Icoonwijn Masseto verticaal

Masseto is een van de kroonjuwelen van de familie Frescobaldi. Directeur Alexandra Belson was in Nederland om bij restaurant Joelia een verticale proeverij te presenteren met o.a. de recent uitgebrachte 2015.
tekst en proefnotities Louis Janssen, foto’s Ruud van der Linden Photography

Ze laten er geen gras over groeien bij Masseto, van de icoonwijn uit Bolgheri. Om de gelijknamige wijn zijn voorname plaats in de kleine wereld van de echte fine wines te legitimeren, geven de eigenaren de argumenten in de vorm van maar liefst 10 retorische vragen. Zo is een Masseto onder andere groots door het uiterst bijzondere terroir, de passie en toewijding van iedereen ter plaatse, hun onvoorwaardelijke inzet van talent, de verbazingwekkende complexiteit en fraaie, uitgebalanceerde structuur, de zeldzaamheid, de fabelachtige prijzen op internationale veilingen. En misschien, zo stellen ze verder, is het echte antwoord het mysterie dat elke grote wijn omringt.

Alexandra Belson, directeur, kwam naar Nederland om de feiten te geven. Ze nam vier jaargangen mee, waaronder de recent uitgebrachte 2015. Volgens Le Vin en Direct, importeur en initiator van de proeverij in het Rotterdamse restaurant Joelia, was er in ons land nog nooit zo’n verticaal georganiseerd. Tijdens en na haar masterclass, een echte, tekenden we de volgende karakteristieken op.

De wijngaard doet het

Masseto is een 100% merlotwijn. De 6,63 ha grote wijngaard is feitelijk een lappendeken van allerlei bodemsoorten, verdeeld over drie delen, de ‘Alto’, ‘Centrale’ en ‘Junior’. De ‘Alto’ betreft het hoogste gedeelte, op 120 meter boven zeeniveau. De bodems bestaan vooral uit losse minerale klei, zand en kiezels. Dit deel zorgt voor de elegantie in de latere wijnen. De ‘Centrale’ geeft de ziel aan de wijn. Het helt hier tot wel 10% en het terroir krijgt zijn min of meer definitieve vorm tijdens het Plioceen, 2 tot 5 miljoen jaren geleden. Latere aardbevingen en erosie zorgden voor het grote aandeel keien. Dit deel van de wijngaard geeft de Masseto zijn kracht, concentratie en stevige tanninestructuur, de voorwaarden om de wijn lang te kunnen bewaren. De laagst gelegen rijen vormen samen de ‘Junior’, met als belangrijkste bodemkenmerk het sterk verminderde aandeel minerale klei. Voor de hele wijngaard geldt dat die mineralige structuur van de klei de bodem relatief koel houdt, want die is zo uitstekend in staat water vast te houden.

De oogst duurt soms wel drie tot vier weken. Voor elk deel en iedere stok kiest men nauwgezet het juiste plukmoment. Die pluk is altijd direct na zonsopkomst, om zo de frisheid van de druiven te behouden. De gisting vindt vervolgens plaats op roestvrijstaal met temperatuurregeling, voor elk perceel apart, terwijl duur en temperatuur zijn afgestemd op de specifieke eisen van ook weer elk perceel. De basiswijnen blijven tot en met de lagering op eiken vaten gescheiden, ook al om op die manier exact het juiste nieuwe of gebruikte hout te kunnen kiezen. Dat eiken komt overigens uit Midden-Frankrijk. Uiteindelijk vindt na een jaar de assemblage plaats, waarbij nauwkeurig de oogst-, terroir- en jaargangkarakteristieken gezocht worden. Lang niet elke basiswijn blijkt dan geschikt te zijn. Na een nieuw jaar op eiken vaten is de wijn klaar om gebotteld te worden. De Masseto is na drie jaar klaar voor verkoop. Dat gebeurt sinds enkele jaren trouwens via de Place de Bordeaux, en per land zijn de beschikbare hoeveelheden zeer gering.