Nu enkele dapperen en hun meelopers de tabaksindustrie de verdomhoek in hebben gejaagd, zien ook de wijn-afschaffers weer hun kans. De landelijk bekende psycholoog René Diekstra schreef dezer dagen geheel uit eigen bron dat de alcoholindustrie veel eerder voor een harde aanpak in aanmerking komt dan de nicotinekliek die rokers ‘verslaafd’ houdt en hun gezondheid op het spel zou zetten. Diekstra gaf als verklaring: alcoholgebruik en vooral misbruik heeft relatief meer fatale gevolgen dan roken. Denk maar aan al die doden en gewonden door drank in het verkeer. Of aan huiselijk geweld en andere vormen van gezinsontwrichting. Wie teveel drinkt veroorzaakt – volgens de gangbare cijfers – vergeleken met de roker een veelvoud aan maatschappelijke kosten.
Is dat een nieuw gezichtspunt? Nee. De cijfers over de gevolgen van excessief drankgebruik zijn bij alcohol bestrijdende instellingen zó uit de bureaula te tillen. Zelfs de instituten die ‘verantwoorde’ consumptie zeggen te bevorderen, hebben cijfers voorhanden die in hun straatje passen.
Kernvraag
Over interpretatieverschillen valt niemand, iedereen beseft dat die in de lijn van de doelstelling liggen. Zo laat de Stichting Verantwoord Alcoholgebruik (een naam die wijnhaters het liefst zouden schrappen) op haar website al zien hoe goed het er bij ons met het afremmen van alcoholgebruik voorstaat. Vooral jongeren zijn minder gaan drinken. Maar in een kleine kern van de vijftigplussers is, bijvoorbeeld door eenzaamheid en depressie, het tegendeel waarneembaar. Die groep is nu ook bij de regering in beeld en zal vooral met voorlichting naar betere tijden worden geloodst. Bovendien zal ook aan de orde komen welke verkooppunten beter kunnen verdwijnen en hoe alcoholpromotie moet worden ingeperkt. Kernvraag daarbij: horen wijn en bier als ‘genotsmiddelen’ nog wel in de supermarkt thuis? Een geheid onderwerp voor avondlijke praatsessies op tv.
Zelf bepalen
Zou het allemaal helpen? Nou, zegt 96% van de respondenten (niet gesplitst naar leeftijd of politieke voorkeur) op een stelling in de grootste ochtendkrant, wij bepalen zelf wel of en zo ja wanneer en met hoeveel glazen wijn wij ons leven (bij)kleuren. Ze achten zich ‘oud en wijs genoeg’ om te bepalen hoe ze met drank moeten omgaan. Ze lenen zich niet voor ‘overheidsbetutteling’. En ze behoren al helemaal niet tot degenen die ervoor pleiten de wijn- bier- of jajemwereld om zeep te helpen.
Moet ik soms gezien worden als een dealer die erop uit is wijngenieters verslaafd te maken, vroeg zich dezer dagen in een Frans televisiedebat een wijnboer uit de Languedoc af. Want extreme wijnhaters schrikken niet terug voor dit soort demonisering. En ook Diekstra vindt dat – hoe gering de wijnboer met vijf hectare op wereldschaal ook bijdraagt aan drankgebruik – die consumptie beter kan stoppen. Over de aperte schijnheiligheid dat de ‘progressieven’ met menige bestuurder (ernstig verslavend) wietgebruik willen legaliseren en roken in de ban doen, rept ie met geen woord. Terwijl de man als psycholoog toch weet welke stoornissen geregelde wietgebruikers met gevaar voor de samenleving kunnen ontwikkelen.
In de kaart
Ongetwijfeld zullen al die ‘anti-pleiters’ volhouden dat ze niemand zijn of haar glas wijn misgunnen. Maar intussen zetten ze een toon die voorbij gaat aan ieders zelfbeschikking en vrije keuze. Schaffen we vrijen maar af omdat er SOA’s worden verspreid? Of omdat er stiekemerds rondlopen die vrouwen geregeld tiet-oyeren? Moeten de ‘game’-fabrikanten maar inpakken omdat ze jongeren gijzelen en met digitale scenes van liquidaties het geweten van verslaafde gamers ‘deleten’? Heffen we de auto-industrie op omdat race-verslaving en roekeloosheid jaarlijks duizenden slachtoffers eisen? En als we de verkrijgbaarheid van ongeacht welk goed beperken, wordt daarmee dan de clandestiene distributie niet grotelijks in de kaart gespeeld? Kijk naar het drankgebruik in Scandinavië, dat ondanks vermindering van verkooppunten, eerder toe- dan afneemt.
Als alles zou worden afgeschaft wat in gebruik tot excessen kan leiden, zou de halve wereld werkloos zijn. Weer een reden om te gaan drinken, die de Diekstra’s kennelijk niet hebben voorzien. En wat te denken van machtsmisbruikers, die in de zo vredig geachte polderlandse wereld geregeld jaknikkers een ‘burn-out’ bezorgen, terwijl deze werkhorigen in nationale enquêtes van gerespecteerde planbureaus niettemin tot de ‘gelukkige’ Nederlanders worden gerekend?
Erfgoed
Wijn is alcohol, net als whisky en wodka, en dus slecht, riep de Franse minister van Volksgezondheid in een recent televisiedebat. Een storm van protest was het gevolg. Want tegelijkertijd vindt de Franse president, en met hem de meeste Fransen, wijn de ‘ziel’ van zijn land. Zelfs cultureel erfgoed, vindt de Franse senaat.
Laten we er daarom in ons land voor waken niet in het soort redeneringen te vervallen die ervan uitgaan dat een ‘verantwoorde’ wijngenieter een vijand van zichzelf is. Ieder beslist over z’n eigen leven. Wat ene Diekstra of andere napratende ‘dappere’ aanvallers daar ook van vinden.
————————————————————————-
Alcoholconsumptie volgens Stichting Verantwoord Alcoholgebruik
• Positieve trend: de gemiddelde alcoholconsumptie daalt.
• Nederlanders drinken op steeds latere leeftijd en steeds minder.
• De overgrote meerderheid van de Nederlanders, namelijk 92%, geniet op een verantwoorde wijze van een glas bier, wijn of gedistilleerd
• In 1979 dronken Nederlanders gemiddeld 9,09 liter pure alcohol per hoofd van de bevolking. In 2016 was dit 6,98 liter. Dit is 2 liter minder.
• Het aantal overmatige drinkers is de afgelopen 15 jaar met 27% gedaald.
• Het aantal zware drinkers is de afgelopen 15 jaar gedaald van 13,6% in 2001 naar 8,1% in 2016. Dat is een daling van ruim 40%.
• Het aantal zware drinkers onder mensen die alcohol drinken is met 36% verminderd.