Wijnmaker Juan Carlos Sancha aan het woord over zijn krachtige riojawijnen met veel fraîcheur, gemaakt van minder gangbare druivenrassen. We spraken hem na afloop van de proeverij die hij samen met P. de Bruijn Wijnkopers presenteerde op Wine Professional.
tekst Thierry Somers, proefnotities Jan van Lissum en Ivo Ivanis

Juan Carlos Sancha

Juan Carlos Sancha op Wine Professional

IIn tegenstelling tot uw collega’s in Rioja maakt u uw wijn niet van blauwe tempranillo maar van bijna vergeten druivenrassen als tempranillo blanco, maturana tinta en maturana blanca. Waarom is dat?
‘Tempranillo is een heel goed druivenras, maar een probleem in mijn ogen is dat bijna de gehele Rioja is beplant met tempranillo. Honderd jaar geleden waren er 44 variëteiten in Rioja aangeplant, maar sinds 2000 zijn dat er nog maar zeven. Met drie van die zeven druivenrassen wordt 96% van alle riojawijnen geproduceerd en ik vind dat geen goede zaak. 87% van de Rioja-wijngaarden is aangeplant met tempranillo, dat is wat mij betreft genoeg. Ik kies ervoor om mijn riojawijnen te maken van minder gangbare rassen.’

‘Wereldwijd zie je een ontwikkeling dat er steeds minder druivenrassen zijn waarvan wijn wordt gemaakt. Er zijn in de wereld 6152 druivenrassen, maar voor zover ik weet wordt met 40 druivensoorten meer dan 80% van alle wijn in de wereld gemaakt. Het gevaar is dat mensen alleen druivenrassen als cabernet sauvignon, merlot of tempranillo kennen, wat jammer is, want er zijn zoveel meer variëteiten om wijn van te maken. We moeten oppassen dat wijn geen Coca-Cola wordt en dat het overal op de wereld hetzelfde smaakt.’

‘Het zou jammer zijn als mensen alleen maar druivenrassen als cabernet sauvignon, merlot of tempranillo kennen’

U bent professor oenologie aan de universiteit van La Rioja en samen met Fernando Martinez de Toda, hoofd van de afdeling wijnbouw en oenologie aan de Universiteit van Rioja, heeft u deze zeldzame rassen ontdekt, van vergetelheid gered en verder ontwikkeld. Hoe hebben jullie dat aangepakt?
‘We hebben het DNA van alle variëteiten uitgebreid bestudeerd, gekeken hoe de wijnstokken aan te planten en te verbouwen, en onderzoek gedaan naar de vatbaarheid voor ziektes, de samenstelling van de most en de microvinificatie van elke variëteit. Sinds 2008 zijn maturana tinta, maturana blanca en monastel de Rioja goedgekeurd om aan te planten in Rioja. Het gaat me er niet om riojawijn te maken met minder gangbare rassen omdat ze beter zijn dan tempranillo. Het gaat me om diversiteit en om ervoor te zorgen dat onze kinderen meer druivenrassen tot hun beschikking hebben om wijn van te maken.’

juan carlos sancha

Uw wijnen zijn krachtig, maar ook zeer verteerbaar, fris en enorm sappig. Hoe komt dat?
‘Ik verbouw mijn druiven in de Najerilla-vallei, de koelste en hoogst gelegen streek in Rioja Alta. De wijngaarden zijn dicht beplant, met 5.000 wijnstokken per hectare op arme kalkbodems. De druiven moeten wat meer ‘lijden’, wat een geringe druivenproductie oplevert, maar met een hoge concentratie van sap.’

Heeft u minder problemen met klimaatsverandering doordat uw wijngaarden in een koeler gebied binnen Rioja liggen?
‘Ja, bij mij speelt het minder dan in Rioja Baja, dat een warmer gebied is. Honderd jaar geleden hadden we soms problemen om rijpe druiven te verkrijgen, maar nu speelt dat niet. Het oogstjaar 2017 is de eerste keer dat we vakantie hadden op 12 oktober, de nationale feestdag ter ere van Columbus, en dat komt door de verandering van het klimaat.’

pena el gato

Er is in Spanje een toename van jonge wijnmakers die zich niet op groei concentreren maar op uitzonderlijke kwaliteit. Wijnmaker Pepe Mendoza uit Alicante zegt in een interview in Decanter: ‘Ik wil geen groot wijnhuis en dan het grootste deel van mijn tijd de wereld over reizen om mijn wijnen te verkopen’. Zie je dezelfde ontwikkeling ook in Rioja?
‘Ja, ik zie een toename van kleine, onafhankelijke wijnproducenten in Rioja. Er zijn veel goed getrainde jonge mensen die terroirwijnen willen maken en interesse tonen om wijnen te maken met de minder bekende druivenrassen. In Spanje zijn 4.500 wijnbouwers waarvan 908 in Rioja. Dat is laag vergeleken met Frankrijk of Italië, met respectievelijk 23.000 en 32.000 wijnmakers. Wanneer je meer wijnproducenten hebt, is het wijnaanbod ook diverser.’

P. de Bruijn Wijnkopers, Nijmegen, 024-3229301

restaurant Jacobsz op WP

Het team van restaurant Jacobsz serveerde tijdens de proeverij op Wine Professional enkele fraai afgestemde gerechtjes

Proefnotities

8,5

Ad Libitum Tempranillo Blanco, Bodegas Juan Carlos Sancha, Rioja, Spanje 2018
Tempranillo blanco, voor 97% genetisch gelijk aan de rode tempranillo, gevonden in 1988, in een oude wijngaard Murillo de Río Leza in Rioja, sinds 2007 is hij ook officieel druif voor de DOC Rioja, wijngaard van Juan Carlos Sancha: op 565 meter hoogte, 10 jaar oude stokken, fermentatie in rvs bij 12oC, 6000 flessen gemaakt. Goede kleur, geur doet wat denken aan Argentijnse torrontes, bloemig, perzik, rijpe en rijke geur, gist en brooddeeg, puur, rond en sappig, veel fruit in de smaak, rijp en breed, perzik en abrikoos, goede lengte en fijne zuren met een mooie balans, zacht zoetje in de finale, opwekkende stijl, wijn met spanning € 12,50

9-

Ad Libitum Maturana Blanca, Bodegas Juan Carlos Sancha, Rioja, Spanje 2018
Maturana blanca, oudste druivenras van Rioja, voor het eerst genoemd in 1622, 3 maanden opvoeding sur lie op Franse barrique. Goede kleur, geurassociaties van sherry, noten, bloemen, strenger en gesloten geur, smaak is rijk, breed, citrus, honing met veel sap en complexiteit, puur en schoon met elegante houtinbreng, veel lengte en balans, vitaal en verteerbaar, duidelijke invloed van terroir, prachtige wijn € 14,50

8,5

Ad Libitum Maturana Tinta, Bodegas Juan Carlos Sancha, Rioja, Spanje 2017
Maturana tinta, oud druivenras gevonden in een wijngaard in Navarreta en opnieuw geplant, wijngaard van Juan Carlos Sancha: op 565 meter hoogte, 10 jaar oude stokken, fermentatie op Franse eiken vaten van 500 liter, 11 maanden opvoeding op Franse barriques, 17.500 flessen gemaakt. Jong paarsrood, primair fruit, romig, aardse tonen, zachte kruidigheid, pepertje en fijne houttoets, jong, sappige aanzet, veel fruit en rondeur, ronde tannine, rijp, prachtige houtinbreng, frisse zuren, soepel en prettig drinkbaar ondanks de jonge leeftijd, een rijke maar ook luchtige Rioja met veel lengte, winnaar Wine Challenge 2019 op Wine Professional (rode wijnen met horecaprijs tot 15 euro) € 12,50

8,5

Ad Libitum Monastel de Rioja, Bodegas Juan Carlos Sancha, Rioja, Spanje 2017
Monastel de Rioja, nog een oud ras uit Rioja, niet te verwarren met de monastrell, 600 flessen gemaakt, opvoeding en fermentatie op Frans hout. Jong paarsrood, veel kleur, intense geurwaaier, kersen en kruiden, peper, chocolade, tabak, rond, vol en sappig, elegante ronde tannine, uitstekend van samenstelling, fijne zuren geven fraîcheur, mooie lengte en balans € 18,75

9-

Peña el Gato Garnacha, Bodegas Juan Carlos Sancha, Rioja, Spanje 2017
Garnacha, 95 jaar oude stokken, wijngaard ligt op 650 m, fermentatie op 500-litervaten van Franse eik en 11 maanden opvoeding op Franse barriques, 1200 flessen gemaakt. Zeer veel kleur, roodpaars, breed geurpalet, zwarte kersen, kruidigheid, zachte vanille, pruimen en bramen, aardse tonen, complexe geur, frisse aanzet door de fijne zuren, amarenakersen, koffie, vanille, elegant en krachtig tegelijk, ronde stevige tannine, hout goed opgenomen, veel concentratie, zeer veel lengte € 18,75

8,5

Peña el Gato Garnacha ‘Tinaja’, Bodegas Juan Carlos Sancha, Rioja, Spanje 2017
Garnacha, 95 jaar oude stokken, wijngaard ligt op 650 m, vinificatie en opvoeding in amfora. Iets minder kleur dan de vorige wijn, ook minder fruit, wel duidelijk kruidig, maggi, peper, tabak, licht ontwikkelde geur door het gebruik van de amfora, in de smaak komt het fruit duidelijk terug, kersen, pruimen, bramen, hint van rozijnen en krenten, elegante finale, zachte ontwikkeling, verteerbaar en stijlvol, minder zwoel dan de vorige wijn € 23,00

9-

Peña el Gato Garnacha Natural, Bodegas Juan Carlos Sancha, Rioja, Spanje 2017
Garnacha, 70 jaar oude stokken, wijngaard ligt op 650 m, wat later geoogst, fermentatie op 500-litervaten van Franse eik en 11 maanden opvoeding op Franse barriques, zonder toegevoegd sulfiet. Zeer jonge kleur paarsrood, opeengepakte geur, veel van alles, brede schakering, zwart fruit, pruimen, vijgen, bramen, peper, en tabak, sappige aanzet, rozijnen en bramen, kersenbonbons, krachtige smaak, prachtige frisse zuren, ronde tannine, veel lengte

Gerecht bij deze wijn, bereid door het team van restaurant Jacobsz:
Mieralduif, supreme sauce, dip van granen, oerbiet in lak van umeboshi
Een krachtig gerecht met een fijn krokantje, smeuïg met veel smaak.
Wijn-spijscombinatie is uitstekend geslaagd, alles klopt en past perfect bij elkaar, de oerbiet is de brug naar de wijn, top.

8,5

Peña el Gato Ruben Olarte terroir Garnacha, Bodegas Juan Carlos Sancha, Rioja, Spanje 2017
Garnacha, afkomstig van 110 jaar oude wijngaard op 600 m. (eigendom van wijnbouwer Ruben Olarte), fermentatie op 500-litervaten van Franse eik en 11 maanden opvoeding op Franse barriques; het idee achter deze serie van zes terroirwijnen (de Colleción de Garnachas Centenarias de Rioja) is om te laten zien wat de invloed is van de wijngaard op de wijn. Zeer jong en veel kleur, paarsrood, bloemige geur, roosjes, zwarte kersen, chocolade, vanille, zwoele en ronde geur, sappige aanzet, zacht zoetje, ronde tannine, frisse zuren, veel lengte en goede balans, toegankelijk en drinkbaar ondanks de jonge leeftijd, mooie wijn met surplus aan fruit, slanke smaakbeleving

9

Peña el Gato Manolo López terroir Garnacha, Bodegas Juan Carlos Sancha, Rioja, Spanje 2017
Garnacha, afkomstig van van 109 jaar oude wijngaard die ligt op 600 m. (eigendom van wijnbouwer Monolo López), fermentatie op 500-litervaten van Franse eik en 11 maanden opvoeding op Franse barriques. Dezelfde kleur als de vorige wijn, heel veel mooi en vooral zwart fruit, kersen, rondere geur, zacht tabak en peper, zachte houttoets, elegante aanzet, crèmig, mooie tannine, sappigheid en lengte, frisse finale, jong maar nu al plezierig te drinken, prachtige expressie van garnacha, topwijn

Gerecht bij deze wijn, bereid door het team van restaurant Jacobsz:
Iberico presa van de BBQ, jus van ossenstaart en salmari, choucroute van ui
Kruidig gerecht met mooie bite, zachte pepertje, mals vlees en zachte, frisse, romige ui. Wijn-spijs is uitstekend geslaagd, een spannende combinatie. De ui vormt de brug naar de wijn en door het zuurtje van de wijn wordt het mooi verteerbaar. Jacobs serveerde bij deze sessie mooi samengestelde gerechten en wijn en spijs waren beide keren prima op elkaar afgestemd, waarbij vooral de zuren een mooie rol speelden.