Je kunt duidelijk zien dat kaas uit het verdomhoekje aan het kruipen is’, stelde Evert Schonhage. ‘Wat we bij de kandidaten zien is dat ze de kaasservice haast behandelen als wijn. Met veel aandacht voor herkomst, details over het productieproces en soms eigen affinatie.’ Ook zag de jury veel creativiteit. ‘Kaas komt nu echt ook ‘out of the box’, verklaart Hans van de Meeberg. ‘Met aparte kaasmenu’s en eigen toevoegingen aan kaas.’ Zo presenteerde Tom Wolters van Het Arresthuis/Damianz een lepel Fette Berta met kaviaar, gebruikte Kim Derksen van de Kromme Dissel* een spray met earl grey-thee en dresseerde Fenna Kentie van VanOost haar stilton met eigen coating van sake, merlot, peper en amarene-kers.

Kaas en drank

In de volgende rondes werd de kaasplank gecombineerd met een drank of wijn naar keuze. Opvallend is dat geen enkele fromager een port selecteerde. Wel werd een andere wijn die dicht bij port staat, de Meade uit Oregon, gepresenteerd door Naomi van Vroenhoven van Brut172. Een wijn selecteren bij vijf kazen is eigenlijk niet te doen, vond ook de uiteindelijke winnaar Tim Wellenberg. ‘Je slaat altijd wel ergens de plank mis of je gaat voor een weinig uitgesproken wijn. Hij selecteerde de Nikolaihof Riesling uit Wachau, Oostenrijk. Een van de beste combinaties van dit moeilijke onderdeel, vond de jury. Fenna Kentie liet haar durf en creativiteit zien met een pittige pruimenlikeur van Hannya die, met een fruitig aroma en een honingachtige en pittige smaak, als erg gewaagd werd ervaren, maar niet door alle juryleden werd geapprecieerd.

Mystery-ronde

De laatste ronde met de kaas van Kaasfort Amsterdam en een eigen keuze uit de finalewijnen van het Proefschrift Wijnconcours liet ook weer geen port op tafel zien. Wel selecteerden twee deelnemers dezelfde fino van Bodegas Tradición. Maar ook hier scoorde het leidende duo Tim en Fenna de meeste punten. Tim met een Nederlandse take op camembert die geweldig ging in combinatie met de champagne Terre Natale 2012 van Huré Frères en Fenna pakte uit met een comté en een ingetogen meursault.

Het juryrapport

Het is heel fijn om te zien dat zelfs bij zo’n gevarieerd deelnemersveld er één grote verbindende passie is: die van kaas. De jury merkte dat in alle onderdelen en zag het ook aan de tafels, waar de deelnemers elkaar zonder problemen hielpen met afruimen, voorbereiden of glazen poleren. Creativiteit, ongewone drankcombinaties, eigengemaakte garnituren, durven kiezen voor een bepaald kaasprofiel, vaker direct bij de producent kopen, een aparte kaaswagen of de bedstede die een van de kandidaten ombouwde tot kaaskast: de moderne fromagers drukken steeds vaker hun eigen stempel op de kaasservice.

Runner-up Fenna Kentie bij de jurytafel

De uitslag

Winnaar en Fromager van het Jaar 2024 is Tim Wellenberg van Latour*, de runner-up is Fenna Kentie (VanOost – Amsterdam) en de nummer 3 is Tom Wolters van Het Arresthuis/Damianz (Roermond), gevolgd door Evie van Beerendonk van Monarh* (Tilburg).