nine seconds
Rangen Grand Cru Clos Saint-Théobald Riesling, Domaine Schoffit, Alsace, Frankrijk 2012
9 seconden of 12 uur? Snel een wijn keuren kan iedereen, maar er zijn wijnen die tijd nodig hebben. Soms een uur, soms een dag. Via slow tasting dring je door tot de essentie.
proefnotities Jan van Lissum
9 seconds is een platform voor bijzondere en aparte wijnen. Dat zijn niet per se de duurste, want ook op een lager prijsniveau zijn excellente flessen met een bijzonder verhaal te koop. De titel staat voor een bepaalde kwaliteit van afdronk van een wijn. Met 9 seconden afdronk is een wijn in de theorie lang van afdronk. En terwijl elke goede proever op dat moment concludeert dat hij met een interessante wijn te maken heeft, stopt hier de theorie. Latere fases bestaan gewoonweg niet na 9 seconden. Het perfecte moment waarop wijn zijn intrinsieke, unieke waarde toont, ligt echter verder weg, vaak enkele uren, soms wel tot twee dagen. Dan is het een beleving om hem te proeven en om er over te schrijven…
www.wijnimportbart.nl
Achtergrond
Midden jaren tachtig stelde zijn toen nog jonge zoon Bernard voor om een perceel in de uiterste zuidelijke grand cru Rangen de Thann te kopen. De directe aanleiding was het succes dat de bekende producent Zind-Humbrecht de laatste tijd had geboekt met hun wijnen afkomstig van de Clos Saint-Urbain, een ommuurde wijngaard binnen de Rangen dat geheel in het bezit van de familie was. Bernard had zijn zinnen gezet op een vergelijkbaar perceel, de 6,5 hectare grote Clos Saint-Théobald. Ongeveer net zo steil (tot zo’n 70%!) als de westelijker gelegen Clos Saint-Urbain, maar wel pal op het zuiden gericht en daardoor profiterend van een warmer microklimaat. Franciscaner monniken hadden hier eeuwen geleden terrassen aangelegd en muurtjes gebouwd om de wijnstokken te beschermen tegen erosie van de zeer steile helling, waarvan de droge, brokkelige bodem vooral bestaat uit vulkanisch gesteente – uniek in de Elzas, kiezels en zand. Na de Tweede Wereldoorlog was de wijngaard eigendom geworden van een wijnbar in Thann: de oogst werd jaarlijks omgezet tot eenvoudige kroegwijn. De daaropvolgende decennia raakte het perceel aan verwaarlozing en overwoekering ten prooi. Het zou een hoop werk kosten om hem op te knappen en weer in gebruik te nemen, en daarom zag Robert het idee van zijn zoon aanvankelijk niet zitten. Bernard begreep echter dat de bijzondere wijngaard veel verborgen potentieel bezat en bleef aandringen. In 1986 kreeg hij uiteindelijk zijn zin.
Nadat de Clos Saint-Théobald volledig hersteld, deels opnieuw beplant en weer in productie was genomen, groeiden de wijnen die er vandaan kwamen, op basis van riesling, pinot gris en gewurztraminer, al snel uit tot de kroonjuwelen binnen het portfolio van Domaine Schoffit. Het hoge kwaliteitsniveau is echter niet alleen te danken aan de ligging en de natuurlijke eigenschappen van de bodem en de wijngaard, maar ook aan het talent van Bernard Schoffit, die sinds een aantal jaren wordt bijgestaan door zijn zoon Alexandre. De wijngaarden worden biologisch bewerkt, alles gebeurt handmatig en met veel precisie, de rendementen worden zeer laag gehouden, en bij de vinificatie is alles erop gericht de expressie van de druiven en vooral het terroir zo goed mogelijk tot uitdrukking te laten komen. Er worden uitsluitend inheemse gisten ingezet en de vinificatie en rijping van de wijnen vinden plaats op rvs.
De wijnen worden gekenmerkt door veel kracht en concentratie en herkenbare, zuivere aroma’s van druif en bodem. De wijngaard leent zich ook zeer goed voor de productie van vendanges tardives-wijnen.
Naast de Clos Saint-Théobald bezit de familie Schoffit nog enkele troeven die het wijnhuis internationaal zeer gewild maken. Zo vind je binnen het oorspronkelijke familiebezit, in de Harth bij Colmar, een wijngaard met 80 jaar oude chasselas-stokken: dit van oorsprong Zwitserse druivenras komt in de Elzas nauwelijks meer voor en levert een unieke wijn op. En verder beschikt de familie over een 1 hectare groot perceel met riesling op de granietrijke bodem van de grand cru Sommerberg bij Niedermorschwihr. Bernard en Alexandre maken hun ‘gewone’ wijnen met evenveel zorg en precisie als hun grand cru’s, en dat merk je aan de hoge kwaliteit over de gehele linie.
Proefnotities
Eerste indrukken
Strogeel, fraai ontwikkelde kleur, geur en smaak, vullende geur met excellent rijp wit fruit, mooi gedoseerd, geur- en smaaktonen komen overeen, spanning en vulling, prachtige expressieve zuren, goede balans, complexe aroma’s
Na 2 uur
De geur is mooier geïntegreerd en er is een surplus aan rijp wit fruit. De balans is nog beter geworden en het mondgevoel blijft stijlvol. De smaak houdt langer aan.
Na 4 uur
De geur is delicaat geworden, met verfijnde versies van alle aroma’s. Mineralen komen krachtig opzetten en nemen de lead, waardoor de smaakbeleving aparter wordt. Aroma’s van de druif versus de terroirinvloed.
Na 6 uur
Mooi mondgevoel, sappig, elegante expressie van de aroma’s in geur en smaak. Harmonieus en subtiel. De finale is precies en slank. Zeer veel lengte.
Prachtig geëvolueerde wijn uit 2012, rijk, complex en gastronomisch, met veel finesse en lengte.
Technische gegevens
Totaal wijngaardbezit 18 hectare
Oppervlakte Clos Saint-Théobald 6,5 hectare
Ligging Clos Saint-Théobald steile helling, tot 70%, zuidelijk georiënteerd
Aanplant Clos Saint-Théobald riesling, pinot gris, gewurztraminer
Leeftijd stokken gemiddeld 45 jaar
Bodem vulkanisch gesteente, kiezels en zand
Rendement 25-30 hectare
Teeltmethode biologisch
Vinificatie handmatige oogst, fermentatie met inheemse gisten op rvs
Oudering 12 maanden sur lie op rvs
Bernard Schoffit