Van woensdag 12 tot en met vrijdag 14 september vond de grootste wijnbeurs van Zuid-Afrika plaats in Kaapstad, genaamd Cape Wine. Deze beurs vind iedere drie jaar plaats. Vanuit de hele wereld kwam men samen om de nieuwe oogstjaren te proeven van meer dan 300 Zuid-Afrikaanse wijnproducenten.
tekst Arjen Pleij MV
Op de openingsbijeenkomst werd duidelijk dat het niet goed gaat met de Zuid-Afrikaanse wijnindustrie. Er zijn slechts enkele producenten die economisch verantwoord bezig zijn. Zowel bij bulkproducenten als bij kwaliteitsproducenten blijkt dat er per geproduceerde en verkochte liter wijn minder wordt omgezet dan bij de producenten uit concurrerende landen. De lage stand van de valuta, de rand, helpt hen daar niet bij.
Aan de andere kant kun je stellen dat de gemiddelde kwaliteit van de wijn op de beurs over de hele linie goed was. Er wordt in Zuid-Afrika geen slechte wijn meer gemaakt! Aan de bovenkant van de kwaliteitsladder is de kwaliteit van de wijn zelfs indrukwekkend. Er wordt enorm veel goede wijn gemaakt in alle regio’s van de Westkaap. Zowel in de historische wijngebieden als Stellenbosch, Paarl, Franschhoek en dergelijke, maar ook in de meer recent gevormde wijngebieden als Hemel-en-Aarde, Elgin en Elim. Zelfs in de warmere regio’s, waar tot voor kort de coöperaties het voor het zeggen hadden, zijn veel (kleine) producenten opgestaan en is de groei in kwaliteit groot.
Trends en ontwikkelingen
Deze kwaliteitsgroei gaat gepaard met veranderingen in wijnbouw –en wijnmaaktechnieken. Velen beseffen dat kwaliteitswijn start met goede kwaliteitsdruiven. De technieken in de wijngaard zijn gebaseerd op kleinere volumes dan in het verleden en nu veel vaker de juiste druivenrassen zijn gekoppeld aan het juiste terroir, gaat de kwaliteit zienderogen vooruit.
Er wordt minder (over)rijp geoogst dan in het verleden. Er wordt steeds vaker gebruikt gemaakt van natuurlijke gisten in plaats van toegevoegde fabrieksgisten. Nieuw hout, wat nog niet zo lang geleden onderdeel was iedere kwaliteitswijn, wordt steeds verder teruggebracht. Wanneer een wijn rijpt op nieuwe vaten dan is een invloed van 40% nieuw momenteel al veel. Amforen, cementen eieren, foudres en andere veelal oudere grotere formaten houten vaten hebben de stijl en kwaliteit van veel wijnen veranderd.
Druivenrassen
Een aantal voor Zuid-Afrika gerenommeerde druivenrassen blijven favoriet, zoals chenin blanc, chardonnay, semillon, cabernet sauvignon, cabernet franc en syrah. Er wordt daarnaast veel geëxperimenteerd met nieuwe druivenrassen waar we nog weinig conclusies aan kunnen verbinden, maar die ervoor zullen zorgen dat Cape Wine over drie jaar weer een ander beeld van de wijnmarkt zal laten zien. Herontdekte duivenrassen als cinsaut en grenache noir, hebben samen met roussanne, marsanne, grenache blanc, carignan en andere de diversiteit nog verder vergroot. De tijd dat men maakt wat de markt verlangde is voorbij. Men kijkt nu naar haar eigen terroir, microklimaat en omstandigheden en zet vol passie in op wat zij zelf graag willen produceren.
Droogte
De droogte van de afgelopen jaren heeft geleid tot moeilijkheden, maar met name biologische boeren, oude wijngaarden en producenten met veel ervaring en kennis van hun eigen wijngaarden hebben ondanks of dankzij kleinere oogsten heel goede kwaliteitswijn weten te produceren. Waarbij opvalt dat met name oogstjaar 2017 prachtige wijnen heeft opgeleverd. De wijnen zijn over de hele linie geconcentreerd, gestructureerd en hebben prachtige zuren.
Favorieten
Bij het bezoeken van zoveel stands, het ontmoeten van zoveel interessante en bevlogen wijnmakers is het bijna oneerlijk een lijstje te maken met persoonlijke favorieten. Want, waar te beginnen? Een aantal wijnmakers staan te boek als de allerbesten en meest genoemde door binnenlandse –en buitenlandse wijnjournalisten. De volgende namen zijn van producenten die binnen deze categorie vallen en momenteel tot de absolute top van Zuid-Afrika behoren: Eben Sadie van Sadie Family Wines en de Ouwe Wingerd Reeks (met o.a. ’t Voepad, Treispoor, Pofadder, etc.), Chris en Suzaan Alheit (o.a. Cartology, Radio Lazarus en Makstok), Chris en Andrea Mullineux (o.a. Granite, Schist en Iron), Abrie Beeslaar van Kanonkop en Beeslaar, Duncan Savage, Peter-Allen Finlayson (o.a. Crystallum en Gabriëlskloof), Albie Koch (o.a. De Toren, Black Lion en Book XVII), Rudiger Gretschel (Reyneke), Bruwer Raats (o.a. Raats, Mvemve Raats en B Vintners) en Marc Kent (Boekenhoutskloof).
Prijs-kwaliteitverhouding
Tevens zijn er een aantal grotere producenten die bezig zijn verschillende wijnen te maken op verschillende kwaliteits –en prijsniveaus. Waarbij opvalt dat deze producenten bijna allemaal meer leveren aan kwaliteit dan verwacht mag worden louter op basis van de verkoopprijs. DGB, met Boschendal, Bellingham en het nieuwe label Old Road Wine Co., Spier, Kleine Zalze, Neil Ellis en Ken Forrester om een paar namen te noemen zijn bezig sterke merken te worden door veel kwaliteit te leveren op verschillende prijsniveaus.
Aanbevolen wit
- Paserene chardonnay, Franschhoek, 2017 van Martin Smith
- Kershaw Clonal Selection chardonnay, Elgin, 2017 van Richard Kershaw MW
- Rall AVA chenin blanc, Swartland, 2017 van Donovan Rall
- De Morgenzon The Divas chenin blanc, Stellenbosch, 2017 van Carl van der Merwe
- Lourens Family Skuinskap steen, Piekenierskloof, 2017 van Franco Lourens
- Alheit Huilkrans chenin blanc, Skurfberg, 2017 van Chris Alheit
- Olifantsberg Lark chenin blanc, Breedekloof, 2017 van Elizma Visser
- Opstal The Barber semillon, Breedekloof, 2017 van Attie Louw
- Mullineux Radicales Libres white, Swartland, 2012 van Andrea Mullineux
- Lowerland Vaalkameel colombard, Prieska, 2017 van Johnnie Calitz
Aanbevolen rood
- Porseleinberg syrah, Swartland, 2016 van Callie Louw
- Lismore Estate syrah, Greyton, 2017 van Samantha O’ Keefe
- Testalonga Monkey Gone to Heaven mourvèdre, Swartland, 2017 van Craig Hawkins
- Lukas van Loggerenberg Breton cabernet franc, Stellenbosch, 2017 van Lukas van Loggerenberg
- The cabernet franc, Walker Bay, 2014 van Niels Verburg
- B Vintners Liberté pinotage, Stellenbosch, 2016 van Gavin Bruwer
- Tokara pinotage Limited Release, Stellenbosch, 2016 van Stuart Botha
- Opstal cinsaut/cabernet sauvignon, Breedekloof, 2017 van Attie Louw
- Creation The Art of pinot noir, Walker Bay, 2017 van JC Martin
- Newton Johnson Seadragon pinot noir, Upper Hemel-en-Aarde Valley, 2017 van Gordon Newton Johnson
Wines of South Africa (Wosa) organiseerde in samenwerking met de producenten naast de fantastische driedaagse beurs vele evenementen om alle internationale gasten en journalisten een uitgebreid beeld te geven van Zuid-Afrika. Evenementen in townships, evenementen voor goede doelen, op locatie bij wijnbedrijven maar ook proeverijen met de mogelijkheid om oude jaargangen te proeven. Dit om alle facetten te benadrukken en tevens te laten zien dat de wijnen ook kunnen ouderen.