Een proeverij in Frankfurt, tien jaar geleden, vormde de inspiratie tot de fraaie Duitse wijnkaart van restaurant Scheepskameel en de eigen import onder de naam Wijnkameel. Voor oprichters Pieter Smits, Bob Kaasenbrood en sommelier Chanan Wisse is Duitsland sindsdien wat wijn betreft hun ‘heimat’. Wij bezochten het restaurant onlangs voor een veelzijdige proeverij.
proefnotities Jan en Kyra van Lissum
In 2015 waren Pieter Smits en Bob Kaasenbrood te gast in restaurant Heimat in Frankfurt. Eigenaar en sommelier Oliver Donnecker liet hen een boeiende reeks Duitse wijnen proeven en deed daarmee een vonk overslaan. Toen Pieter en Bob het jaar daarop restaurant Scheepskameel begonnen, nodigden zij hun voormalige restaurant Rijsel-collega Chanan Wisse (die ook als werkte bij De Bokkedoorns en De Burgemeester) uit om sommelier te worden. Ook hij raakte onder de indruk van de kwaliteit van het Duitse wijnaanbod. Gedrieën besloten ze om niet alleen een compleet Duitse wijnkaart samen te stellen, maar ook om daarvoor zelf wijnen te gaan importeren. Chanan raakte zo gefascineerd door de combinatie druif (met name riesling en spätburgunder) en terroir die per Duitse wijnstreek heel andere wijnen oplevert, dat hij zijn Magister Vini-afstudeerscriptie wijdde aan de vraag ‘Wat is het verwachte effect van klimaatverandering op Duitse kwaliteitsriesling de komende twintig jaar en hoe kunnen wijnboeren zich aanpassen?’
Chanan Wisse (Wijnkameel)
De familie Emrich-Schönleber in Monzingen, in de Nahe-vallei, houdt zich al sinds begin 18e eeuw bezig met wijnbouw, aanvankelijk als onderdeel van een traditioneel gemengd boerenbedrijf. Wilhelm Schönleber schakelde in de jaren zestig over op 100% wijnteelt. Tussen 1965 en 1985 werd het wijngaardbezit uitgebreid van 2 naar circa 10 hectare. De kwaliteit van de geproduceerde wijnen nam sterk toe en in 1991 werd het wijngoed gerekend tot de 100 beste producenten van Duitsland. In 1994 – inmiddels onder leiding van Wilhelms zoon Werner – trad het bedrijf toe tot de VDP. Het bezit groeide uit tot 20 hectare en in 2005 nam kleinzoon Frank de taak van wijnmaker op zich. Werner ziet nog altijd toe op het werk in de wijngaarden. De aanplant bestaat voornamelijk uit riesling (86%), aangevuld met grauburgunder (7%), weissburgunder (5%) en müller-thurgau (2%). De beste wijngaarden van Emrich-Schönleber liggen in drie Grosse Lagen: Frühlingsplätzchen, Halenberg en Auf der Ley. De wijnen van Weingut Emrich-Schönleber staan bekend om hun precisie en elegantie, structuur en diepgang.
Proefnotities Emrich-Schönleber
****(*)
Frühlingsplätzchen Riesling GG, Emrich-Schönleber, Nahe, Duitsland 2023
Riesling; zeer veel finesse, mooie fruitaroma’s, fraaie mineralentoets, evenwichtig, zuiver en stijlvol, veel lengte, nog jeugdig € 69,50
****(*)
Halenberg Riesling GG, Emrich-Schönleber, Nahe, Duitsland 2023
Riesling; een beetje gesloten, aromatisch en vullend, sappig en rond, mooie toets van mineralen, rijk en complex, veel lengte, uitstekende gastronomische wijn € 75,00
****
Monzinger Niederberg Riesling Erste Lage, Emrich Schönleber, Nahe, Duitsland 2023
Riesling; heerlijk fruitig, goede zuren, evenwichtig en verfijnd, veel lengte € 37,50
***(*)
Mineral Riesling trocken, Emrich-Schönleber, Nahe, Duitsland 2023
Riesling; goed fruit, aangename zuren, vullend, heel zuiver en evenwichtig, goede rieslingexpressie, prima lengte, aangenaam doordrinkbaar € 24,00
***(*)
Frühtau Monzinger Riesling trocken, Emrich-Schönleber, Nahe, Duitsland 2023
Riesling; ingetogen geur, goed fruit, prettige aroma’s in geur en smaak, rond smaakpalet, evenwichtig en zeer aangenaam € 28,00
***(*)
Halgans Monzinger Riesling trocken, Emrich-Schönleber, Nahe, Duitsland 2023
Riesling; vrij ingetogen in geur en smaak, sappig mondgevoel, evenwichtig en lekker, heeft tijd nodig € 29,25
***
Riesling trocken, Emrich-Schönleber, Nahe, Duitsland 2023
Riesling trocken; fruitige geur, goed sap, fris, goede spanningsboog, evenwichtig, levendig en doordrinkbaar, correcte prijs-kwaliteitverhouding € 16,50
***
Grauburgunder trocken, Emrich-Schönleber, Nahe, Duitsland 2023
Grauburgunder; aromatisch en vullend, goede balans, toegankelijke wijn € 24,00
Weingut Scheuermann, Pfalz
De broers Gabriel en Simon Scheuermann startten hun wijngoed in 2009 en leerden het vak van bevriende collega’s in de regio. Ze beschikken over 31 hectare aan wijngaarden die zij biodynamisch onderhouden. Veel aandacht wordt besteed aan een gezonde bodem en het behoud van natuurlijke biodiversiteit. In de kelders komen de wijnen op natuurlijke wijze tot stand, met inheemse gisten en zonder toevoegingen. Lange houtrijping sur lie draagt bij aan fraai uitgebalanceerde, eigenzinnige terroirwijnen.
Proefnotities Weingut Scheuermann
****
Reiterpfad Riesling, Scheuermann, Pfalz, Duitsland 2023
Riesling; zuiver en evenwichtig, goede expressie van de druif, mooie spanning, levendig, veel lengte € 44,50
***(*)
Deidesheim Bunter Sandstein Chardonnay, Scheuermann, Pfalz, Duitsland 2023
Chardonnay; evenwichtig, fraaie chardonnay-expressie, goed gedoseerde houtinvloed, mooie vulling, knappe balans en lengte € 21,95
***
Riesling, Scheuermann, Pfalz, Duitsland 2023
Riesling; brede aroma’s, vullend, mooie balans, levendig, schoon en smaakvol, goede prijs-kwaliteitverhouding € 13,95
***
Grauburgunder, Scheuermann, Pfalz, Duitsland 2023
Grauburgunder; vrij neutrale geur, levendig, mooie balans, goede vulling en lengte, goede prijs-kwaliteitverhouding € 13,95
***
Weissburgunder Chardonnay, Scheuermann, Pfalz, Duitsland 2024
Weissburgunder, chardonnay; minder uitgesproken geur, evenwichtig, levendig en doordrinkbaar € 13,95
Weingut Bercher, Baden
Al meer dan 300 jaar is het pittoreske stadje Burkheim in Kaiserstuhl de thuisbasis van van oorsprong Zwitserse wijnbouwersfamilie Bercher. Het wijngoed combineert moderne wijnbouwtechnieken met traditie, om zo constant de hoogste kwaliteit wijn te kunnen maken. De Kaiserstuhl is een oude vulkaan in Baden, het zuidelijkste wijngebied van Duitsland. Het klimaat is hier mediterraan. De pH-waarde is laag, de vulkanische bodem stenig met een goede drainage, en er is een flinke wind die richting het Zwarte Woud waait. Ideale omstandigheden om wijn te produceren. Behalve massa, body en kracht bezitten de wijnen zout, mineralen en zuren wat een mooie spanning oplevert, zelfs in het geval van de grauburgunder-druif die doorgaans wat mollige wijnen voortbrengt. De grauburgunders van Weingut Bercher doen dan ook niet onder voor de spätburgunders.
Proefnotities Weingut Bercher
***
Burkheimer Feuerberg Haslen Grauburgunder GG, Weingut Bercher, Baden, Duitsland 2022
Grauburgunder; helder, schoon, aangename fruitaroma’s, fris en evenwichtig € 42,25
***(*)
Burkheimer Feuerberg Kesselberg Spätburgunder GG, Weingut Bercher, Baden, Duitsland 2022
Spätburgunder; heerlijk fruit, mooie balans, levendig en smaakvol, goede tannine, vullend, prima lengte € 61,50
***
Jechtinger Eichert Spätburgunder Erste Lage, Weingut Bercher, Baden, Duitsland 2021
Spätburgunder; mooi fruit, goede zuren, prima balans, elegant en doordrinkbaar € 28,00
Ook geproefd
Oogst bij Weingut Jülg
Weingut Jülg, Pfalz
***(*)
Grande Cuvée Sekt Blanc de Noir Brut, Weingut Jülg, Pfalz, Duitsland 2020
Pinot noir, pinot meunier; breed geurpalet, verrassend fris en doordrinkbaar, goede balans, aangenaam, verrassend € 43,50
***(*)
Schweigen Spätburgunder, Weingut Jülg, Pfalz, Duitsland 2022
Spätburgunder; rustige aroma’s in geur en smaak, mooie balans, smaakvol, vullend en elegant € 42,50
Nik Weiss, Mosel
***
Ockfener Riesling, Nik Weiss, Mosel, Duitsland 2023
Riesling; fruitig, licht spritzig, schoon, prima balans, levendig en doordrinkbaar € 30,00
***
Bockstein Riesling Spätlese, Nik Weiss, Mosel, Duitsland 2022
Riesling; elegant, mooie spanning, evenwichtig en aangenaam € 33,00
Weingut Baum-Barth, Rheinhessen
***
Ingelheimer Spätburgunder, Weingut Baum-Barth, Rheinhessen, Duitsland 2021
Spätburgunder; mooie spätburgunder-aroma’s, veel inhoud en vulling, smaakvol € 26,00
**(*)
Spätburgunder, Weingut Baum-Barth, Rheinhessen, Duitsland 2022
Spätburgunder; lichtrood uiterlijk, licht aards en donkere bessen, goed sap, mooie zuren, correct € 16,00
Marc Adeneuer (Weingut Adeneuer) en Bob Kaasenbrood (Wijnkameel)
Weingut Adeneuer, Ahr
***
Blanc de Noir, Adeneuer, Ahr, Duitsland 2023
Spätburgunder; evenwichtig en doordrinkbaar, vriendelijke spätburgunder, goede prijs-kwaliteitverhouding € 16,00
*****
Alte Lay Spätburgunder GG, Adeneuer, Ahr, Duitsland 2019
Spätburgunder; mooi ontwikkeld, zeer veel finesse, prachtig fruit, mooie terroirexpressie, zeer fraaie balans, veel lengte, schitterende wijn € 85,00
****(*)
Rosenthal Spätburgunder GG, Adeneuer, Ahr, Duitsland 2022
Spätburgunder; intense geur, aromatisch en vullend, gedoseerde terroirexpressie, evenwichtig en bijzonder aangenaam, veel lengte € 65,00
****
Kleine Kammer Spätburgunder, Adeneuer, Ahr, Duitsland 2023
Spätburgunder; aangename aroma’s, goede vulling, veel finesse, kruidig, mooie lengte, fraaie spätburgunder € 43,50
***(*)
J.J. Adeneuer No. 2, Adeneuer, Ahr, Duitsland 2022
Spätburgunder; aangename aroma’s in geur en smaak, goed fruit, mooi ontwikkeld, evenwichtig, prima tannine, kruidige ondertoon € 27,40
***
Purist Spätburgunder, Adeneuer, Ahr, Duitsland 2022
Spätburgunder; heel schoon, aangename fruitaroma’s, goede zuren en vulling, mooie balans en lengte, goede prijs-kwaliteitverhouding € 16,00
Weingut Bernhard Huber, Baden
***(*)
Malterdinger Chardonnay, Weingut Bernhard Huber, Baden, Duitsland 2022
Chardonnay; intense neus, wel wat gesloten aroma’s, fris maar heftig, mooie balans, levendig en aangenaam van smaak, serieuze wijn met inhoud, heeft wat geduld nodig € 42,50
***
Breisgau Weiss, Weingut Bernhard Huber, Baden, Duitsland 2022
Grauburgunder, weissburgunder; fraaie balans, prima vulling, lekker doordrinkbaar € 32,50
****
Malterdinger Spätburgunder Alte Reben, Weingut Bernhard Huber, Baden, Duitsland 2022
Spätburgunder; fruitig, prima expressie van de druif, goede materie en lengte, evenwichtige wijn met vulling, finesse en veel lengte € 67,50
Weingut Aldinger, Württemberg
***
Rebhuhn Riesling trocken, Weingut Aldinger, Württemberg, Duitsland 2024
Riesling; sappige aanzet, goede zoet-zuurbalans, slanke stijl, opwekkend, mooie spanningsboog, veel lengte € 14,95
***
Lemberger, Weingut Aldinger, Württemberg, Duitsland 2023
Lemberger; donkerrood fruit, goed sap, evenwichtig, heel verleidelijk en fijn, doordrinkbaar € 18,50
Weingut Georg Breuer, Rheingau
***(*)
Estate Rauenthal Riesling, Weingut Georg Breuer, Rheingau, Duitsland 2020
Grauburgunder; fraaie geuraroma’s, sappig en evenwichtig, mooi van smaak, serieus glas wijn € 25,00
***
Gris Grauer Burgunder, Weingut Georg Breuer, Rheingau, Duitsland 2023
Grauburgunder; aromatisch en schoon, sappig en evenwichtig, goede lengte € 20,00
Weingut Knewitz, Rheinhessen
****
Weth & Welz, Weingut Knewitz, Rheinhessen, Duitsland 2022
Weissburgunder, chardonnay; intense geuraroma’s, goed sap in aanzet, vullend, goed smaakpalet, frisse tonen, fijne kruidigheid, lengte, prima prijs-kwaliteitverhouding € 21,00
***
Ingelheimer Spätburgunder, Weingut Knewitz, Rheinhessen, Duitsland 2022
Spätburgunder; goede aroma’s, fruitig, kersen, prima lengte, evenwichtig en aangenaam € 27,00
Overige producenten
***
Rosé Tradition Sekt, Griesel, Hessische Bergstrasse, Duitsland 2022
Pinot noir, pinot meunier, fermentatie op rvs (80%) en hout (20%); goede mousse, donker fruit, sappige aanzet, verfrissend en aangenaam, allemansvriend € 24,00
***(*)
Forster Ziegler Riesling Erste Lage, Bassermann-Jordan, Pfalz, Duitsland 2021
Riesling; puur riesling, expressief, zuiver, goede spanning, evenwichtig en aangenaam doordrinkbaar € 31,95
***
Lorch Riesling, August Kesseler, Rheingau, Duitsland 2021
Riesling; rustige geur, veel finesse, schoon, slank en aangenaam, evenwichtig en doordrinkbaar € 21,50
***
Riesling trocken, Schäfer-Fröhlich, Nahe, Duitsland 2023
Riesling; lichtgeel uiterlijk, sappige aanzet, mooie zuren, rijp tropisch wit fruit, schoon van smaak, veel lengte € 19,50
Wijnkameel, Amsterdam, 06 – 1383 9799
