Johan en Björn Monard lieten op Wine Professional de laatste ontwikkelingen zien in Chili, met wijnen van een generatie nieuwe wijnmakers die hard afrekent met het in het verleden opgebouwde imago.
tekst Louis Janssen, proefnotities Jan en Kyra van Lissum
De gepresenteerde wijnen zijn opmerkelijk evenwichtig, fris, en puur. Het publiek in het ProefschriftRestaurants Theater was na afloop van de proeverij met als titel ‘Chili, de nieuwe lijn van verfijning en terroir’ zodanig onder de indruk, dat een groot deel opnieuw ging proeven op de stand.
Johan Monard: ’Vanaf onze start ruim 20 jaar geleden hebben we een zwak voor Chili, het land en de wijnmakers. Onze eerste wijn was zelfs een Chileense. Natuurlijk maakt men er nog steeds allerlei zwaar aangezette en goedkope wijnen, maar zelfs bij die grote producenten zie je een begin van de nieuwe ontwikkelingen. Ook daar verdwijnen langzaamaan de blockbusters. De kelder maakt plaats voor terroir.’
Hij bezoekt minstens één keer per jaar zijn Chileense wijnmakers. ‘Met een aantal ben ik bevriend geraakt. Vooral de gemoedelijkheid en de ruige sfeer spreken mij aan. Het sfeertje in Elqui, noordelijk van Santiago, is bijvoorbeeld erg speciaal, met de open hemel, de fraaie vallei en het bohemienachtige van de mensen.’
Wijnen met een eigen ziel en profiel
Hij liet wijn proeven van mensen als Pedro Parra, Paco Leyton, Albert Cussen en François Massoc, de producenten achter het label Clos des Fous. Ook met hun ‘eenvoudigste’ wijn, de in het diepe zuiden gemaakte pinot noir Subsollum uit 2013, geven ze exact aan wat de filosofie is. Monard: ‘Ze willen wijnen met een eigen ziel en profiel. Fris, verteerbaar en elegant, gebaseerd op het terroir. Gemaakt met minimale interventie. Ook bij andere mensen zie je dat het houtgebruik sterk afneemt of zelfs helemaal verdwijnt. Het geeft pure wijnen, die (ook) op eivormige cementen cuves bewaard zijn. Biodynamie komt steeds vaker voor. In die Elqui-vallei, waar we het eerder over hadden, maakt Marcelo Retamal op 2200 meter hoogte wijn van oude stokken, vooral met syrah. Dat is toch bijzonder. Ze passen perfect bij onze filosofie.’
‘Veel mensen proeven klassieke bourgogne-, rhône- of bordeauxwijn terug in de nieuwe Chileense wijnen’
‘Veel mensen proeven er klassieke bourgogne-, rhône- of bordeauxwijn in terug. Als je de gebruikte rassen aan de opvattingen en achtergronden van deze wijnmakers koppelt, dan is dat niet vreemd. Ook van mij mag je het interpreteren als een terugkeer naar dit type wijnen, met alle verfijning en elegantie. De nieuwe garde horecaprofessionals vindt dat vernieuwend, maar het is voor een flink deel ook de terugkeer van de klassieke, complexe wijnsmaken.’
Proefnotities
8
Pencopolitano, Pedro Parra y Familia, Itata Valley/Cauquenes, Chili 2016
65% cinsault, 27% carignan, 8% pais, afkomstig van 5 verschillende wijngaarden in Itata en Cauquenes, 45-90 jaar oude stokken, 12 maanden rijping: 60% in rvs en cement en 40% in gebruikte vaten, gevolgd door 8 maanden flesrijping; veel kleur, sappige aanzet, rijp fruit, noten en bramen, goede zuren, mooie concentratie, slanke stijl, lichte tannine en kruidigheid, aromatisch, balans, veel lengte € 22,45
8+
Pencopolitano, Pedro Parra y Familia, Itata Valley/Cauquenes, Chili 2015
41% cinsault, 24% carignan, 15% malbec, 10% carmenere, 10% syrah, afkomstig van 6 verschillende wijngaarden in Itata en Cauquenes, 45-90 jaar oude stokken, 12 maanden rijping in rvs en cement, gevolgd door 8 maanden flesrijping; opulente geurwaaier, veel rood fruit in geur en smaak, sappig, goede balans, heerlijke aroma’s, meer intens, kruidig, pepertje, goede mineralige tonen, bijzonder aangenaam € 22,45
8
Imaginador Cinsault, Pedro Parra y Familia, Itata Valley, Chili 2016
90% cinsault (45-70 jaar oud), 10% carignan, 12 maanden rijping in rvs en cement, gevolgd door 8 maanden flesrijping; finesse, frisse zuren, rood fruit, goede spanning, levendige aroma’s, fruitig en bloemig, subtiele toets van cacao en chocoladetonen, mooi sap, kruidig, op het einde een pepertje, veel lengte
8+
Subsollum Pinot Noir, Clos des Fous, Aconcagua Costa/Malleco, Chili 2015
100% pinot noir; elegante kleur, fijn besnaard, goed sap, mooie pinot noir-aroma’s, tonen, hint van mokka en chocolade, mooi van samenstelling, veel lengte, goede prijs-kwaliteitverhouding (15,1%) € 18,05
8+
Latuffa Pinot Noir, Clos des Fous, Malleco, Chili 2014
100% pinot noir, 0,3 ha grote wijngaard, 18 jaar oude stokken, 24 maanden rijping in Franse barriques (60% nieuw); gradatie hoger, strak, levendig, goed sap, prachtig fruit, kersen, floraal, mooi op de tong, goede tanninestructuur, goede pinot noir-expressie, slanke stijl, schoon van smaak, lange slotakkoorden € 26,50
8,5
Pucalán Arenaria Pinot Noir, Clos des Fous, Aconcagua Costa, Chili 2014
100% pinot noir, fermentatie in cement, 18 maanden rijping in nieuwe Franse barriques; fijn van toon, fraaie pinot noir-tonen, mooi gedoseerd, levendig, aards, fijn donker fruit, kersen en floraal, geur- en smaakaroma’s komen overeen, mooie vulling, aromatisch, rijk, passende kruidige onderlaag, veel lengte € 38,95
8
Grus, Viñedos de Alcohuaz, Elqui Valley, Chili 2016
56% syrah, 21% garnacha, 14% petite sirah, 9% petit verdot, 12 maanden rijping, 50% in foeders, 50% in cementen ei; zeer intens donker fruit, diep, krachtig, rijpe tonen, aards, veel finesse, goed sap, mooie zoet-zuurbalans, mineralig, opwekkend, veel lengte € 24,95
8
Tococo, Viñedos de Alcohuaz, Elqui Valley, Chili 2015
100% syrah, 23 maanden gerijpt in foeders van 2500 liter; atypische syrah, in eerste instantie meer gesloten geurwaaier, fruitig en floraal, goed sap, zacht mondcontact, aanwezige tannine, puur en fruitig van smaak, kruidige onderlaag, goede zuren, levendig, heel aparte syrah, subtiel pepertje, veel lengte € 35,95
8,5
Rhu, Viñedos de Alcohuaz, Elqui Valley, Chili 2013
64% syrah, 20% garnacha, 16% petite sirah, 36 maanden gerijpt in foeders van 2500 liter; zeer donkere kleur, rijk geur- en smaakpalet, complex, veel materie, goed sap, doordrinkbaar, schoon van smaak, ook mals, hier meer de klassieke syrah-aroma’s, licht gerookt, associaties met zwarte olijven, fijne tannine, goede vulling, doordrinkbaar € 44,95
8,5
Domus Aurea Cabernet Sauvignon, Clos Quebrada de Macul, Upper Maipo Valley, Chili 2013
85% cabernet sauvignon, 6% merlot, 3% cabernet franc, 6% petit verdot, 32 dagen maceratie, vinificatie per perceel, 12 maanden barriquerijping (20% nieuw); rijp, intense neus, rijping, aromatisch, fijne tonen, naast fruit ook floraal, kruidige onderlaag, duidelijke cabernet sauvignon, smaakvol, mooie tannine, elegante stijl, veel lengte (14,9%) € 47,80
8,5
Azul, Viña Peñalolen, Upper Maipo Valley, Chili 2014
87% cabernet sauvignon, 8% petit verdot, 3% merlot, 2% cabernet franc, 32 dagen maceratie, vinificatie per perceel, 12 maanden rijping in Franse barriques (20% nieuw); intens, geschakeerd, fijne aroma’s, goede spanning, mooie zuren, doordrinkbaar, goede fraîcheur, slanke stijl met mooie tannine, geconcentreerd, duidelijke wijn van de Maipo Valley (14,5%) € 47,80
9
Tez, Viña Peñalolen, Upper Maipo Valley, Chili 2014
85% cabernet sauvignon, 15% cabernet franc, 32 dagen maceratie, vinificatie per perceel, 18 maanden rijping in Franse barriques (80% nieuw); rijk, complex, hint van aardbei, floraal, dropjesachtig, goed sap, finesse, schoon en puur, mineralig, qua stijl gaat deze wijn richting Middelandse Zeegebied, kruidige aroma’s, veel fruit waaronder pruimen, vijgen en dadels, intens vullend en krachtig, tannine goed afgerond, smaakvol, geheel andere stijl t.a.v. bovenstaande wijnen, heeft zich prachtig ontwikkeld (15,9%) € 99,95
Proefprofiel
Chileense wijnen hebben een eigen ideniteit. Geen ruige structuur met bakken vol fruit, groene reflexen en harde tannine, maar het zijn juist zachte wijnen, goed gerijpt, met een fijne concentratie, mooie tanninestructuur, passende zuurgraad en aangenaam mondcontact. Complex, vullend en smaakvol, knap gemaakt met veel lengte. De wijnen zijn uitstekend inzetbaar in de gastronomie. Chili is als wijnland in ontwikkeling en duidelijk op jacht naar grootse wijnen.
Ad Bibendum, Sint-Truiden (B), +32 11262700
Deze wijnen zijn verkrijgbaar, alle met herkomst Sancerre:
Les Monts Damnés, La Grande Côte, Les Culs de Beaujeu, Les Caillottes, Cuvée Paul (tot 1998 was dit de Cuvée Speciale) en de Rosé Chavignol.
Wijnhandel Koninginneweg, Amsterdam, 020-6625250
De Vier Heemskinderen, Stavoren, 0514-681444
Proefnotities
Geproefd bij restaurant Bordewijk, Amsterdam.
8+
Rosé, François Cotat, Sancerre, Frankrijk 2015
Pinot noir; lichte zalmkleur, droog, zeer jeugdig, bosaardbeitjes, bloemen en ook wat kruidigs, zacht mondgevoel, beetje romig, subtiel, verfijnd, maar met structuur, ‘serieuze’ wijn
Algemene notitie voor de wijnen van jaargang 2014:
Er is veel te proeven, niet de standaard sauvignon blanc -kenmerken, maar rijke, volle, eigenzinnige wijnen met mooie zuren en mineraliteit. Hebben nog tijd nodig.
8+
Caillottes, François Cotat, Sancerre, Frankrijk 2014
Sauvignon blanc; zachte anijsgeur, later beetje buxus, subtiel, mineraal, rank en strak, citrustonen waaronder grapefruit en lichte kruidigheid, koele jaargang met gereserveerdheid
9-
Les Monts Damnés, François Cotat, Sancerre, Frankrijk 2014
Sauvignon blanc, zuidelijke ligging; amandel, zacht wit bloemig, droog, stenig, krachtig, rijk en geconcentreerd maar met raffinement, heeft nog tijd nodig
8,5
Les Culs de Beaujeu, François Cotat, Sancerre, Frankrijk 2014
Sauvignon blanc, steile helling; amandel en wat aards, licht jodium, lekkere bitters en vlezigheid, veel sap, geaarde wijn met mooie ruggengraat, diepgaand
8+
La Grande Côte, François Cotat, Sancerre, Frankrijk 2014
Sauvignon blanc; romig mondgevoel, gullere wijn, veel structuur, complex, nog zeer jeugdig, krachtig
8+
Caillottes, François Cotat, Sancerre, Frankrijk 2013
Sauvignon blanc; makkelijker jaargang, minder strak dan ’14, nu al drinkbaar, geeft plezier, droogbloemen, rijp, mooie zuren en fijne bitters, heeft iets lieflijks, maar ook vitaliteit, mineraal
8,5
Les Culs de Beaujeu, François Cotat, Sancerre, Frankrijk 2011
Sauvignon blanc; rijke jaargang, meer kleur, vuursteen en beetje stal, doet bijna bourgogne-achtig aan, kamille, kamperfoelie en licht karamel, licht rokerig, meer ontwikkeling en mooi complex
8,5
Les Monts Damnés, François Cotat, Sancerre, Frankrijk 2010
Sauvignon blanc, warm jaar, materiaal zeer rijp geplukt; begint zich te openen, anijs, wat zoethout, kruidig, licht abrikoos en perzik, lekkere zuren, sappig, slank en elegant en ook rijk, mooie balans, lange afdronk met wederom zoethout, gekonfijte aroma’s en lekkere bitters
wijn met grote afkomst
9-
La Grande Côte, François Cotat, Sancerre, Frankrijk 2010
Sauvignon blanc; veel neus, rijkdom, drop, abrikozen, weelde, gul op slanke leest, mineraliteit, waaiert breed uit, enorme lengte, superrijp, met wat restzoet
8,5
La grande Côte, François Cotat, Sancerre, Frankrijk 2009
Sauvignon blanc; anijs, drop, laurier en witte bloemen, gevulde, rijke wijn maar mooi slank en complex, fijne balans in zoet-zuur, gelaagd, veel lengte
9
Les Culs de Beaujeu, François Cotat, Sancerre, Frankrijk 2008
Sauvignon blanc, koel, ascetisch jaar; geweldige neus, complex, prachtig strak en droog, van vlees ontdaan maar op rijke basis, zeer vitaal, licht stallig, boeiend met een dwingend karakter, ‘wijn pakt je bij je strot’
9-
Les Culs de Beaujeu, François Cotat, Sancerre, Frankrijk 2005
Sauvignon blanc; prachtige jaargang, warm, kan zeker nog 5-10 jaar mee, geurt als een subtiele bourgogne, zeer subtiel vol, elegante weelde, mooie ronde zuren, en lekkere bitters
kalkachtige ondergrond herkenbaar, wijn is ‘af’
8
Les Culs de Beaujeu, François Cotat, Sancerre, Frankrijk 2003
Sauvignon blanc, jaar van de cannicule, extreem warm; intens geel, honing, mango,
bitters ( tannine?), munt, vijgen en dadels, verveine, koffie, karamel en ook iets zilts, zeer rijp, krachtig karakter, confit met backbone, in de verte wat witte truffel
8,5
Les Monts Damnés, François Cotat, Sancerre, Frankrijk 1999 Magnum
Sauvignon blanc; gespierde jaargang, subtiel koffie en karamel, vieve zuren, vitaal en krachtig, slanke weelde, mandarijn, exotisch maar elegant
9,5
La Grande Côte, François Cotat, Sancerre, Frankrijk 1996 Magnum
Sauvignon blanc; licht pétrol in de neus, ‘riesling’-sensatie, weelderig, rijkdom, abrikoos en perzik, zachte koffietoon, Haagse hopjes en sinaasappelschil, ‘eindeloos’, slank en vol, geweldige balans, zeer alive, tijd doet z’n intrede; truffel! en sauvignon-karakter komt weer beetje terug, ‘wijn die je geknield dient te drinken’, groots