Toen & nu: As Sortes, Rafael Palacios, Valdeorras

Een rubriek waarin van dezelfde wijn een jonge naast een veel oudere jaargang proeven. Niet alleen de flesrijping is van invloed, maar ook de toegenomen leeftijd van de stokken en de eventuele veranderingen die wijnmaker in de tussentijd heeft aangebracht spelen mee: bijvoorbeeld aangepaste vinificatie, ander houtgebruik, andere klonen of percelen. Deze keer As Sortes 2006 en 2020 van Rafael Palacios.
proefnotities Jan van Lissum

Rafael Palacios is de jongste uit een gezin van negen kinderen en leerde het vak op het familiedomein Palacios Remondo in de Rioja. Zijn oudere broer Alvaro maakte naam in de regio Priorat en geldt sindsdien als een van de allerbeste wijnmakers van Spanje. Rafael begon in 2004 zijn eigen project in het westen van Valdeorras, waar de godello-druif zijn hart had veroverd. Hij kocht in O Bolo, een kleine, wat vergeten subregio aan de noordkant van de Bibei-vallei, van verschillende wijnbouwers oude terraspercelen. Rafael bezit er momenteel 32, samen 24,5 hectare. Ze liggen op een hoogte van 620 tot 740 meter. De bodem, bestaande uit graniet van veldspaat, mica en kwarts en een bovenlaag van granietzand, geeft de wijnen een karakteristieke mineralige, zilte toets.

Rafaels filosofie doet denken aan die van producenten in de Bourgogne: werken met één druivenras, focus op terroir. Hij produceert een beperkt aantal wijnen. Twee blends van verschillende percelen: Louro di Bolo (gemiddeld 25 jaar oude stokken), As Sortes (zes percelen, gemiddeld 40 jaar oude stokken), drie single parcel-wijnen: Sorte Antiga (100 jaar oude stokken), Sorto O Soro (ruim 40 jaar oude stokken), Sorte Souto (late harvest, ruim 40 jaar oude stokken).

As Sortes

De naam As Sortes verwijst naar de Galicische term voor de kleine percelen die aan de wijn ten grondslag liggen. ‘Sorte’ betekent erflot: bij overlijden van een wijnbouwer kreeg iedere directe erfgenaam een gelijk deel van de nagelaten wijngaard. Zo raakten de oorspronkelijke wijngaarden zeer versnipperd.
Palacios’ cuvée As Sortes is gemaakt van godello-druiven afkomstig van zes kleine ‘sortes’ (Os Caneiros, A Coalleira, Souto dos Santos, Alexos, Chao do Couso, O Castiñeiro – totaal 3,8 hectare) met aanplant uit eind jaren zeventig en begin jaren tachtig. Het waren de eerste percelen die hij tussen 2004 en 2007 kocht. De aanplant bestaat veelal uit klonen afkomstig uit historische wijngaarden. Bodemstructuur en hoogteligging van de percelen komen vrijwel overeen; verschillen zijn er alleen in textuur en grootte van de zandkorrels.

Vinificatie

De druiven worden met de hand geoogst. Het rendement van de zes percelen ligt op 25 hl/ha, voor de basisblend Louro ligt het op 45 hl/ha. De vinificatie vindt plaats in Franse demi-muids (500 L). Rafael selecteert het hout zelf, in koele, Noord-Franse bossen waar de eiken minder geur bezitten. Na de fermentatie rijpt de wijn 8 maanden sur lie in demi-muids, met beperkte bâtonnage.
2006, Rafaels derde oogst, was voor de As Sortes een overgangsjaar. De eerste twee jaargangen vonden vinificatie en rijping plaats in foeders van 3000 liter en conische vaten van 4000 liter. Bij jaargang 2006 gebruikte hij voor de helft van de wijn voor het eerst demi-muids, in 2008 was hij helemaal overgestapt op demi-muids. Daarnaast werd het gebruik van nieuw hout steeds kleiner, tot maximaal 33%, en werd de bâtonnage meer beperkt.
Productie: max. 15.000 flessen, prijs per fles (NL): circa € 62,00