Julia Bertram

Julia Bertram

Maar liefst dertien producenten telde het speciale Ahr-paviljoen tijdens Wine Professional. Iedere beursdag was er een proeverij waarbij alle producenten aan bod kwamen. Een selectie van alle geproefde wijnen vermelden we bij dit interview met Julia Bertram. Een eerder verslag van ons bezoek aan de streek vindt u hier.
tekst Hans van de Meeberg, proefnotities Ivo Ivanis en Jan van Lissum

Julia Bertram is een jonge wijnmaakster die al een paar jaar furore maakt met compromisloze wijnen. We spraken over de toekomst van haar domein dat ze vanaf 2020 gaat runnen samen met haar man, en wijnmaker uit Franken, Benedikt Baltes.
Julia Bertram

Julia Bertram op Wine Professional

Haar carrière ging van start tijdens haar bachelorstudie wijnbouw aan de prestigieuze wijnuniversiteit van Geisenheim. In die tijd liep Julia Bertram stage bij het wijngoed Meyer-Näkel, zo’n beetje de buren van haar ouderlijk huis in Dernau. Het eigenlijke plan was om na de studie een master te behalen in de internationale wijnhandel en daar haar carrière te maken. ‘Dat liep allemaal even anders’, vertelt ze. ‘Ik werd in 2011 gekroond tot lokale wijnkoningin van de Ahr en daarna in september 2012 verkozen tot de 64e wijnkoningin van Duitsland. Dat bracht mij direct in een internationale ‘stroomversnelling’, met meer dan 250 afspraken over de hele wereld, van Duitsland tot Canada en China. Ik bedacht dat ik inmiddels wel voldoende wist van de internationale wijnhandel en besloot na de reisperiode om mijn eigen wijnen te gaan maken.’

‘Instap-spätburgunders vond ik vaak het lekkerst. In die stijl ben ik mij meer gaan verdiepen’

De charmante jonge Duitse afkomstig uit een echte Ahr-wijnfamilie (4e generatie) heeft haar hart verpand aan spät- en frühburgunders. Tel daarbij op dat haar vriend (inmiddels haar echtgenoot) Benedikt Baltes dezelfde passie en filosofie voor het maken van zo authentiek mogelijke ‘burgunders’ al in de praktijk bracht bij zijn familiebedrijf in Klingenberg (Franken), en voordat je het weet heb je een echt ‘wijn-koningspaar’ in spe.
Wijngaarden bij Ahrweiler

Wijngaarden bij Ahrweiler

Eerst laten zien wat ze kan

Julia kreeg van haar familie – zowel haar vader als moeder bezitten toppercelen voor spät- en frühburgunder in de Ahr – een proefperceel van in totaal 1,3 ha in Dernau. ‘Mijn vader en moeder dachten allebei: ‘Laten we eerst maar eens kijken wat ze kan en of ze echt wel wijnmaakster wil worden, want dat is wel keihard werken’.’ Haar eerste kleine productie, in 2013, leverde slechts 600 liter op. Daarom beschouwt Julia zelf 2014 als haar eerste echte productiejaar, met in totaal zo’n 7.000 flessen. De vergisting van de wijn vond vanaf de start plaats in de kelders van haar vriend Benedikt Baltes in Franken en niet in Dernau. Haar eerste resultaten mochten er zijn. De wijn werd in Duitsland snel opgepikt door de wijncritici, en al in 2017 werd ze door Gault & Millau verkozen tot beste jonge wijnmaakster.

Met passie in de prijzen

Bertram en Benedikt delen hun voorliefde voor het maken van een zo puristisch mogelijk rode burgunder. ‘Bij het drinken van spätburgunders vond ik eigenlijk de instapwijnen vaak het lekkerst. In die stijl ben ik mij meer gaan verdiepen. De entree-spätburgunders hebben door vroegere oogst en dus kortere rijping vaak meer zuren en minder suikers. Daarbij is het houtgebruik beperkt en wordt vaak gewerkt met gebruikte vaten. Die kant wilde ik ook op, maar dan wel met specifieke terroirs en oude stokken.’

De twee doen het werk in de wijngaarden zoveel mogelijk met de hand. Voor het proces in de kelders zweert Bertram bij spontane vergisting en geen filtering, waarbij het sulfiteren tot een minimum wordt beperkt. Helemaal passend binnen haar andere visie: ze gelooft in biologische wijnbouw en de transitie van haar wijngaarden naar biologische teelt werd in 2019 afgerond.

Wijngaard bij Mayschoß

Wijngaard bij Mayschoß

Focus: de specifieke terroirs

In 2017 kwam de eerste uitbreiding naar 4,5 hectare en inmiddels omvatten de wijngaarden in de Ahr zo’n 7 hectare. Goed voor een jaarlijkse productie van ruim 40.000 flessen. Bertrams wijngaarden, met veelal oudere stokken, bevinden zich op de, vaak steile, leisteenhellingen rondom Dernau, Mayschoß, Mariënthal, Ahrweiler en Bad Neuenahr. Naast haar basiscuvée ‘Handwerk’, gemaakt van druiven van een paar verschillende wijngaarden, concentreert Julia zich op cuvées van specifieke wijngaarden met naar haar mening een zeer onderscheidend terroir. Haar Mariënthaler Trotzenberg cuvée is afkomstig van zeer oude stokken die staan aangeplant op een van de smalste punten van het rivierbekken in het Ahr-dal. De wijnstokken bevinden zich op een soort trechter van heel steile hellingen met een terroir van leisteen met zandsteen.

De toekomst: Betram Baltes

Recent heeft Julia’s echtgenoot, Benedikt Baltes, zijn aandelen in de wijnmakerij in Franken verkocht en is hij bij haar teruggekeerd in Dernau. Het echtpaar gaat nu echt samenwerken. Die samenwerking zal vanaf dit jaar ook zichtbaar zijn op het label; Bertram Baltes wordt de nieuwe naam van het wijnbedrijf. ‘Dat zullen we heel subtiel op het etiket gaan doen, het wordt zeker geen totale make-over van het label.’
Momenteel vindt de vinificatie nog steeds plaats in Franken bij Baltes. Maar eind 2020 hopen Bertram en Baltes te kunnen starten met de bouw van een volledig nieuwe kelder aan de rand van Dernau. ‘We gaan onze nieuwe kelders met ontvangstruimte voor bezoekers vlakbij een van onze wijngaarden bouwen, aan de rand van Dernau’, vertelt ze. ‘Dat doen we zo sustainable mogelijk, en we hopen dat de oogst van 2021 daar verwerkt kan worden.’
Verder uitbreiden van de wijngaarden ligt niet in de lijn van de verwachtingen. ‘We blijven rond de 40 tot 45.000 flessen produceren. Groot worden zien we niet zitten, klein blijven past beter bij ons. Als we verder groeien moeten we ook personeel gaan aannemen en dan wordt het een echt bedrijf. Terwijl we nu nog allebei zo genieten van zelf actief betrokken zijn bij alle aspecten van het wijn maken.’
De verdeling van taken tussen het echtpaar is duidelijk. Julia’s passie ligt in de wijngaard, terwijl Benedikt meer passie heeft voor het proces in de wijnkelder.
Op de vraag of er naast de nieuwe kelder nog andere wensen voor de toekomst zijn, vertelt Bertram dat een logische volgende stap die ze willen maken de conversie van biologisch naar biodynamische wijnbouw is.

Importeur Julia Bertram: Lekker Sapje, Leiden

Julia en Benedikt

Julia en Benedikt

Proefnotities Ahr

8-

Ahrweiler Rosenthal Spätburgunder trocken, Ahrweiler Winzer-Verein, Ahr, Duitsland 2017
Spätburgunder, barriquerijping; goede kleur, klein rood fruit en zachte kruidigheid, strakke aanzet, elegant fruit, redelijke lengte, iets dun in de finale (13%)

9-

Neuenahrer Kirchtürmchen GG Spätburgunder trocken, Weingut Deutzerhof, Ahr, Duitsland 2017
Spätburgunder, bodem van dikke klei op schiefer, 16 maanden rijping in nieuwe Franse barriques; belegen kleur, rijp van geur, aardse tonen, paddenstoelen, pruimen en zwarte kersen, licht ontwikkelde tonen in geur en smaak zijn kenmerkend voor de wijnen van Deutzerhof, vanille, zoetje, goede lengte en mooie finale, buitengewoon mooi versmolten, echte eigen stijl (14%)

8-

Heimersheimer Ladskrone Spätburgunder trocken, Dagernova Weinmanufaktur, Ahr, Duitsland 2017
Spätburgunder, 13 maanden rijping sur lie in 1 en 2 jaar oude barriques van Allier-eiken; belegen kleur, kersenfruit, zacht zoetig, roosjes, duidelijke houtinbreng, vanille, goed fruit en materie, het hout is op dit moment zeer aanwezig, heeft tijd nodig, toegankelijke wijn met goede lengte en goede balans (13,8%)

8+

Dernauer Hardtberg Spätburgunder trocken, Weingut Erwin Riske, Ahr, Duitsland 2017
Spätburgunder, 15 maanden barriquerijping; goede kleur, kruidige geur met veel kersenfruit, sappige en fruitige aanzet, mooie balans en goede lengte, koffie, goed opgenomen hout, rijp en fris tegelijk, goed glas (13,5%)

8,5

Dernauer Pfarrwingert Spätburgunder Goldkapsel, Weingut Sermann, Ahr, Duitsland 2018
Spätburgunder, 40 jaar oude stokken, 7 maanden rijping in vaten van Louis Latour; eerste oogst, 300 flessen gemaakt. Zeer veel kleur, overrijp, veel hout, licht jammig en veel vanille, in de smaak is de wijn wat minder rijp, iets zoetig, met goede zuren en veel fruit in de finale, laat goed het potentieel van de wijngaard zien (13,7%)

8,5

Marienthaler Trotzenberg Spätburgunder trocken, Weingut Paul Schumacher, Ahr, Duitsland 2017
Spätburgunder, barriquerijping; veel kleur, kruidige geur, pepertje en tabak, veel rood fruit, vooral kers, elegant, fijne en elegante aanzet met veel kersenfruit, mooie balans met veel sap en lengte, elegante wijn (13%)

9-

Ahrweiler Rosenthal GG Spätburgunder trocken, Weingut J.J. Adeneuer, Ahr, Duitsland 2017
Spätburgunder, meer dan 40 jaar oude stokken, schiefer- en zandrijke löss-kleibodem, barriquerijping (10% nieuw hout); elegante kleur, expressieve geur, kersenfruit en vanille, zacht fruitige aanzet, veel sap en fruit, zachte mineraliteit, veel lengte, elegante afdronk, complexe en fijne finale, zeer jeugdig (13,5%)

9-

Dernauer Hardtberg Spätburgunder trocken, Weingut Julia Bertram, Ahr, Duitsland 2018
Spätburgunder, 40 jaar oude stokken, bodem van grauwacke en wat schiefer, rijping in groot vat van Duits eiken; veel kleur, strak mineralig, zwarte kers, fruitige aanzet, goede houtinbreng, strak, vooral op fruit gefocust, fijne tanninestructuur, fris, levendig, geheel eigen stijl, compleet ander type Ahrwijn (12,5%)

8

Mayschosser Laacherberg Spätburgunder trocken, Winzergenossenschaft Mayschoss-Altenahr, Ahr, Duitsland 2016
Spätburgunder, 30+ jaar oude stokken, schieferbodem, zuid-zuidwestelijke oriëntatie, rijping op nieuwe barriques; veel kleur, kersen en kruidigheid, duidelijke houttoets in de vorm van vanille, volle en sappige aanzet, veel rood fruit, goede houtinbreng, licht impressies van koffie en mokka, goede lengte, rijpe stijl (14%)

8,5

Neuenahrer Sonnenberg Spätburgunder -R- trocken, Weingut Peter Kriechel, Ahr, Duitsland 2017
Spätburgunder, oude stokken, löss-kleibodem, 18 maanden rijping in Franse barriques; volle en goede kleur, duidelijke kruidentoets en bloemigheid, roosjes, sappige aanzet met veel fruit, zachte mineraliteit, goede houtinbreng, sappige finale, goed glas (13,5%)

8,5

B 52 Heimersheimer Burggarten GG Spätburgunder trocken, Weingut Nelles, Ahr, Duitsland 2017
Spätburgunder, 40 jaar oude stokken, 15 maanden barriquerijping; goede kleur, veel fruit in de geur, elegant en fris, veel sap en fruit, zachte mineraliteit, veel lengte en elegantie, toegankelijke stijl, mooie vulling (13,5%)

8,5

Ahrweiler Silberberg GG Spätburgunder trocken, Weingut H.J. Kreuzberg, Ahr, Duitsland 2013
Spätburgunder, bodem van löss, grauwacke en schiefer, 17 maanden barriquerijping (Frans eiken, 50% nieuw, medium toasting); veel kleur, veel kersenfruit, zachte houttoets en fijne mineraliteit, de smaak is rond en sappig met veel fruit, veel lengte en fijne finale, slanke wijn (13,2%)

9

Ahrweiler Silberberg GG Spätburgunder trocken, Weingut H.J. Kreuzberg, Ahr, Duitsland 2012
Spätburgunder, bodem van grauwacke, löss en schiefer, 18 maanden rijping in Franse barriques (60% nieuw, medium toasting); veel kleur, prachtig fruit, kersen en vanille, zachte bloemigheid, viooltjes, ronde sappige aanzet, vanille, koffie en chocolade, ronde tannine, prachtige balans, veel fruit in de finale, zalvend, zeer mooie wijn, zeer fraai geëvolueerd (13,5%)