De Wine Time Shop van St. Michael-Eppan, een moderne versie van een enoteca
De Sanct-Valentin-wijnen van St. Michael-Eppan scoren al vele jaren hoog op het Proefschrift Wijnconcours. Onlangs bezochten we een overzichtsproeverij gewijd aan deze coöperatie in Alto Adige, die in 2017 110 jaar bestond. Organisator was importeur Well of Wine, locatie: Goldfinch Brasserie (Waldorf Astoria Amsterdam).
Proefnotities Jan en Kyra van Lissum
Hans Terzer, in 2017 onderscheiden met een Lifetime Achievement Award
Onder leiding van wijnmaker Hans Terzer heeft St. Michael-Eppan de afgelopen decennia een pioniersrol vervuld
De Cantina St. Michael-Eppan heeft de afgelopen decennia een cruciale rol gespeeld bij de kwalitatieve vooruitgang en het stijgen van de internationale reputatie van de wijnen uit Alto Adige. Wijnmaker Hans Terzer beschikt over uitstekende technische vaardigheden, en vertaalt al veertig jaar lang intuïtie en kennis van het achterland in een range wijnen die hoge kwaliteit combineert met karakter. Hij was het die eind jaren zeventig – hij was toen 21 – de circa 350 wijnbouwers die aangesloten waren bij de coöperatie tot een drastische omschakeling wist te bewegen. In plaats van op de weinig winstgevende rode vernatsch-druif (schiava) kwam de nadruk te liggen op de witte druivenrassen chardonnay, pinot grigio, pinot blanc, sauvignon blanc en gewürztraminer. Ook liet hij de rendementen flink verlagen teneinde de oogstkwaliteit te verbeteren. De wijnbouwers kregen voortaan betaald voor de kwaliteit en niet de kwantiteit van hun druiven. Het is geen wonder dat Terzer in 2017 door het toonaangevende Duitse wijnmagazine Feinschmecker onderscheiden werd met een Lifetime Achievement Award. Door de Gambero Rosso werd hij eerder al gerekend tot de beste tien wijnmakers ter wereld.
Wijngaarden
De ruim 350 aangesloten wijnboeren bewerken samen een oppervlakte van 380 hectare, gelegen in en rondom het dorp Eppan. De wijnen van St. Michael-Eppan zijn verdeeld over drie lijnen: Classica, Selezione en Sanct Valentin. Witte wijnen vormen 70 % van de productie, de overige 30% zijn rood. De lokale druif schiava (vernatsch) neemt onder de rode wijn de belangrijkste plaats in, naast pinot noir, lagrein, merlot en cabernet sauvignon. Onder de witte wijnen speelt de pinot blanc (weissburgunder) een belangrijke rol, naast sauvignon blanc, gewürztraminer, chardonnay en pinot gris. De hoogteligging van de wijngaarden loopt uiteen van 250 tot 700 meter. De witte druivenrassen wortelen in kalkrijke grond met gletsjerafzettingen en vulkanisch gesteente, de rode druiven staan veelal op zanderige grond.
Schulthaus, een van de topwijngaarden in de regio
Frisse wijnen
Alle wijnen worden gekenmerkt door een grote frisheid, waarin het zuivere, koele bergklimaat van Zuid-Tirol (zo heet het Alto Adige gebied in de volksmond) goed te proeven is. Wijnmaker Hans Terzer is er bijzonder goed in geslaagd elke wijn een eigen identiteit te geven. De Classica-reeks omvat aantrekkelijk geprijsde, doordrinkbare wijnen, waarin de regio en het druivenras vertaald worden in pure, fruitige geur- en smaakaroma’s. De Selezione-(single vineyard-)wijnen zijn afkomstig van geselecteerde wijngaarden; oudere wijnstokken en lagere rendementen garanderen een optimale koppeling tussen druivenrassen en specifieke terroirs. De Sanct Valentin-range wordt inmiddels ruim dertig jaar gemaakt en bestaat uit tien verschillende wijnen: sauvignon blanc, chardonnay, gewürztraminer, pinot gris, pinot blanc, pinot noir, lagrein, merlot, cabernet sauvignon en de passito Comtess Sanct Valentin. Ieder oogstjaar verschijnen alleen de allerbeste wijnen onder dit label. Ze vormen een vaste waarde in tal van toprestaurants in binnen- en buitenland. Met name de resultaten die hij in deze range wist te bereiken met chardonnay en sauvignon blanc waren toonaangevend. De gastronomische kwaliteit van de wijnen komen het best tot hun recht in bourgogneglazen: de aroma’s ontwikkelen zich beter en de wijnen matchen sneller met een gerecht.
xxxx
Signatuurwijn Appius
Terzers meest recente creatie is de Appius, zijn allereerste blend afkomstig van oude wijnstokken – een echte signatuurwijn, geproduceerd in een beperkt volume van genummerde flessen, en een lang gekoesterde droom van de wijnmaker. Van de Appius zijn inmiddels vier jaargangen op de markt verschenen (2010, 2011, 2012 en 2013) en de bedoeling is dat het jaarlijks een geheel nieuwe creatie is, samengesteld op basis van de kwaliteit van het oogstjaar. De blend zal dus per jaar verschillen en Terzer acht het zelfs niet uitgesloten dat het in sommige jaren een rode wijn kan zijn.
Well of Wine 070-4066575
Linea Classica
7,5
Weissburgunder, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2016
Weissburgunder, 5-30 jaar oude stokken, kalksteengrind met wat klei, 70 hl/ha, fermentatie op rvs; dikke en fruitige neus, beetje wollig, toets van gekonfijt wit fruit, mooi sap, wat dikke textuur, opwekkend, verteerbaar, intense kruidigheid, stevige smaakaroma’s, dik wit fruit en kruidigheid, mollig, best pittige afdronk, veel lengte (13,5%) € 14,95
8-
Pinot Grigio, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2016
Pinot grigio, 5-35 jaar oude stokken, kalkrijke kiezelbodem, 70 hl/ha, fermentatie op rvs; fruitige geur, sappige aanzet, toets van honing, licht ziltig, puur en schoon van smaak, minder dik en machtig, vullend, duidelijk kruidig, beetje pittig, veel lengte (13,5%) € 16,50
8-
Müller Thurgau, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2016
Müller thurgau, 10-30 jaar oude stokken, kalksteengrind en porfier, 70 hl/ha, vinificatie op rvs; redelijk vullende geurwaaier, veel smaak, fruitig, expressief, hint van abrikoos, goed sap, zeer schoon, aanwezige bitters, intens, pepertje in de finale (13%) € 16,50
7,5
Moscato Giallo, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2016
Moscato giallo, 10-20 jaar oude stokken, alluviale bodem, 70 hl/ha, fermentatie en rijping op rvs; stuivende geur, licht parfumé, dikke moscato, exotisch fruit zoals abrikoos en ananas, fijne textuur, geur- en smaakaroma’s komen overeen, veel van alles, machtig, goede zoet-zuurbalans, veel nagalm en lengte (13%) € 16,50
8+
Gewürztraminer, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2016
Gewürztraminer, 10-30 jaar oude stokken, kalksteengrind met wat klei, 65 hl/ha, fermentatie en rijping op rvs; goudgeel uiterlijk, rustige geuraroma’s, ingehouden expressief, sappig, goede fraîcheur, komt lieflijk over, mooie zoet-zuurbalans, kruidige onderlaag, speelse zuren, opwekkende stijl, puur en energiek, licht crèmig, vullende aroma’s, slanke textuur, knappe gastronomische wijn (14%) € 19,50
7,5
Pinot Nero, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2016
Pinot noir, 5-25 jaar oude stokken, morene en kalksteengrind, 65 hl/ha, fermentatie op rvs, malolactisch en rijping in grote houten vaten; fijne geurwaaier, sappig, opwekkend, groene plantaardige reflexen, redelijk fruitig, mooie zuren, strakke tonen, korte afdronk (14%) € 18,95
7,5
Lagrein, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2016
Lagrein, 5-20 jaar oude stokken, morene en zandige alluviale grond, 65 hl/ha, fermentatie op rvs, minimaal 8 maanden rijping in grote houten vaten; veel kleur, licht aards en impressie van chocolade, mooi sap, goede balans, frisse zuren, opwekkende stijl, puur en schoon (14%) € 16,95
Linea Selezione
7,5
Schulthauser Weissburgunder, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2016
Weissburgunder, 10-40 jaar oude stokken, kalksteengrind met klei, 60 hl/ha, 25% van de wijn fermenteert in barriques, de rest op rvs; fractie meer kleur, bescheiden geur, fruitig, goed sap, mooie fraîcheur, rijp, vullend, strakke en directe stijl, puur van smaak, breder en rustiger in deze serie, veel reliëf, lengte (14%) € 13,95
8
Anger Pinot Grigio, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2016
Pinot grigio, 10-30 jaar oude stokken, kalksteengrind, 60 hl/ha, 50% van de wijn fermenteert in barriques, 50% op rvs; fruitig, crèmig, goed sap, rijk en rijp fruit, stalige impressie, aromatisch, evenwichtig, goed gedoseerd, voldoende spanning, opwekkende stijl, schoon en zuiver, levendige pinot grigio (14,5%) € 19,95
7,5
Montliggl Riesling, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2016
Riesling, 5-20 jaar oude stokken, grind en kiezel, 60 hl/ha, fermentatie en 5 maanden rijping sur lie op rvs; rustige geurwaaier, niet zo stug, heel licht parfumé en open, rijp wit fruit, mooie concentratie, sappige aanzet, goede fraîcheur, fijne kruidigheid, opwekkende stijl, mineralig, heel veel lengte (13%) € 21,95
8-
Lahn Sauvignon, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2016
Sauvignon blanc, 10-25 jaar oude stokken, kalksteengrind, 60 hl/ha, fermentatie en 5 maanden rijping sur lie op rvs; exotisch fruit, duidelijk parfumé, goed sap, mooie zuren, geuraroma’s keren terug, dorstlessend, fijne fraîcheur, licht kruidig, pikant toontje, pepertje en versmolten, lange nagalm (14%) € 19,95
8
Riserva Lagrein, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2015
Lagrein, 5-15 jaar oude stokken, morene, 55 hl/ha, fermentatie op rvs, malolactisch en rijping in barrique (50%) en grote houten vaten (50%), na assemblage volgt verdere rijping in barrique; veel kleur, fijne geurwaaier, sappige aanzet, typische lagrein-aroma’s, licht jodium en medicinaal, kruidige onderlaag, zeer intens, veel kersen, versmolten tannines, licht plantaardige tonen, zeer schoon, eigenzinnig, goede structuur, elegant, veel lengte € 16,95
Sanct Valentin
8+
Sauvignon Sanct Valentin, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2016 (magnum)
Sauvignon blanc, 10-28 jaar oude stokken, kalksteengrind, 45 hl/ha, 90% van de wijn fermenteert en rijpt 5 maanden sur lie op rvs, 10% in houten vaten; exotisch rijp wit fruit, goed sap, speelse zuren, vullend, aromatisch, rijp en rijk, goede spanning, kruidige onderlaag, mooie zoet-zuurbalans, opwekkende stijl, vulling, uitstekende gastronomische wijn (14,5%) € 79,95
8,5
Pinot Grigio Sanct Valentin, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2015
Pinot grigio, 15-30 jaar oude stokken, kalksteengrind, 45 hl/ha, fermentatie en bijna 12 maanden rijping sur lie in barriques, 6 maanden rijping op rvs; meer opeengepakte aroma’s in eerste instantie, daarna komt alles meer los, crèmig, geur- en smaakaroma’s liggen op een lijn, finesse, goed geïntegreerde houttonen, fruitig, goed sap, mooie bitters, balans, strakke tonen, veel lengte (14%) € 32,95
8
Weissburgunder Sanct Valentin, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2015
Weissburgunder, 10-30 jaar oude stokken, kalksteengrind met klei, 45 hl/ha, 50% van de wijn fermenteert en rijpt bijna 12 maanden sur lie in barriques, 50% in grote houten vaten, daarna assemblage en 6 maanden rijping op rvs; rustige geurwaaier, goed gedoseerd, crèmig, goed opgenomen houttoets, sappig, heel veel rijp wit fruit, schoon, frisse tonen, goede kruidigheid, goede vulling, opwekkende stijl, goede bitters, strakke finale, lengte (14%) € 32,95
7,5
Chardonnay Sanct Valentin, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2016
Chardonnay, 10-30 jaar oude stokken, kalksteengrind met zand, kalkrijke kiezel, 45 hl/ha, fermentatie en bijna 12 maanden rijping sur lie in barriques, 6 maanden rijping op rvs; fris, mooie bite en grip, opwekkend, verteerbaar, veel lengte (14%) € 32,95
8-
Chardonnay Sanct Valentin, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2015
Chardonnay, 10-30 jaar oude stokken, kalksteengrind met zand, kalkrijke kiezel, 45 hl/ha, fermentatie en bijna 12 maanden rijping sur lie in barriques, 6 maanden rijping op rvs; duidelijk meer houttonen die goed zijn opgenomen, hint van yuzu, goed sap, crèmige associatie, aromatisch, rijp fruit, duidelijk chardonnay, goede vulling, opeengepakte stijl, hoge zuren, correct versmolten, lengte (14%) € 32,95
8
Pinot Nero Sanct Valentin, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2013
Pinot nero, 10-22 jaar oude stokken, morene en kalksteengrind, 45 hl/ha, koude maceratie en fermentatie op rvs, malolactisch en rijping in barrique, assemblage na 1 jaar, gevolgd door 6 maanden in grote houten vaten; fijne fruittonen, zalvend, licht medicinaal en jodiumachtig, sappig, schoon van smaak, stijlvol, versmolten tannines, gekonfijt fruit, goede spanning, evenwichtig, goede zuren, doordrinkbaar, geur en smaakaroma’s komen overeen (14%) € 39,00
Appius
8,5
Appius, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2012
65% chardonnay, 15% sauvignon, pinot grigio, pinot blanc, 25-35 jaar oude stokken, kalksteengrind en morene, 35 hl/ha, vinificatie en rijping in barrique, na bijna een jaar assemblage gevolgd door 3 jaar rijping sur lie op rvs; crèmig, hint van yuzu, sinaasappelschilbittertje, fijn houtgebruik, goed gedoseerd, toffee, velours mondcontact, goed sap, evenwichtig, fraîcheur en lengte, nog in ontwikkeling, heeft tijd nodig, drinken uit bourgogneglas (14%) € 142,00
De drie beste combinaties bij de lunch
Gerecht:
Steurgarnalen, dille, gerookte karnemelk, zoetzure prei, Parmezaanse kaas, granen en zaden
Wijn:
7,5
Schulthauser Weissburgunder, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2016
Weissburgunder, 10-40 jaar oude stokken, kalksteengrind met klei, 60 hl/ha, 25% van de wijn fermenteert in barriques, de rest op rvs; fractie meer kleur, bescheiden geur, fruitig, goed sap, mooie fraîcheur, rijp, vullend, strakke en directe stijl, puur van smaak, breder en rustiger in deze serie, veel reliëf, lengte (14%) € 13,95
Combinatie:
Mooi met de wijn, vooral met de vettigheid en de dille. Het bourgogneglas is er uitstekend bij. Rijpe tonen, aromatisch, mooi met elkaar versmolten. De wijn absorbeert het gerecht voortreffelijk.
Gerecht:
Tarbot, truffel, zwarte knoflook, spruitjes, beurre blanc
Wijn:
7,5
Vernatsch Pagis, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2016
Schiava, 20-40 jaar oude stokken, kalksteengrind, 70 hl/ha, fermentatie op rvs, malolactisch en 5-6 maanden rijping in grote houten vaten; fijne geur, licht aards, sappig, mooie concentratie, zeer doordrinkbaar, opwekkende stijl, vitaal, verrassend € 14,95
Combinatie:
Mooie cuisson. Erg mooi met de wijn, de temperatuur van de wijn speelt een belangrijke rol. De tarbot is mooi bereid. Fris, kruidig en schoon van smaak in combinatie met de wijn. Verrassend resultaat.
Gerecht:
Bruine rum, blauwe kaas, cajeta, hazelnoot, rozijn en pure chocolade
Wijn:
7,5
Comtess Passito Sanct Valentin, St. Michael-Eppan, Alto Adige, Italië 2016
90% gewürztraminer, 5% riesling, 5% sauvignon blanc, 20 jaar oude stokken, kalksteengrind, 20 hl/ha, late oogst (20 dec), gedroogde druiven worden geperst, fermentatie deels op rvs en deels in kleine houten vaten, gevolgd door rijping; de komende jaren wordt dit een blend van 60% gewürztraminer en 40% petit manseng, waardoor de wijn een hogere zuurgraad en meer fraîcheur krijgt; gele kleur, geurwaaier van honing en abrikoos, goed sap, fris, goede balans (12%) € 44,95
Combinatie:
Verfrissend, de componenten van de wijn zijn goed ingevoegd bij het dessert. Goede integratie van geur- en smaakaroma’s, uitstekende balans.
