Tijdens Wine Professional 2019 was er uitgebreid aandacht voor Zuid-Afrikaanse wijnen. Zo waren er maar liefst vier proeverijen, gepresenteerd door Pardon Taguzu, topsommelier uit Zimbabwe en mede-eigenaar van importbedrijf African Wines, Udo Goëbel van WineMatters, Arjen Pleij, gastheer-sommelier van Kasteel Engelenburg, en door Udo en Arjen samen.
tekst Arjen Pleijproefnotities Jan en Kyra van Lissum, Ivo Ivanis
Olifantsberg, Breedekloof
Het aanbod Zuid-Afrika was op Wine Professional nog nooit zo hoog. Onder de aanwezige producenten was Paul Leeuwerik van wijnhuis Olifantsberg uit de Breedekloof. Zijn wijnen, gemaakt door Elizma Visser, zijn voor deze regio van ongekend hoog niveau. De afgelopen jaren sleepten zij al tweemaal een 5=sterrenclassificatie in de wacht bij de gerenommeerde Platter’s Wine Guide en in de editie 2019 scoren zij wederom hoog. Drie wijnen van Olifantsberg gingen in een blinde proeverij op voor de hoogste score, de 5 sterren. Paul is tevreden met driemaal 4,5 en probeert dat rustig uit te leggen, wat hij ook heeft moeten doen aan zijn bevlogen wijnmaakster. Paul en Corine Leeuwerik begonnen hun avontuur in de Zuid-Afrikaanse wijnbouw in 2003, op de flanken van de Brandwacht bergen. Ze hopen binnenkort hun nieuwe Nederlandse importeur bekend te kunnen maken.
Serendipity, Hemel-en-Aarde Vallei
Een ander mooi en bijzonder Zuid-Afrikaans-Nederlands wijnproject is dat van Monique Breuer. Deze Amersfoortse dame maakt sinds een aantal jaren pinot noir in Zuid-Afrika. De druiven zijn afkomstig uit de Hemel-en-Aarde Vallei, Walker Bay en dankzij bevriende wijnmakers kan en mag zij wijn maken aan de Kaap. Haar droom is op meerdere werelddelen pinot noir te maken en ze heeft ondertussen ook in andere landen en continenten bij het oogsten en wijn maken geholpen. Haar pinot noirs worden in elk geval ieder jaar serieuzer en ze lijkt nu met de oogstjaren 2016 en 2017 haar stijl te hebben gevonden. Wij houden haar in elk geval in de gaten! Zeker nu ze na haar langdurige samenwerking met David Nieuwoudt een nieuwe samenwerking aangaat, maar daarover later wellicht meer.
Reyneke, Stellenbosch en Daxivin
Bijzonder is het feit dat Marnix Rombaut van Daxivin een podium kreeg om de wijnen van Johan Reyneke te promoten en te laten zien. Marnix is de eerste importeur van dit bijzondere biologische –en biodynamische wijnhuis uit Stellenbosch. Pallas Wines heeft het officiële importeursschap inmiddels van Marnix overgenomen, maar Marnix blijft onverminderd een ambassadeur van de wijnen van Reyneke. En ik begrijp volkomen waarom. Goed om te zien dat de wijnen van Johan Reyneke (en zijn wijnmaker Rudiger Gretschel) uit de Polkadraai Hills, Stellenbosch dit podium krijgen. De reservewijnen alsmede de natural chenin van Reyneke zijn het omfietsen waard!
Meer over Daxivin leest u hier.
WineMatters
Ook Udo Göebel, de specialist op het gebied van Zuid-Afrikaanse wijn, kreeg voor het eerst het podium. Hij is Magister Vini en schreef zijn scriptie destijds over chenin blanc. Tijdens zijn masterclass op dinsdag 8 januari schonk hij dan ook een viertal chenin blancs uit zijn eigen WineMatters-portfolio. Zijn wijnen van Tierhoek (Piekenierskloof), Luddite (Bot River), Thorne & Daughters (Swartland) en Springfontein (Stanford) ondersteunden zijn verhaal over de witte druif van Zuid-Afrika. Deelnemers kregen de kans om jonge vs. oude stokken, verschillende oogstjaren en vier verschillende wijnstreken te proeven in een enkele masterclass.
African Wines
Pardon Taguzu is een topsommelier uit Zimbabwe en kent de wijnen van Zuid-Afrika zeer goed. Onder de naam African Wines importeert hij tegenwoordig samen met Damiano D’Alba wijnen van kleine producenten die zeer gespecialiseerd te werk gaan. De meeste namen zijn hier in Nederland nog onbekend, dus goed dat zij op de Wine Professional deze wijnen de verdiende aandacht hebben gegeven. Pardon gaf een boeiende masterclass met wijnen van Paserene, The Garajeest, Kloovenburg, Black Elephant en anderen. (Het interview dat wij met hem hadden vindt u hier – red.)
Winnaars WoSA Sommelier Cup: Priscilla van der Voort, Waterproef, Den Haag (2e plaats) | Martien Marcelissen, Vane, Eindhoven (winnaar) | Tim Meyer Viol, Wijnbar Shiraz, Amsterdam (3e plaats) (foto WoSA/Sara Channell)
WoSA Sommelier Cup
Ook het promotiebureau voor Zuid-Afrikaanse wijnen was aanwezig, net als de jaren ervoor. Echter deze keer met een nieuwe wapenfeit. Sara Channell verzorgde de Wines of South Africa Sommelier Cup op Wine Professional. Deze sommelierwedstrijd wordt één keer in de drie jaar gehouden, en nu beleefde deze internationale wedstrijd zijn vierde editie. De winnaar, Martien Marcelissen van restaurant Vane in Eindhoven gaat Nederland vertegenwoordigen tijdens de finale in Kaapstad, 19-25 september dit jaar.
Jan van Lissum met het team van Kasteel Engelenburg
Kasteel Engelenburg
Tweemaal kreeg ondergetekende de kans om Zuid-Afrika over het voetlicht te brengen. Op maandag 7 januari een masterclass in combinatie met gerechten van chef Tom Langenkamp. Zeven wijnen werden er geschonken en u begrijpt: het beste kwam in het glas. De line-up bestond uit: Waterkloof Circle of Life white 2013 (Daxivin), Warwick White Lady chardonnay 2017 (Vinites), Alheit Huilkrans chenin blanc (Benier) en de Morgenzon Limited Release roussanne 2017 (Les Généreux) voor wit en voor rood: Tesselaarsdal pinot noir 2017 (Oud Reuchlin), Van Loggerenberg Breton cabernet franc (Benier) en Kanonkop Paul Sauer 2015 (Hanos).
Proefnotities
(Proefnotities Jan en Kyra van Lissum)
8+
Circle of Life, Waterkloof, Stellenbosch, Zuid-Afrika 2013
60% sauvignon blanc, 33% chenin blanc, 4% chardonnay, 3% sémillon; tamelijk gesloten, brede geuraroma’s, intens, goede structuur, hoge zuren, goed sappig smaakpalet met dik fruit – Daxivin € 14,75
8,5
The White Lady, Warwick, Stellenbosch, Zuid-Afrika 2017
Chardonnay; elegante chardonnay-geur, fijn crèmig, geur en smaak komen overeen, goede fruittonen, vulling, iets te stalig, licht kruidig, veel lengte (13,5%) Vinites € 24,95
8
Huilkrans, Alheit Vineyards, Citrusdal/Olifantsriver, Zuid-Afrika 2017
Chenin blanc; heel strak en straf, intens, eigenzinnig, wijn met veel spanning, decanteren aan te raden (14%) Benier
Gerecht van Kasteel Engelenburg bij deze wijn:
Gemarineerde langoustine/meloen/ibericoham/crème van piment/krokante zuurdesem/vinaigrette van pedro ximenez sherry
8+
DMZ Limited Release Roussanne, DeMorgenzon, Stellenbosch, Zuid-Afrika 2017
Roussanne; sappig, rijp, aromatisch, breed , fruit in de hoofdrol in geur en smaak, veel vulling, evenwichtige opbouw – Les Généreux € 13,95
8,5
Pinot Noir, Tesselaarsdal, Hemel-en-Aarde Ridge, Zuid-Afrika 2017
Pinot noir; intens en elegant, fraaie aroma’s, doet denken aan Bourgogne, licht grafiet, zeer fruitig, rijpe tonen, hoge zuren, mals, zuren en kruidig, gulle en zeer plezierige wijn (13,5%) Oud Reuchlin & Boelen
8,5
Breton, Van Loggerenberg Wines, Stellenbosch, Zuid-Afrika 2017
Cabernet franc; open geur, heel licht vegetaal, herkenbare cabernet franctonen, breed, aromatisch, goede gestoffeerde tannine, mooi fruit, zeer veel lengte, mooie structuur – Benier € 29,95
Gerecht van Kasteel Engelenburg bij deze wijn:
Zachte gegaarde wilde eend/gekonfijt boutje/cassoulet van bonen/linzen/fijne groenten/jus van wilde eend
9
Paul Sauer, Kanonkop, Simonsberg-Stellenbosch, Zuid-Afrika 2015
70% cabernet sauvignon, 30% cabernet franc, merlot; veel kleurintensiteit, intense geur, zwart fruit, vullend, mooie zuren, levendig, nog jeugdig, mooie cabernet sauvignontonen, evenwichtig, complexe wijn, veel lengte – Hanos
Gedeelde masterclass
Op dinsdag 8 januari na de uitreiking van de WoSA Sommelier Cup was het tijd voor Udo Göebel MV en ondergetekende om nog een extra masterclass te geven over Zuid-Afrikaanse wijnen. Udo’s thema is al belicht, maar mijn thema op de dinsdag was afkomstig van mijn MV-scriptie, namelijk Stellenbosch. Na de vier witte wijnen van Udo schonk mijn team vier rode Stellenbosch-wijnen, elk afkomstig uit een ander subgebied (ward). Heerlijk om de deelnemers de verschillen te laten proeven tussen de Bottelary, de Simonsberg-Stellenbosch, de Helderberg en de Polkadraai Hills. De wijnen waren: Ahrens Family Seventy cabernet/cinsaut 2016 (Jislaaik), Laibach Grand pinotage RR 2016 (Ad Bibendum), Rust en Vrede single vineyard syrah 2015 (Oud Reuchlin) en last but not least de Toren Fusion V 2015 (de Lange).
Proefnotities
(Proefnotities: Ivo Ivanis)
8-
Somm Chenin Blanc, Luddite, Cape South Coast, Zuid-Afrika 2017
Chenin blanc, 300 flessen gemaakt; goudgeel, citrus, wit fruit, perzik, puur, ronde, rijke en krachtige geur, vol van smaak, botertje en sappigheid, redelijke lengte, gastronomische wijn – WineMatters
8,5
Cat’s Cradle Chenin Blanc, Thorne & Daughters, Swartland, Zuid-Afrika 2017
Chenin blanc, 38 jaar oude stokken, rijping op oud hout. Goudgeel, veel kleur, lichte mineraliteit, citrus, meloen, peer, zachte tropische fruittoets, frisse geur en smaak, veel lengte, milde notentoets, breed met veel lengte en elegantie, jong, gastronomisch zeer interessant (12,8%) WineMatters € 24,95
9-
Chenin Blanc Reserve, Tierhoek, Piekenierskloof, Zuid-Afrika 2015
Chenin blanc, single block, 37 jaar oude stokken, 9 maanden rijping op Frans eiken; Meer kleur dan de vorige wijnen, bloemig, kamille, citrus, milde honingtoets, mineralig, pure en schone geur, prachtige aanzet, citrus en sinaasappel, elegant en fijne balans, levendige zuren met veel fruit in de zeer lange en frisse finale, grote wijn WineMatters € 17,95
?
Jil’s Dune, Springfontein, Walker Bay, Zuid-Afrika 2015
Chenin blanc, single vineyard; Goede kleur, gesloten in de geur, zoetige fruitige impressies, tropisch fruit en honing, breed van smaak, zacht zoetje in de finale, goede zuren, geen beoordeling, de fles was niet 100% goed – WineMatters € 24,95
8
Seventy, The Ahrens Family, Bottelary, Zuid-Afrika 2016
60% cabernet sauvignon, 40% cinsaut, 18 maanden rijping op oud hout; Jonge kleur, jammig, kersenfruit, vanille, mokka, romige en warme geur, sappig, iets zoetig van smaak, vanille, koffie, pure chocolade, ronde zachte tannine, romige en ronde finale, soepel en toegankelijk. Jislaaik Wines
9-
Grand Pinotage RR, Laibach, Simonsberg-Stellenbosch, Zuid-Afrika 2016
Pinotage, biologisch, 4820 flessen gemaakt, 14 maanden rijping op Frans hout (80% nieuw) Jong, diep roodpaarse kleur, zwarte kersen, pruimen en bramen, lichte aardse toon met een mooie hout inbreng, krachtig in de aanzet, veel fruit ondersteund door hout, vanille, prachtige balans, stevige ronde tannines, frisse zuren, veel lengte en sap, een jonge maar zeer goede wijn (14,5%) Ad Bibendum € 19,95
8,5
Estate Vineyards Syrah, Rust en Vrede, Stellenbosch, Zuid-Afrika 2015
Syrah (Helderberg regio), 18 maanden rijping op houten vaten van 500 liter (50% nieuw); Jong roodpaarse kleur, elegante geur, peper, zwart fruit, zachte hout toets, puur schoon fruit, zacht jammig, volle en sappige aanzet, jong, peperig, prachtige hout inbreng, ronde tannines, koffie, chocolade, elegante en sappige finale, jong heeft tijd nodig (14,5%) Oud Reuchlin & Boelen ca. € 24,50
9
Fusion V, De Toren, Stellenbosch, Zuid-Afrika 2015
51% cabernet sauvignon, 13% malbec, 19% cabernet franc, 10% merlot, 7% petit verdot (regio Polkadraai Hills), 12 maanden rijping op Frans hout (50% nieuw, 50% tweedejaars), malbec heeft rijping op Amerikaans hout gehad; Jonge kleur, roodpaars, klassieke geur, zwart fruit, zwoel, zachte mint toets, elegant en romig, koffie, mokka, aardse tonen, vanille en zachte kruidigheid, complex en fijn, de aanzet is vol fruitig, krachtig maar tegelijk elegant, prachtige hout inbreng, romigheid met strenge maar rijpe tannines en frisse zuren, goede balans en zeer veel lengte, jong heeft tijd nodig maar kan al gedronken worden, een grote wijn. Wijnkooperij De Lange € 37,50
Tot slot
Ik hoop uiteraard dat er op Wine Professional 2020 weer zoveel tijd en ruimte beschikbaar is voor de wijnen uit Zuid-Afrika. De kwaliteit stijgt immers geleidelijk sinds begin deze eeuw. Het einde van deze kwaliteitsslag is ook nog niet in zicht. Betere inzichten in terroir, klonen, rassen, wijngaardbeheer en wijnmaaktechnieken zorgen nog steeds voor een betere kwaliteit. Zeker nu men begrijpt dat frisheid, elegantie, minder (nieuw) hout en minder extractie voor betere wijnen zorgen, die begrepen worden door de moderne wijnconsument. Die consument drinkt liever minder, maar wel betere kwaliteit. In prijs/kwaliteit is Zuid-Afrika in elk geval voorlopig nog onverslaanbaar.