Christine Vernay (© Guillaume ATGER / Fédéphoto.com)
Interview met Christine Vernay
In 1996 maakte Georges Vernay zijn laatste wijn en droeg hij het erfgoed over aan zijn dochter Christine. Op uitnodiging van importeur Well of Wine bezocht ze samen met haar man Paul Ansellem Nederland om er o.a. tijdens een exclusief bezoek aan het Vinodroom van The Wine & Food Association, de wijnen te laten proeven en de filosofie erachter persoonlijk toe te lichten.
tekst Fred Nijhuis proefnotities Kyra van Lissum
Toen Georges Vernay in 1953 het familiebedrijf overnam van zijn vader Francis, had hij een duidelijk beeld voor ogen: de teloorgang van de appellatie Condrieu stoppen. Van de 170 ha die de appellatie in 1940 telde (toen Condrieu de AOC-status kreeg) restten er nog 6 en Vernay bezat er slechts 1. Langzaam maar zeker breidde Georges de wijngaarden uit en ontwikkelde hij zich tot de redder van Condrieu, en daarmee van de viognierdruif, die destijds alleen in Condrieu stond aangeplant. De mineraalrijke granietbodem – met een hoofdrol voor biotiet – van Condrieu gaf de van nature wat flauw smakende viognier een fris zilt accent. Met ingang van 1997 was het de beurt aan Christine om het erfgoed van de familie én de streek te beschermen, vervolmaken en promoten. Haar uitgangspunten waren simpel en zijn dat nog steeds: niet meer, wel beter.
Natuurlijk
Christine Vernay: ‘Inderdaad, uitbreiding zoeken we niet, het huidige wijngaardareaal van 24 ha is precies goed. Groot genoeg voor voldoende productie en klein genoeg om onderhoud optimaal met het eigen team te kunnen uitvoeren. Daarnaast komen er zelden percelen vrij en is grond in zowel Condrieu als Côte-Rôtie erg duur geworden. We richten ons liever op de eigen wijngaarden, waar altijd genoeg te doen en te leren is. Zo hebben we onze planten beter leren begrijpen en behandelen we ze met de aandacht en het respect die ze nodig hebben. Dat zorgde niet voor een revolutie qua onderhoud, maar voor een geleidelijke aanpassing met oog voor detail. Als een van de eerste producenten in de streek richtten we ons bijvoorbeeld op biologische wijnbouw en passen we inmiddels ook steeds meer biodynamische methoden toe.’
Christine en haar vader, Georges Vernay
Domaine Georges Vernay
Weinig ruimte
‘Wijngaarden op steile hellingen zijn lastig te onderhouden en daarom werd vaak gebruik gemaakt van kunstmatige hulpmiddelen. Ik besloot al heel snel te stoppen met het spuiten van chemische middelen, waardoor we andere mogelijkheden moesten gebruiken om een nieuw, biologisch evenwicht in de wijngaard te bereiken. Dat leidde o.a. tot meer intensief bewerken van de bodem, inclusief het opnieuw gebruiken van paarden i.p.v. tractoren. Ook richten we ons meer dan voorheen op het beperken van de groene oogst, bladmanagement en de zorg van nieuwe planten. Oude planten worden vervangen door stekken van enkele van de beste planten uit onze eigen wijngaarden en zeker bij de jonge stokken is het erg belangrijk ze zeer zorgvuldig te snoeien. Ze groeien onstuimig en de verhouding blad en fruit staat in hun eerste jaren sterk onder druk. Vooral de viognier is geen gemakkelijke druif; hij is grillig, gevoelig voor het weer en coulure, geeft een onregelmatige opbrengst, is al snel te aromatisch, te alcoholisch of toont een gebrek aan zuren. Gevaar voor overrijpheid ligt altijd op de loer, met als gevolg een verlies aan complexiteit en finesse. We luisteren als het ware naar de planten, ze hebben een geheugen en vertellen ons wat ze voorheen hebben meegemaakt en dit jaar nodig hebben. Dat klinkt zweverig, maar is een concreet gegeven. We zien elk jaar dat ze anders reageren. Voor ingrijpende veranderingen op het gebied van aanplant of onderhoud is echter letterlijk en figuurlijk weinig ruimte. Onderhoud is arbeidsintensief, maar gelukkig beschikken we over veel oudere planten die hun natuurlijke balans hebben gevonden en zelfs in lastige jaren als 2014 voorbeeldig fruit geven. Onze wijnen blijven hun frisse karakter behouden, ook met de duidelijke klimaatveranderingen. Deels is dat te danken aan de grote verschillen tussen de dag- en nachttemperaturen. Maar ik denk ook dat onze bio-aanpak ervoor zorgt dat de druivenstokken zich beter aanpassen aan hun omgeving en daarmee goed opgewassen zijn tegen veranderende omstandigheden.’
‘Planten hebben een geheugen, dat is een concreet gegeven’
Kelder
‘De kwaliteit van dat fruit proberen we in de kelder maximaal te benutten. Dat betekent o.a. microvinificatie van allerlei, duidelijk van elkaar te onderscheiden percelen, waarbij de vinificatie afgestemd wordt op de specifieke eigenschappen van het fruit. Ook daarom testen we allerlei barriques en zijn we voor wit meer grotere vaten gaan gebruiken. Iedere druif, elk jaar en elke wijngaard vergt zijn eigen aanpak qua onderhoud, oogst, gisting, weking en lagering en alleen dat garandeert dat we optimale wijnen kunnen maken. Voor de witte wijnen zoeken we een delicaat evenwicht, een zekere sereniteit zoals in sommige grote kathedralen heerst. Bij de rode wijnen staat hun energie juist centraal; ze zijn altijd in beweging, vragen directe aandacht en zijn eerder vleselijk dan spiritueel. Onze côte-rôtie wordt qua stijl vaak omschreven als bourgondisch, maar die omschrijving geeft hem te weinig (eigen) eer. Het zijn eerder wijnen in de stijl van de druif en haar (het is la syrah) terroir. Misschien zijn de andere wijnen uit de streek juist minder typisch en eerder Australisch of Amerikaans dan Côte-Rôtie. Vooral de granieten ondergrond geeft de syrah hier haar unieke karakter; eerder ovaal dan rond zoals elders, bij anderen. De wijnen van collega’s vind ik altijd interessant, maar ik zie ook dat hun condrieus zoeter en breder worden en dat in côte-rôtie overrijpe tonen en overdadige extractie toenemen; ik richt me liever op finesse en complexiteit. Daarmee willen we ons onderscheiden.’
‘Wit staat voor sereniteit, rood voor energie’
Oogst in de steile wijngaard
Christine Vernay en Paul Ansellem
Prijs
Vernay onderscheidt zich ook in prijstechnisch opzicht van diverse wijnen. Vernay: ‘Hmmm. Ja, ze zouden inderdaad 50% goedkoper of 50% duurder kunnen zijn, maar we denken dat ze niet te duur zijn. De prijs is afhankelijk van de economie, kosten en baten en vraag en aanbod. De wijnen worden gekocht en gewaardeerd, waarbij ook de pers een rol speelt. Daarbij zie ik wel een groot verschil tussen artikelen en punten. De eerste begrijp ik meestal, de tweede vaak niet. Maar over het algemeen zijn ze me goedgezind, dus ik accepteer ze beide.’
‘Teksten van de pers begrijp ik meestal wel, hun punten vaak niet’
Proefnotities Wit
8+
Les Terrasses de l’Empire, Domaine Georges Vernay, Condrieu, Frankrijk 2015
Viognier, afkomstig uit diverse percelen ten zuiden van Condrieu, 30-40 jaar oude stokken, granietbodem, vinficatie in houten vaten van 20 hl, gevolgd door 10 maanden rijping, deels in 3 tot 4 jaar oude barriques; verfijnde, elegante geur, mooie sappige aanzet, rijk aan fruit, fijne kruidigheid, licht bloemig, evenwichtig, hoge zuurgraad zorgt voor mooie spanning, goede fraîcheur, schoon en puur van smaak, stijlvol en veel lengte € 69,95
8,5
Les Chaillees de l’Enfer, Domaine Georges Vernay, Condrieu, Frankrijk 2014
Viognier, gemiddeld 50 jaar oude stokken, steile hellingen, granietbodem met zeer diverse onderlagen, koud jaar, daardoor late oogst, 15 maanden barriquerijping sur lie, 25% nieuw hout; redelijk veel kleur, expressieve geur, meer medicinaal en toets van bittertje, sappige aanzet, meer volume, breder en vetter, goede spanning tussen fris fruit en zuren, schoon van smaak, komt wulps over, duidelijk mineralig, opwekkende stijl, lichtvoetig en veel lengte, uitstekende balans € 99,95
9
Coteau de Vernon, Domaine Georges Vernay, Condrieu, Frankrijk 2014
Viognier, 50-80 jaar oude stokken in het centrale deel van Condrieu, granietbodem, 15 maanden barriquerijping sur lie; komt potdicht over in geur en smaak, bescheiden geurwaaier, volle aanzet, sappig, later rijk en complex, souplesse, hint van ananas en abrikoos, ook floraal, opwekkende zuren, mineralig, schoon van smaak, komt fris over, prachtige balans, veel lengte, andere stijl, charmeur, heeft tijd nodig, na decanteren wordt de wijn strakker en is er minder fruitexpressie maar zijn het duidelijk mineralen die de overhand nemen € 119,95
Proefnotities rood
8,5
Sainte Agathe, Domaine Georges Vernay, Côtes du Rhône, Frankrijk 2015
Syrah, 40 jaar oude stokken, granietbodem, vroege oogst vanwege het warme klimaat, vinificatie op temperatuurgecontroleerde rvs-vaten, 12 maanden rijping in gebruikte barriques; veel kleur, fijne neus, licht rokerig, mooie combinatie van fruit en florale tonen, viooltjes, sappige aanzet, fijn geparfumeerd, mooie balans en fraîcheur, eerlijk en direct, goed gerijpt, plezierige aroma’s, veel mineraliteit, versmolten tannines, opwekkend, ook aards, veel lengte met wit pepertje op het einde, uitstekende prijs-kwaliteitverhouding €26,95
8
Terres d’Encre, Domaine Georges Vernay, Saint Joseph, Frankrijk 2015
Syrah, 30 jaar oude stokken, granietbodem, vinificatie op temperatuurgecontroleerde rvs-vaten, 12 maanden rijping in gebruikte barriques; veel kleur, homogeen, vooral breed geurpalet met dikke laag donker fruit, ook floraal, prachtig gerijpt fruit, rustig, soepel, goede balans, impressie van grafiet en koude thee, sappig, mooie zoet-zuurbalans, komt smeuïg en licht gerookt over, goede spanning, beetje massief, rustiek, opwekkende stijl €39,95
8,5
Blonde du Seigneur, Domaine Georges Vernay, Côte-Rôtie, Frankrijk 2014
95% syrah, 5% viognier, 30 jaar oude stokken, vinificatie op temperatuurgecontroleerde rvs vaten, 18 maanden rijping in barriques (25% nieuw); goede kleur, open geurwaaier, verleidelijk, duidelijk syrahdruif die de overhand heeft, goed sap, fijne zuren en balans, mooie kruidigheid, complexe stijl, mineralig, mooi fruit, veel fraîcheur, kristalhelder, finesse, goede spanning, complex, klein wit pepertje op het einde, directe stijl € 69,95
8,5
La Dame Brune, Domaine Georges Vernay, Saint-Joseph, Frankrijk 2014
100% syrah, 45 jaar oude stokken, slechts 600 flessen, vinificatie in open houten vaten, 18 maanden rijping in barriques (30% nieuw); donker uiterlijk, veel kleur, fraaie geurwaaier, intens, sappig, heerlijk fruit, fijn en elegant, mals, mooi versmolten, opwekkend, associaties met dropjes, puur en schoon van smaak, doordrinkbaar, mooie zuurgraad, finesse en veel lengte, uitstekende wijn €69,95
9
Maison Rouge, Domaine Georges Vernay, Côte-Rôtie, Frankrijk 2013
100% syrah, 50 jaar oude stokken, vinificatie in open houten vaten en barriques, 24 maanden rijping in barriques (30% nieuw); veel kleur, fijne aangename geur, licht aards, subtiel gerookt en toets van viooltjes, sappige aanzet, mooie concentratie, geur- en smaakaroma’s komen overeen, kruidige onderlaag, goed versmolten tannines, puur en elegant van smaak, zacht mondgevoel, complexe stijl, erg lange en verfijnde nagalm €126,00
Volgende generatie
De drie generaties Vernay hebben gezorgd voor finesse, elegantie en harmonie. Gevraagd naar wat ze als bijdrage van de volgende generatie verwacht, valt Christine enigszins stil. ‘Dat is heel moeilijk te beantwoorden. Ik heb twee kinderen en ik zou graag zien dat het bedrijf wordt voortgezet, maar weet dat het buitengewoon lastig is. De erfenis weegt zwaar. Ook ik voelde die druk en hij is nog altijd aanwezig. Of en hoe de volgende generatie daar mee omgaat is lastig te voorspellen; er is hoop, er zijn wensen en verwachtingen, maar ook veel vraagtekens. Zij mogen en moeten hun eigen keuzes maken.’
Gastronomisch
Dat de wijnen van Vernay gastronomisch inzetbaar zijn, spreekt bijna voor zich: ze bezitten volop karakter, elegantie, balans en verfijning. We konden de proef op de som nemen bij Goldfinch Brasserie in het Amsterdamse Waldorf Astoria, waar sommelier Pieter Vermeij en sous-chef Tomas Bron een wijn-spijssessie verzorgden. De meest opvallende combinatie was een gerecht van kreeft, avocado, passievrucht, rettich en gember met Les Terrasses de l’Empire, Condrieu, Frankrijk 2015. De zuren van het gerecht en de wijn zochten elkaar op en creëerden een mooie spanning en fraîcheur.
Importeur: Well of Wine, Den Haag, tel 070- 406 6575, www.wellofwine.nl
