Voor het zoveelste jaar op rij is de ‘masterclass’-epidemie uitgebroken. Een verschijnsel waarmee ‘wijnevents’ geregeld worden opgetuigd om er ‘status’ aan te verlenen. Zelfs het net geopende Wijnbouwcentrum maakt er zich nou al schuldig aan. En ook elders zie je van die aangedikte invitaties bij de vleet. Als daar geen echte ‘master’ of een gelijkwaardig wezen aan te pas komt, is dat in feite water bij de wijn.

Iedereen weet hoe dun de ‘masters of wine’ (2 stuks) in ons land zijn gezaaid. Maar ziet: onze ‘event’-scheppers weten daar wel raad op. Die bedenken aan de lopende band een ‘masterclass’. Zodat het lijkt of die top-titularissen zich in rap tempo hebben vermenigvuldigd. Nu is die titel niet erfelijk. Het kan dus niet liggen aan willige deernen die op elke proeverij wel om imponerende wijnduiders vlinderen. Hoe kunnen al die ‘masterclasses’ dan tóch draaien? Omdat ambitieus wijnvolk graag ergens ‘prestige’ aan ontleent. Daarmee verheft het als het ware zichzelf.

Drinkbaarheid

Wat is vandaag de dag nou eigenlijk een ‘masterclass’? ‘Wat ik daar aan kennis ventileer, heeft daar voldoende niveau voor’, zei mij onlangs een Bevoegd Magister, buiten zijn oevers getreden van zelfvertrouwen. Een vertegenwoordiger van het Wijngezag, die iedere geproefde wijn tot in zijn onopvallendste polyfenool pleegt te doorschouwen. En zijn wijnweters-netwerk daarvan zo breedvoerig kond doet, dat daar aan de lopende band monden bij open vallen. Hij doet dat om ons voor te houden ‘waar wijn om draait’. De ‘drinkbaarheid’ dus. En daarom geeft hij met een gerust geweten een ‘masterclass’. Dat zo’n woord steeds vaker als publiekstrekker wordt misbruikt, laat hij gevoeglijk in het midden.

Vergulden

Alles is onderhevig aan inflatie. Een wielerheld is geen om- maar een hardfietser vol ‘dope’. Horecaheld ben je al als je een anti-horkbrevet hebt gehaald en er niet de kantjes vanaf loopt. En een wijnheld is iemand die zich bij z’n volle verstand commercieel heeft laten vergulden.
Zo kennen we ook verkoop-yuppen of dubieus omhoog geschreven wijnboeren, die zich er niet voor generen eigen spul te verheerlijken in een ‘masterclass’. Eigenlijk dus een ordinaire vorm van audio-reclame. Daar hebben we ook al een uitdrukking voor: ‘Dicht bij jezelf blijven’. Vooral als de kassa dan beter zingt.
En hoe meer dat gebeurt, des te kleiner de kans dat er in die ‘classes’ iets ‘meesterlijks’ te absorberen valt.

‘Upgraden’

De komende weken worden we ongetwijfeld weer belaagd door ‘masterclass’-uitventers. De bedenkers vinden dat ze hun ‘event’ daarmee ‘upgraden’. In de muziekwereld moet je talent hebben om een masterclass te mogen volgen. In het wijnwezen zitten ze daar niet zo mee. Hoe minder talent daar binnen waait, des de meer indruk de imitatie-master maakt. De argeloze heeft zelden in de gaten dat ie eigenlijk wordt ingepakt, al zijn die nep-‘masterclasses’ nog zo doorzichtig.

Eerder heb ik al eens geschreven dat een masterclass zonder master niet bestaat. En al helemaal niet als die wordt volgeboekt met damesbladlezeressen, supermarktklanten of wijn-‘verkoopadviseurs’ die een bepaalde kant op worden geduwd. Schertsmasters proberen ook altijd over te brengen hoe wijnen ‘horen’ te smaken. Wie niet proeft als hij of zij, hoort er dan niet bij. Terwijl het juist een compliment voor een proever kan zijn als hij iets anders ervaart.

Overschatting

Daarom: wapen je met gezonde argwaan als je weer eens zo’n quasi-master krijgt aanbevolen. Bijvoorbeeld een graad-loze, commercieel opererende wijnschrijver die eerder meester is in het ‘vangen’. Of een narcistische ‘Reserva’ (drie maanden op waaiboomsnippers) die denkt dat ie meer te vertellen heeft dan een heuse Master of Wine. Het enige waarin deze huurlingen zich onder die banier meester mogen noemen is zelfoverschatting.

Helaas is ‘masterclass’ nog geen beschermd begrip. Onder dat baldakijn preken voor eigen standje wordt daarom alleen nog maar afgestraft in columns buiten het jaknikkers-circuit. Degenen die het slikken zijn, om niet van hun geloof te hoeven vallen, zelden gecharmeerd van een ‘demasqué’. En zo kan het gebeuren dat de belangen van ’event’-verkopers en bedrogenen die hun teleurstelling liever geheim houden tóch parallel lopen.