Het klinkt misschien vreemd; een Italiaans wijndomein en een Franse uitdrukking. Maar Piemonte heeft dankzij haar link met de Savoy dynastie een zeker Frans accent en er zijn weinig Piemontese wijnproducenten die hun wijnen niet met die uit de Bourgogne vergelijken. Tekst: Fred Nijhuis, proefnotities: Jan van Lissum
De naam Conterno is een begrip in Barolo en siert de etiketten van minstens zes wijnhuizen. Enkelen van hen zijn familie, bij anderen is de naamsovereenkomst slechts toeval. Waarom vrijwel elke wijnliefhebber de adem even inhoudt bij het horen van de naam Conterno, heeft te maken met verschillende legendarische wijnen van Giacomo Conterno. Zij zijn een bron van inspiratie voor velen, ook voor Poderi Aldo Conterno, zoals Franco Conterno toelichtte in restaurant Zarzo te Eindhoven.
Aldo Conterno
Aldo Contero (1931-2012) was de zoon van voornoemde Giacomo Conterno en leerde van hem, samen met zijn broer Giovanni, het vak kennen. In 1969 verliet Aldo het familiebedrijf en startte hij zijn eigen wijndomein: Poderi Aldo Conterno. Vanuit de boerderij Favot in de cru Bussia werkte hij daar aan zijn eigen toekomst, bijgestaan door zijn zonen Franco, Stefano en Giacomo. Ze zetten het werk van hun vader voort, nog altijd gebaseerd op de oude waarden uit de familie, maar vormgegeven door eigen inzichten en de hedendaagse realiteit.
Verschil
Franco Conterno: ‘Ja, er zijn veel wijnhuizen met de naam Conterno en soms is er een duidelijke link, maar het zijn vooral de verschillen die ons kenmerken. Elke producent heeft zijn eigen stijl, zoals elke goede chef aan zijn unieke signatuur te herkennen is. We werken allemaal met dezelfde ingrediënten, maar het eindproduct is altijd anders. Zo zijn onze wijngaarden in Bussia belangrijk, maar niet genoeg. Onze filosofie en identiteit moeten tot uitdrukking komen in onze wijnen, anders hebben we geen onderscheidend vermogen en is er geen reden om onze wijnen te kopen’.
Stijl
‘Onze stijl is niet zo gemakkelijk te omschrijven. We kiezen voor wijnen die we graag zelf drinken, waarin we onze eigen smaak herkennen. Daarmee zijn het geen wijnen voor iedereen, voorkeuren zijn immers persoonlijk en persoonlijkheid is voor ons erg belangrijk. We streven altijd naar elegantie in onze wijnen. Sommige barolo’s zijn zo krachtig dat je er maar een enkel glas van kunt drinken. Misschien indrukwekkend, maar niet onze stijl. Daarom beperken we de inzet van barriques ook tot de barbera en chardonnay. We vinden dat barriques geen toegevoegde waarde hebben voor onze barolo’s.’
Veranderingen
‘We werken nog altijd vanuit dezelfde visie en zoeken altijd naar mogelijkheden om de wijnen te verbeteren. De laatste jaren ging de aandacht vooral uit naar de wijngaard. Zo is de productie in 15 jaar teruggebracht van 200.000 flessen naar 80.000 flessen, waardoor de gemiddelde kwaliteit aanzienlijk is gestegen. We snoeien strenger, vooral in het voorjaar. We hebben ervaren dat vooral de ‘groene’ oogst eind augustus de plant veel belast en minder goed fruit oplevert. Ook sproeien we minder dan ooit. Eigenlijk waren we qua sproeien 20 jaar geleden al ‘biologisch’ bezig, maar nu blijft het gebruik van kopersulfaat tot een absoluut minimum beperkt`.
Romiresco
Bussia
‘De Bussia is een zeer grote cru, misschien wel te groot. Vroeger was hij 100 ha groot, nu zelfs 200 en niet alle delen zijn even goed. Onze barolo’s komen altijd van onze eigen Bussia-wijngaarden, waarvan er drie zich duidelijk onderscheiden; de Colonella, de Cicala en de Romirasco. Waar de Bussia doorgaans wordt gekenmerkt door 70% klei (aangevuld met zand en kalksteen) heeft de Colonella 50% zand en ook Sant’Agata-mergel, die we ook in Barolo en La Morra aantreffen. Deze bodem, die rijk is aan magnesium en lichter van structuur is, geeft meer florale tonen in de wijnen. In de Cicala is het aandeel klei zeker 80%, aangevuld met kalksteen; zand treffen we hier niet of nauwelijks aan. Wijnen van de Cicala zijn doorgaans krachtiger, rijker aan zuren en worden vaak gekenmerkt door aroma’s van munt. De Romirasco is onze oudste wijngaard (40-45 jaar oude stokken t.o.v. 30-35 jaar voor de andere) en eigenlijk ook de beste. De bodem bestaat uit 60% kalksteen en maar 40% klei en de grond die rijk is aan magnesium geeft een duidelijk minerale en kruidige expressie’.
Cicala
Vinificatie
‘In principe hanteren we voor al onze barolo’s dezelfde vinificatiemethode. Na de gisting en weking van een maand in rvs volgt een rijping in 25 hectoliter grote vaten van Slavonisch eiken. Voor de reguliere barolo duurt dat 24, voor de Cicala en Colonello 28 en voor de Romirasco 30 maanden.
De Gran Bussia wordt alleen gemaakt in de allerbeste jaren, en het is de enige wijn die 2 maanden schilcontact krijgt, in hout vergist, ongeveer 34 maanden in hout rijpt en pas na 8 jaar op de markt wordt gebracht. Sulfiet gebruikt men zo weinig mogelijk, ook daarom rijpen onze wijnen niet (nog) langer in hout. Wel gebruiken we nieuwe vaten, want we hebben de invloed van zuurstof nodig voor het fixeren van de kleur en het temmen van de tanninestructuur. Onze wijnen zijn in hun jeugd erg krachtig en daarom brengen we ze pas op de markt als ze beter op dronk zijn. In mijn ogen hoeft een barolo overigens niet erg oud te zijn, de meeste zijn met 10-15 jaar volledig op dronk’.
Noblesse oblige!
Het gesprek met Franco Conterno, het imago van het wijnhuis en de prijslijst die importeur Luxurious Drinks zijn gasten voorlegde, deden de verwachtingen sterk stijgen. Naarmate verwachtingen hoger worden, neem het risico op teleurstellingen echter toe – altijd een valkuil. Na de proeverij waren we niet teleurgesteld, maar wel bezorgd en kritisch over de prijs-kwaliteitverhouding van de wijnen. De wijnen zijn zonder enige twijfel goed, maar eveneens zonder uitzondering ook erg kostbaar. Bij enkele wijnen hadden we duidelijk iets meer verwacht.
Proefnotities
7+ Bussiador, Poderi Aldo Conterno, Langhe, Italië 2012
Chardonnay; crèmig, duidelijke houttoets, geuraroma’s veranderen, tijd nodig, liever niet decanteren € 50,00
7 Conca Tre Pile, Poderi Aldo Conterno, Barbera d’Alba, Italië 2012
Barbera; veel kleur, evenwichtig van smaak, fruitig, genereus, rond, verleidelijk, fijn pepertje (15%)
7,5 Poderi Aldo Conterno, Barolo Bussia, Italië 2011
Nebbiolo; levendige kleur, duidelijke florale tonen, goed fruit, aanwezige tannines, goede zoet-zuurbalans (15%) € 64,00
Colonello
8- Colonello, Poderi Aldo Conterno, Barolo Bussia, Italië 2011
Nebbiolo, 30-35 jaar oude stokken; fraaie kleur, duidelijk floraal in geur en smaak, zwarte fruittonen, floraal en zacht (15%) € 118,00
7,5 Cicala, Poderi Aldo Conterno, Barolo Bussia, Italië 2011
Nebbiolo; fraaie kleur, meer gesloten, vol en sappig, minder floraal, full body en krachtig (15%) € 118,00
8- Romirasco, Poderi Aldo Conterno, Barolo Bussia, Italië 2011
Nebbiolo, 40- 80 jaar oude stokken; complex, veel inhoud, opvallend stevige tannines, goede lengte, gastronomische wijn (15%) € 174,00
8,5 Gran Bussia Riserva, Poderi Aldo Conterno, Barolo Bussia, Italië 2006
Nebbiolo, 50 jaar oude stokken; fraaie kleur, intens, fijne tonen, mooie tannines, rijp, herfsttonen in geur en smaak, goede lengte € 360,00
9- Gran Bussia Riserva, Poderi Aldo Conterno, Barolo Bussia, Italië 2001
Nebbiolo, 50 jaar oude stokke; fraaie kleur, intens, verrassend, subtiele romige toets, finesse, slank, goede lengte
Luxurious Drinks, Venlo, tel 077- 3541499
