De familie Manetti bezat al generaties lang twee kleine wijngaarden in Greve, maar het was Dino Manetti die besloot de wijnbouw serieus ter hand te nemen en zelf wijn te gaan maken voor familie en vrienden. In 1968 maakte hij zijn droom waar door een wijngaard te kopen in de Conca d’Oro bij Panzano. De grondprijzen waren in die tijd nog zeer aantrekkelijk en de percelen die Dino kocht bezaten veel potentieel.
De wijngaarden van het huidige domein Fontodi behoorden ooit toe aan de kerk van San Leonino en beleefden een eerste bloeiperiode in de 19e eeuw, toen de familie Bordoni er wijnen die voor een groot deel geëxporteerd werden. Na verkoop van het domein kort voor de Tweede Wereldoorlog raakte het in verval.

Dino droeg de leiding over Fontodi in 1979 over aan zijn twee jonge zoons, Marco (18) en Giovanni (16), die deze taak enthousiast aanvaardden, met hulp van de bekende oenoloog Franco Bernabei. Hoe groot het potentieel van het landgoed was bleek al snel met de introductie van de eerste wijn, de Flaccianello 1981, een single vineyard, 100% sangiovese supertuscan (sinds 2001 afkomstig een selectie van de beste sangiovese-percelen van het domein). Het grote succes werd een aantal jaren daarna geëvenaard – en volgens velen overtroffen – met een tweede iconische wijn, de single vineyard-cuvée Vigna del Sorbo 1985, een chianti classico op basis van 90% sangiovese en 10% cabernet sauvignon afkomstig van zuidoostelijk gelegen percelen gedomineerd door galestro.

In 1988 verzocht Dino zijn oudste zoon Marco om het terracottabedrijf te gaan leiden. De broers waren inmiddels zo gepassioneerd van hun wijndomein dat ze afspraken om iedere twee jaar van positie te wisselen, maar in de praktijk was dat lastig uitvoerbaar, zodat Giovanni uiteindelijk Fontodi bleef runnen. En dat deed hij met verve.
Nieuw aangeplante percelen werden in productie genomen, het portfolio werd uitgebreid met een chianti classico, een pinot nero, een syrah, een sauvignon blanc en een vin santo, en in 1990 werd de transitie naar biologische wijnteelt ingezet. Het certificaat volgde in 1998. Sindsdien gaat Fontodi meer en meer richting biodynamie, met aandacht voor biodiversiteit in de wijngaard, duurzaamheid en zelfvoorzienendheid. Zo zorgt sinds eind jaren negentig een eigen kudde chianina-runderen voor bemesting. Rond dezelfde tijd werd een moderne wijnkelder in gebruik genomen, met regelbare temperatuur en vochtigheidsgraad. Overpompen van wijnen gaat geheel op basis van zwaartekracht.

De Vigna del Sorbo onderging in de loop der jaren enkele aanpassingen op weg naar meer elegantie, verfijning en karakter. Het percentage cabernet sauvignon daalde in 2009 naar 5% en sinds 2012 wordt de wijn geheel van sangiovese gemaakt. Vanaf 2010 draagt hij de Gran Selezione-kwalificatie. De periode van houtrijping steeg van 18 naar 24 maanden, terwijl de mate van toasting van de vaten omlaag ging. Verder worden de schilletjes tijdens de gisting nog maar één keer per dag ondergedompeld, zodat de extractie minder sterk is.

In 2012 gingen de broers Giovanni en Marco na bijna 25 jaar voor het eerst weer samenwerken – op een verrassende en toch voor de hand liggende wijze. Tot in de jaren dertig van de vorige eeuw had de familie Manetti naast tegels en dakpannen ook amforen gemaakt, voor de opslag van wijn en olijfolie. Nu hervatte Marco voor het eerst de productie van die amforen, op verzoek van Giovanni die een nieuwe cuvée op de markt bracht met de naam Dino. Het is een vin nature op basis van 100% sangiovese die 9 maanden fermenteert en macereert en aansluitend 6 maanden rijpt in amfoor. Ambachtelijk gemaakt volgens eeuwenoude traditie, van hetzelfde type kleigrond (galestro) als waarin de sangiovese-stokken van Fontodi wortelen.

Eerste indrukken

Duidelijke evolutie in de kleur. Zachte geurstructuur met mooie ontwikkeling, vrij ingetogen met stallige impressies. Mooie aanzet met fruit, kruiden en ontwikkelde tonen. Delicaat en voornaam smaakpalet. Zuren en tannine zijn nog prima intact. Fraai samengestelde gastronomische wijn met nog altijd een mooie vulling, klassieke tonen en veel lengte.

Na 2 uur

Evenwichtige geur, de ontwikkeling is een beetje tot stilstand gekomen en de geur blijft nu stabiel. In de mond opent de wijn zich veel meer, de smaak is rijk en complex en uitstekend in conditie, met prachtige gerijpte aroma’s. Alles is mooi versmolten. Delicate smaakbeleving met zeer veel lengte. Chianti classico op zijn best.

Na 4 uur

Kleur en geurimpressies zijn stabiel gebleven. In de aanzet is er nauwelijks sprake van verdere ontwikkeling, we proeven nog steeds dezelfde elegantie. De smaak is rijp en fijn, mooi versmolten met subtiele zuurgraad. De vulling staat als een huis en de balans is prachtig. Optimale ervaring van klassieke tonen en ook nog lekker drinkbaar.

Na 6 uur

De kleur is nog even fraai, de geur is egaal. Er komen nu wat grafiettonen op en de kruidigheid wordt intenser. De wijn wordt wat strakker van toon maar de prachtige malse afronding blijft aanwezig. Ook de opvallend mooie tannine blijft intact. Meer dan uitstekende wijn voor de gastronomie, ook na zes uur openstaan.

Totale oppervlakte Fontodi circa 170 hectare
Totale oppervlakte wijngaarden circa 80 hectare
Aanplant 90% sangiovese, aangevuld met pinot noir, syrah, cabernet sauvignon en sauvignon blanc
Ligging Vigna del Sorbo ca 400 m boven zeeniveau, zuidwestelijke expositie
Druivenrassen geproefde wijn 90% sangiovese, 10% cabernet sauvignon (vanaf 2012 100% sangiovese)
Leeftijd stokken 20-25 jaar
Bodemsamenstelling met name galestro (brokkelige structuur, laagjes leisteen, klei en mergel, rijk aan kalk en mineralen)
Wijnteelt gecertificeerd biologisch sinds 1998
Productie geproefde wijn circa 30.000 flessen
Vinificatie 3 weken maceratie en fermentatie op rvs
Opvoeding 18 maanden rijping in Allier- en Troncais-barriques, waarvan 50% nieuw (sinds 2001 24 maanden houtrijping, geleidelijk minder toasting)