(foto Villa Maria)
Cees van Casteren MW bezocht voor Proefschrift de Pinot Noir Celebration in Central Otago en vergeleek het met het laatste Pinot Noir Symposium in Wellington.
Bij de koffiebar van het minuscule vliegveld van Blenheim in Marlborough sprak een in shorts en T-shirt geklede taxichauffeur me aan. “How’re u doin’, mate?”, vroeg hij terwijl hij een hap van zijn chocolademuffin nam. “Pretty good, thank you”, antwoordde ik beleefd. “Visiting Marlborough, mate?” “Yes, I am”, glimlachte ik. “What’s your business, mate?” vroeg hij nieuwsgierig, waarop ik hem vertelde dat ik wijn proef om in mijn levensonderhoud te voorzien. “You bastard!” zei hij terwijl hij me vriendschappelijk in de buik stompte..
‘Bastard’ is een kooswoordje in Nieuw-Zeeland dat vooral door mannen onder elkaar wordt gebruikt. Ook Sam Neill gebruikte het woord b-woord tijdens het verwelkomen van de ruim 500 deelnemers aan het Pinot Noir Symposium in Wellington een paar jaar geleden; hij heette letterlijk alle ‘bastards of pinot’ welkom. Sam Neill, bekend als paleontoloog dr. Allen Grant in Jurassic Park en de echtgenoot van Holly Hunter in The Piano, is een grote fan van pinot noir. In zijn winery, Two Paddocks, maakt hij pinot noir op twee niveaus, beide van zeer goede kwaliteit. In zijn openingsspeech noemde Sam Neill pinot noir een ‘prestatie bevorderende drug’, en oneindig veel beter dan Kiwi sauvignon blanc, door hem aangeduid als ‘bitch diesel’. Dat had ook een kwinkslag naar Nieuw-Zeelandse riesling kunnen zijn trouwens, met zijn kenmerkende kerosinegeur.
Amisfield, Central Otago
Tijdens het symposium echter stond pinot noir centraal. Net als tijdens de afgelopen Pinot Noir Celebration in Central Otago. Maar daarbij hield de vergelijking ook op. Daar waar het Pinot Noir Symposium in Wellington een intellectuele uitdaging is, en pinotfielen uit de hele wereld bij elkaar komen om erover te praten, is de Pinot Noir Celebration in Central Otago juist een feest waar voornamelijk lokalen bij elkaar komen, niet om erover te praten maar om het te drinken. De Pinot Noir Celebration – die jaarlijks wordt georganiseerd – is deels een zomerkamp, deels pelgrimage, en deels een gastronomische ervaring; ja, het is zeker een van ’s werelds meest plezierige wijnevenementen. Het vindt plaats in Central Otago, in het zuiden van het Zuideiland, voor het grootste deel in de hoofdstad van pinot noir, in Queenstown zelf. Dat is een van de mooist gelegen steden ter wereld, omgeven door bergen, meren en wijngaarden. Het trekt jaarlijks een kosmopolitische doelgroep aan en begon dit jaar met een parade van deelnemende wijnmakers uit Nieuw-Zeeland, Australië, en Bourgogne.
Pinot noir
Bourgogne is meestal wel de dubbele focus van de Celebration naast Central Otago. Dit jaar echter brak het organiserend comité met de traditie en pakte het heel Frankrijk als begunstigde natie. Vijf wijnhuizen uit verschillende wijngebieden variërend van Bourgogne, Elzas, Jura, Loire en Champagne schonken hun pinot noirs in een uitgebreide begeleide proeverij die wel erg lang duurde. Niet alle wijnen waren groots.
Een ondeugende Kiwi-producent suggereerde dat de organisatie de Fransen had uitgenodigd om hun eigen wijnen er beter te laten uitzien. Tien jaar geleden had dit kunnen opgaan maar nu niet meer. Central Otago staat schouder aan schouder met Oregon, Californië, Champagne en Bourgogne als een eersteklas herkomstgebied van deze lastige druif. Zoals in de Bourgogne worden de beste Central Otago-wijnen in kleine hoeveelheden gemaakt en hebben ze de neiging duur te zijn. Met als resultaat dat we er dus niet veel van onze kant op zien komen. Maar kom je een fles Felton Road, Quartz Reef, Peregrine, Rippon, Mount Edward of Dry Gully tegen, zorg dan dat je er de hand op legt.
Elephant Hill, Central Otago
Misschien waren die Franse pinots achteraf toch niet zo representatief. Zelfs in Bourgogne kan de druif wijnen voortbrengen die door verschillende mensen van hetzelfde stuk land gemaakt zijn met enorme variatie in kwaliteit; van subliem tot vrijwel ondrinkbaar. Voor zijn fans is pinot noir’s onvoorspelbaarheid echter een deel van zijn aantrekkingskracht. De tegenstanders zullen vooral wijzen op zijn onbetrouwbaarheid.
En toch is er iets waarvoor de fans in de rij blijven staan voor pinot noir. Oz Clarke, de keynote spreker op de Celebration, zei: “Iedereen die pinot noir maakt, moet een beetje een masochist zijn, omdat pinot noir doorgaans meer faalt dan lukt. ‘ Hetzelfde geldt voor de mensen die het drinken. In een wereld die steeds meer geobsedeerd is door grote wijnen met veel concentratie en lengte, hout en kracht is pinot noir een anomalie: meer atleet dan gewichtsheffer, sierlijk, gevoelig en ingetogen. Een druivenras dat je leert om te zoeken naar nuances.
Naast een superbe aanbod aan wijnen was het gastronomische aspect van de Celebration zeker ook goed verzorgd. Hoogtepunt was een Bourgondische lunch in de wijngaard van Amisfield onder leiding van chef Vaughn die zijn vak heeft geleerd bij Noma in Kopenhagen en Martin Berasategui in San Sebastian.
Al met al een geweldige ervaring.
Auntsfield, Marlborough
Bent u ook nieuwsgierig naar de wijngebieden van Nieuw-Zeeland, dan biedt komend jaar volop de gelegenheid. In februari 2017 wordt het volgende Pinot Noir Symposium georganiseerd, in Wellington. Een ideale gelegenheid om niet alleen ’s lands pinots te proeven maar ook gebieden als Hawke’s Bay, Martinborough en Central Otago te bezoeken. Naast het symposium, u weet wel, dat symposium voor ‘bastards’.
