Interview met technisch directeur Grégory Viennois
Chablis is voor veel mensen een merknaam, net als Spa. In een restaurant bestel je chablis als je een droge witte wijn wilt. Daar moet verandering in komen, vinden ze bij Laroche.
tekst Louis Janssen en proefnotities Jan en Kyra van Lissum
Technisch directeur Vigne et Vin Grégory Viennois was de afgelopen tijd twee keer in Amsterdam – bij restaurant Bord’eau en op Wine Professional – om tekst en uitleg bij te geven. Laroche is tegenwoordig onderdeel van AdVini, een grote onderneming met bedrijven in Frankrijk en Zuid-Afrika. Michel Laroche* verkocht het merendeel van zijn Franse, Chileense en Zuid-Afrikaanse bezittingen in 2010. De tijden veranderen sindsdien snel.
‘Chablis kan wedijveren met de allerbeste witte terroirwijnen uit de zuidelijker Bourgogne’
Soortnaam
‘Veel te weinig mensen kennen Chablis als wijnregio met een grote diversiteit aan terroirs. De bestaande kennis is vooral gebaseerd op algemeenheden. Het is de bekende, lekker bekkende soortnaam van een wijn uit een krijtbodem uit een noordelijk gelegen gebied, de mineraliteit en aciditeit kunnen flink zijn, hij is gemaakt van chardonnay en ze hebben er last van hagel en vorst. Als je doorvraagt naar de bijzonderheden, dan lukt het ze nauwelijks om een premier of grand cru bij de naam te noemen. Dat fenomeen is al enkele decennia oud. We moeten de voorsprong die we in het verleden hadden, terugwinnen. Chablis kan wedijveren met de allerbeste witte terroirwijnen uit de zuidelijker Bourgogne.’
‘Wij laten onze tradities herleven’
Alles valt of staat volgens hem met de teelt van de beste druiven. Dat lijkt zo’n typische open deur van een directeur-wijnmaker, maar Viennois licht toe. ‘We maken 19 verschillende chabliswijnen, inclusief 10 premiers crus en 4 grands crus. Elk perceel heeft zijn eigen terroireigenaardigheden. Als je die niet individueel respecteert, dan heeft het huidige, zeer gedetailleerde classificatiesysteem ook geen enkel nut. Ik zie om me heen allerlei jonge mensen aantreden als opvolger. Die generatie staat aan het roer van een kleine revolutie. Wij gaan mee met het laten herleven van onze tradities, gebaseerd op de talrijke innovaties in ons vak. Acht jaar geleden startten we met de integratie van allerlei opvattingen uit de biologische en biologisch-dynamische wijnbouw. En dat betekende voor ons niet alleen een verlaging van het sulfietgehalte met 50%. In elke wijngaard is iedere dag wel iets aan de hand. Als wijnmaker moet je telkens een beslissing nemen, met definitieve consequenties. Het besef dringt steeds verder door dat de fermentatie niet het allerbelangrijkste moment is in ons vak, maar dat ook wijngaardmanagement, malolactiek en opvoeding een ander perspectief nodig hebben. Hoe krijg je bijvoorbeeld specifiek terroir in de wijn, en belangrijker: hoeveel terroir is eigenlijk noodzakelijk om van een terroirwijn te spreken? Gezonde druiven zijn veel beter bestand tegen allerlei ziektes. Daarom gebruiken we geen onkruidverdelgers, pesticiden of schimmelbestrijdingsmiddelen. Het gaat ook om zaken als herplanting en vragen als hoe we plukken en wat het ultieme oogstmoment dan is.’
‘Het besef dringt steeds verder door dat de fermentatie niet het allerbelangrijkste moment is’
Nieuwe inzichten
Het zijn belangrijke vragen voor elk groot domein. Oenologen als Viennois zetten een grote stempel op de stijl van een huis. Ondernemingen leggen hun toekomst in handen van een individu met nieuwe inzichten, terwijl maar één keer per jaar resultaten zichtbaar worden. In dat opzicht lijken de grootste wijnmakers op topcoaches betaald voetbal. Die scheppen hemelhoge verwachtingen met hun opvattingen, maar uiteindelijk zijn ook zij afhankelijk van andermans kwaliteiten en nukken.
Veelgevraagde oenologen en wijnconsultants hebben een zware taak. Viennois’ antecedenten zijn wat dat betreft echter uitstekend. De geboren Bourgondiër studeerde aan de Universiteit van Dijon en liet zich inspireren door collega-wijnmakers als Stéphane Derénoncourt en Jean Pierre de Smet van Domaine de l’Arlet. ‘Ik leer ook veel van de allernieuwste generatie wijnmakers. Bij ons werken getalenteerde mensen.’ Uit de tijd bij Chapoutier in de Rhône stamt zijn liefde voor syrah, ‘maar de mooiste rode wijnen ter wereld hebben pinot noir als basis.’
Eigen motto, geen vins naturels
Viennois’ motto voor een goede wijn is kort en krachtig. ‘Om de beste chablis te maken heb je de beste druiven nodig. Dat vereist een volstrekt natuurlijke aanpak tussen groei en botteling, met respect voor de lokale tradities en gewoontes en voor de historie van het domein. Ik bedoel niet à la de vins naturels, daarvoor zou je dezelfde voorwaarden kunnen noemen. Wat ik van die ontwikkeling vind? Ze verdelen de wereld in good en bad guys. Als experiment kan ik het billijken, maar helaas zijn die wijnmakers niet echt open. Marginaal.’
Chris Naylor bereidde onder meer fazant met kweepeer en kippenleversaus
Proefnotities
Geproefd bij restaurant Bord'eau
8-
Vieille Voye, Domaine Laroche, Chablis, Frankrijk 2015
Chardonnay, 7 ha grote wijngaard, 70 jaar oude stokken; fruitig en vooral ziltig, veel sap, rechtlijnig smaakpalet, goed mondgevoel, spritzig en jeugdig
8,5
Domaine Laroche, Chablis 1er Cru Les Vaudevey, Frankrijk 2012
Chardonnay, koel microklimaat, bodem met rotsachtige bovenlaag, langzaam rijpende druiven; aromatisch, boterige onderlaag, goede geur- en smaakaroma’s, duidelijke evolutie, beetje hooiachtig, rechtlijnig, strak, heel ziltig, evenwichtig, mondvullend veel lengte
8+
Domaine Laroche, Chablis 1er Cru Les Vaudevey, Frankrijk 2015
Chardonnay; meer diepgang en breedte, vooral ook frisse tonen, veel fruit, goede mineraliteit, strak, evenwichtig, veel smaak
8+
Vieilles Vignes, Domaine Laroche, Chablis 1er Cru Les Fourchaumes, Frankrijk 2012
Chardonnay, oude stokken op helling met zuidelijke en westelijke expositie, de meest prestigieuze 1er cru; nog wat toegeplooide geur, prachtig rijk middenpalet, complex, zeer expressief, intens mineralig, knappe balans, zeer veel lengte
9-
Vieilles Vignes, Domaine Laroche, Chablis 1er Cru Les Fourchaumes, Frankrijk 2015
Chardonnay; beetje ingehouden geur, rustig en delicaat, hier meer mineralen en finesse in de smaak, breed en aromatisch, prachtige finale, gastronomische wijn
8,5
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Les Clos, Frankrijk 2011
Chardonnay, oorspronkelijk ommuurde kloosterwijngaard waar al in de 9e eeuw wijnstokken waren aangeplant, zuidelijke expositie, zeer goed water doorlatende bodem; crèmige impressie in geur en smaak, mooie evolutie, licht medicinaal, blijft slank, goede fraîcheur, verteerbaar, elegant, mooi op dronk, knappe lengte
8,5
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Les Clos, Frankrijk 2012
Chardonnay, late oogst; vullend maar ook dicht, heel strak in de mond met veel mineralen, expressieve beleving, aromatisch geur- en smaakpalet, breed uitgewaaierd naar het einde toe
8,5
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Les Blanchots, Frankrijk 2011
Chardonnay, witte klei op ondergrond van Kimmeridge kalksteen met ammonieten, zuidoostelijke expositie, trage rijping; compleet andere geur dan 2012, opvallend fruitig, ziltig, mooie elegante stijl, fractie medicinaal, mooie rijke beleving, zeer goed gedoseerde aroma’s
8
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Les Blanchots, Frankrijk 2012
Chardonnay; vol, crèmig in geur en smaak, vooral breed, goede bite, aangenaam, expressief, elegant en vullend, aromatische, veel lengte
8,5
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru La Réserve de L’Obédience, Frankrijk 1998
Chardonnay, selectie van de beste percelen en vaten van Grand Cru Les Blanchots, sinds 1991 geblend in de 13e-eeuwse kelders van de Obédiencerie; fraaie kleur, hier meer ontwikkeling, fraaie lichte aanzet, rijk en rijp, prachtig geëvolueerd, mooie lengte
8+
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru La Réserve de L’Obédience, Frankrijk 2011
Chardonnay; fraaie geur, prachtige zalvende tonen in aanzet, veel finesse, aromatisch, subtiel en fruitrijk, mooi ontwikkeld, aangename verrassing, nog veel fraîcheur
Geproefd tijdens Wine Professional
De Wine Professional-masterclass was in samenwerking met Restaurant Vermeer by Chris Naylor. Veel van de wijnen werden geschonken uit magnum. Telkens stond een jonge en een oudere jaargang van dezelfde wijn tegenover elkaar.
8+
Vieilles Vignes, Domaine Laroche, Chablis 1er Cru Les Fourchaumes, Frankrijk 2014
Chardonnay; fijne geur, mooi sap, licht crémig, balans, fruitig met goede aansluitende zuren, licht plantaardig, bite
8+
Vieilles Vignes, Domaine Laroche, Chablis 1er Cru Les Fourcharmes, Frankrijk 2005
Chardonnay; meer diepgang, goede zuren, mooi ontwikkeld, fraîcheur, verrassend, fris, nog steeds mooie balans
8+
Domaine Laroche, Chablis 1er Cru Les Vaudevey, Frankrijk 2015
Chardonnay; fris, energiek, goede fraîcheur, soepel, goede vulling, evenwichtig, veel lengte
8+
Domaine Laroche, Chablis 1er Cru Les Vaudevey, Frankrijk 2006
Chardonnay; brede geur en smaakoppervlak, intense neus, licht karamel, crèmig, sappig mondgevoel, goed ontwikkeld, mooie spanning, lengte
9-
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Les Blanchots, Frankrijk 2012
Chardonnay; goede zuren, nootachtig accent, spanning, goed sap, fraîcheur, fijne bitters, mooie mineraliteit, expressief
9-
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Les Blanchots, Frankrijk 2006
Chardonnay; meer open geurwaaier, sappig, fris, kruidige onderlaag, aromatisch
8+
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Réserve de L’Obédience, Frankrijk 2007
Chardonnay; fijne geurwaaier, mooi sap, goede zoet-zuurbalans, vulling, verfijnd
8+
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Réserve de L’Obédience, Frankrijk 2011
Chardonnay; mooie rijke fruittonen, schoon, rijp wit fruit, doordrinkbaar
8,5
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Les Blanchots, Frankrijk 2002
Chardonnay; heel fijne neus, goed sap, prachtige zuren, elegant, fris en doordrinkbaar
Sterke positie in Nederland
Laroche is al lang een bekend domein in ons land. Ook Viennois volgde de sterke opleving van onze gastronomie met grote interesse. ‘Mooi om te zien. Jullie keuken is veranderd. Er is in zeer korte tijd een nieuwe mode ontstaan rond koken, eten en drinken. Nu is het een sociaal, vaak buitenshuis tijdverdrijf. Onze importeur Jacobus Boelen speelt daar goed op in met het aanbod van betere wijnen.’ Dat bleek opnieuw tijdens de door Viennois geleide proeverijen van Laroche’s wijnen. Chris Naylor van Restaurant Vermeer bewees nog maar eens hoe goed die wijnen combineren met doordachte gerechten.
* Al in 2010 verkocht Michel Laroche vrijwel het gehele familiedomein in Chablis, Chili en Zuid-Afrika aan Advini, een conglomeraat met onder andere Ogier, Antoine Moueix, Cazes, Vignobles Jean Jean en sinds kort Maison Champy in het portfolio. In 2012 begon Michel op de overgebleven percelen (nog door zijn vader in ontwikkeling gebracht) een nieuw domein: Domaine d’Henri.
Jacobus Boelen, Zoetermeer, 079-3634800
Sterke positie in Nederland
Laroche is al lang een bekend domein in ons land. Ook Viennois volgde de sterke opleving van onze gastronomie met grote interesse. ‘Mooi om te zien. Jullie keuken is veranderd. Er is in zeer korte tijd een nieuwe mode ontstaan rond koken, eten en drinken. Nu is het een sociaal, vaak buitenshuis tijdverdrijf. Onze importeur Jacobus Boelen speelt daar goed op in met het aanbod van betere wijnen.’ Dat bleek opnieuw tijdens de door Viennois geleide proeverijen van Laroche’s wijnen. Chris Naylor van Restaurant Vermeer bewees nog maar eens hoe goed die wijnen combineren met doordachte gerechten.
* Al in 2010 verkocht Michel Laroche vrijwel het gehele familiedomein in Chablis, Chili en Zuid-Afrika aan Advini, een conglomeraat met onder andere Ogier, Antoine Moueix, Cazes, Vignobles Jean Jean en sinds kort Maison Champy in het portfolio. In 2012 begon Michel op de overgebleven percelen (nog door zijn vader in ontwikkeling gebracht) een nieuw domein: Domaine d’Henri.
Jacobus Boelen, Zoetermeer, 079-3634800
Chris Naylor bereidde onder meer fazant met kweepeer en kippenleversaus
Proefnotities
Geproefd bij restaurant Bord'eau
8-
Vieille Voye, Domaine Laroche, Chablis, Frankrijk 2015
Chardonnay, 7 ha grote wijngaard, 70 jaar oude stokken; fruitig en vooral ziltig, veel sap, rechtlijnig smaakpalet, goed mondgevoel, spritzig en jeugdig
8,5
Domaine Laroche, Chablis 1er Cru Les Vaudevey, Frankrijk 2012
Chardonnay, koel microklimaat, bodem met rotsachtige bovenlaag, langzaam rijpende druiven; aromatisch, boterige onderlaag, goede geur- en smaakaroma’s, duidelijke evolutie, beetje hooiachtig, rechtlijnig, strak, heel ziltig, evenwichtig, mondvullend veel lengte
8+
Domaine Laroche, Chablis 1er Cru Les Vaudevey, Frankrijk 2015
Chardonnay; meer diepgang en breedte, vooral ook frisse tonen, veel fruit, goede mineraliteit, strak, evenwichtig, veel smaak
8+
Vieilles Vignes, Domaine Laroche, Chablis 1er Cru Les Fourchaumes, Frankrijk 2012
Chardonnay, oude stokken op helling met zuidelijke en westelijke expositie, de meest prestigieuze 1er cru; nog wat toegeplooide geur, prachtig rijk middenpalet, complex, zeer expressief, intens mineralig, knappe balans, zeer veel lengte
9-
Vieilles Vignes, Domaine Laroche, Chablis 1er Cru Les Fourchaumes, Frankrijk 2015
Chardonnay; beetje ingehouden geur, rustig en delicaat, hier meer mineralen en finesse in de smaak, breed en aromatisch, prachtige finale, gastronomische wijn
8,5
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Les Clos, Frankrijk 2011
Chardonnay, oorspronkelijk ommuurde kloosterwijngaard waar al in de 9e eeuw wijnstokken waren aangeplant, zuidelijke expositie, zeer goed water doorlatende bodem; crèmige impressie in geur en smaak, mooie evolutie, licht medicinaal, blijft slank, goede fraîcheur, verteerbaar, elegant, mooi op dronk, knappe lengte
8,5
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Les Clos, Frankrijk 2012
Chardonnay, late oogst; vullend maar ook dicht, heel strak in de mond met veel mineralen, expressieve beleving, aromatisch geur- en smaakpalet, breed uitgewaaierd naar het einde toe
8,5
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Les Blanchots, Frankrijk 2011
Chardonnay, witte klei op ondergrond van Kimmeridge kalksteen met ammonieten, zuidoostelijke expositie, trage rijping; compleet andere geur dan 2012, opvallend fruitig, ziltig, mooie elegante stijl, fractie medicinaal, mooie rijke beleving, zeer goed gedoseerde aroma’s
8
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Les Blanchots, Frankrijk 2012
Chardonnay; vol, crèmig in geur en smaak, vooral breed, goede bite, aangenaam, expressief, elegant en vullend, aromatische, veel lengte
8,5
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru La Réserve de L’Obédience, Frankrijk 1998
Chardonnay, selectie van de beste percelen en vaten van Grand Cru Les Blanchots, sinds 1991 geblend in de 13e-eeuwse kelders van de Obédiencerie; fraaie kleur, hier meer ontwikkeling, fraaie lichte aanzet, rijk en rijp, prachtig geëvolueerd, mooie lengte
8+
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru La Réserve de L’Obédience, Frankrijk 2011
Chardonnay; fraaie geur, prachtige zalvende tonen in aanzet, veel finesse, aromatisch, subtiel en fruitrijk, mooi ontwikkeld, aangename verrassing, nog veel fraîcheur
Geproefd tijdens Wine Professional
De Wine Professional-masterclass was in samenwerking met Restaurant Vermeer by Chris Naylor. Veel van de wijnen werden geschonken uit magnum. Telkens stond een jonge en een oudere jaargang van dezelfde wijn tegenover elkaar.
8+
Vieilles Vignes, Domaine Laroche, Chablis 1er Cru Les Fourchaumes, Frankrijk 2014
Chardonnay; fijne geur, mooi sap, licht crémig, balans, fruitig met goede aansluitende zuren, licht plantaardig, bite
8+
Vieilles Vignes, Domaine Laroche, Chablis 1er Cru Les Fourcharmes, Frankrijk 2005
Chardonnay; meer diepgang, goede zuren, mooi ontwikkeld, fraîcheur, verrassend, fris, nog steeds mooie balans
8+
Domaine Laroche, Chablis 1er Cru Les Vaudevey, Frankrijk 2015
Chardonnay; fris, energiek, goede fraîcheur, soepel, goede vulling, evenwichtig, veel lengte
8+
Domaine Laroche, Chablis 1er Cru Les Vaudevey, Frankrijk 2006
Chardonnay; brede geur en smaakoppervlak, intense neus, licht karamel, crèmig, sappig mondgevoel, goed ontwikkeld, mooie spanning, lengte
9-
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Les Blanchots, Frankrijk 2012
Chardonnay; goede zuren, nootachtig accent, spanning, goed sap, fraîcheur, fijne bitters, mooie mineraliteit, expressief
9-
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Les Blanchots, Frankrijk 2006
Chardonnay; meer open geurwaaier, sappig, fris, kruidige onderlaag, aromatisch
8+
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Réserve de L’Obédience, Frankrijk 2007
Chardonnay; fijne geurwaaier, mooi sap, goede zoet-zuurbalans, vulling, verfijnd
8+
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Réserve de L’Obédience, Frankrijk 2011
Chardonnay; mooie rijke fruittonen, schoon, rijp wit fruit, doordrinkbaar
8,5
Domaine Laroche, Chablis Grand Cru Les Blanchots, Frankrijk 2002
Chardonnay; heel fijne neus, goed sap, prachtige zuren, elegant, fris en doordrinkbaar