De wijnen van Santa Barbara Wine Country – Uit de schaduw van Napa en Sonoma Valley

Wie het wijngebied van Santa Barbara bezoekt, 200 km noordwest van Los Angeles, ziet bovenop de uithangborden van enkele wijndomeinen een extra bord bevestigd met de tekst: ‘Seen in Sideways’. Voorheen stond Californië bekend om de wijngebieden Napa en Sonoma Valley, maar de film Sideways, over twee vrienden die een turbulente week in het wijngebied doorbrengen, vestigde de aandacht op Santa Barbara Wine Country. Het gaf het wijntoerisme een enorme impuls en de wijnhuizen die in de film werden bezocht of wijnen die in de film werden geserveerd stegen in populariteit. – Thierry Somers

Zelfvertrouwen
Wijnmakers zijn verdeeld of de film een positief effect heeft gehad voor het gebied. Len Germano van Carina Cellars denkt van wel: “Het heeft de wijnmakers zelfvertrouwen gegeven en hen doen beseffen dat hun wijnen niet minder zijn dan die uit Napa en Sonoma. De tasting rooms zijn daar heel commercieel opgezet en je betaalt soms een tasting fee van 40 dollar (in Santa Barbara gemiddeld tussen de 10 en 15 dollar), wat overigens geen probleem is voor bezoekers uit Silicon Valley met ‘deep pockets’. Hier in Santa Barbara is het allemaal wat laagdrempeliger en zijn de wijnen vriendelijker geprijsd”.
De wijnschenker van Blair Fox Cellars is minder enthousiast en betwijfelt of de wijnen die in de film voorkomen een goede afspiegeling zijn van het kwaliteitsniveau in het gebied. “De hype van de film was goed voor het wijntoerisme, maar de film heeft ook een misverstand bij de consument teweeg gebracht: omdat de wijn in de film voorkwam, is hij goed”.

Santa Ynez en Santa Maria
Welke wijnen zijn dan wel een juiste afspiegeling? Santa Barbara is onderverdeeld in vijf wijngebieden waarvan Santa Ynez Valley en Santa Maria Valley als beste staan aangeschreven. De glooiende heuvels en kleine wijngaarden maken de Santa Ynez Valley heel pittoresk en de Rhônevariëteiten grenache blanc, syrah en grenache noir floreren er heel goed. ‘s Middags is het er 10 tot 15 graden warmer dan in Santa Maria, maar de mist in de morgen en de wind in de middag en avond zorgen voor voldoende verkoeling in de wijngaarden. In Santa Maria doen chardonnay en pinot noir het goed. De bodem is een mix van zand, klei en fossielen en ligt 10 kilometer van de oceaan, die verkoelende wind aanvoert in de middag.
2015 is het derde opeenvolgende jaar dat het gebied is getroffen door extreme droogte wat resulteerde in onevenwichtige oogsten. In een rij wijnstokken vind je grote trossen met rijp fruit afgewisseld met kleine trossen met rotte druiven. 2015 wordt gezien als de vroegste oogst ooit. Veel wijnmakers waren in de eerste week van september al klaar met oogsten.

Classic rock
Los Olivos ligt in het hart van Santa Ynez en veel wijnmakers hebben een proeflokaal in het charmante plaatsje. De proeflokalen zijn professioneel opgezet, huiselijk ingericht en op de achtergrond hoor je vaak classic rock muziek zoals Queen, The Eagles en Dire Straits. De ontvangst is hartelijk, de sfeer is relaxed en op de bar liggen geplastificeerde proeflijsten. Als een wijn goed heeft gescoord bij Robert Parker, Wine Spectator of Wine Enthusiast wordt dat uiteraard vermeld. De standaard openingsvraag is “Where are you from?”. Wie niet uit de regio komt en meer dan gemiddeld is geïnteresseerd in wijn krijgt automatisch een aanbeveling van welke wijnhuizen ook de moeite waard zijn om te bezoeken.

Paul Lato
Een naam die regelmatig viel was Paul Lato, maar niemand kon me vertellen waar hij precies gevestigd was. De sommelier van het restaurant Los Olivos, waar buiten de bekende scene van Sideways werd opgenomen “I’m not drinking any f**king merlot”, kon me Lato’s adres geven omdat het restaurant een chardonnaywijn van hem op de kaart heeft staan.
Paul Lato Wines is niet makkelijk te vinden. Het domein heeft geen chic uithangbord omdat de wijnmaker is gevestigd in een loods op een industrieterrein in Santa Maria, waar hij een plek huurt om zijn wijnen te maken. Ik bezoek hem midden in de oogsttijd maar hij maakt een allesbehalve gestreste indruk. Hij leidt me naar een ruimte die is afgebakend door een hek. De proeftafel is omringd door wijnvaten en een fornuis waar hij tijdens oogsttijd iedere dag een lunch bereidt voor zijn team. Terwijl hij tien flessen voor me ontkurkt vraag ik of Lato een Poolse achternaam is omdat het moet denken aan de bekende Poolse voetballer Grzegorz Lato. “Grzegorz is mijn neef”, glimlacht Lato. “Ik kom uit het zuiden van Polen, Krakau”.

Prestigieuze wijngaarden
Lato leerde het vak bij Au Bon Climat, Talley Vineyards en Gunderloch in Duitsland. In 2002 begon hij met een bescheiden bedrag van 50.000 dollar wijn te maken onder zijn eigen naam en produceerde hij zes vaten. Hij bezit momenteel geen eigen wijngaarden, maar least oa. 2 hectare Bien Nacido en 1.5 hectare Pisoni. Deze percelen worden beschouwd als de meest prestigieuze wijngaarden van Santa Barbara en ze geven Lato’s syrah- en pinot noir-wijnen veel karakter en complexiteit. De productie is gestegen naar gemiddeld 36.000 flessen en Lato heeft een reputatie opgebouwd van een cultwijnmaker. De wijnen zijn begeerd en prijken o.a. op de wijnkaarten van The French Laundry, Per Se en Spago, en MASH, een steakhouse met de wijnkaart voor Amerikaanse wijnen in Londen.

Great Californian wines
Lato maakt een gedreven indruk en heeft uitgesproken ideeën over wijnmaken. “Wijnmakers in Californië hebben de neiging om met de pinot noir- en chardonnaydruiven bourgognewijnen na te willen maken. Ik geef toe, toen ik in Californië belandde had ik dezelfde neiging om ‘fake’ bourgognes te maken. Eigenlijk een absurd idee als je bedenkt waar ik ben opgegroeid. Ik kom uit Krakau waar het in de winter vrij koud kan zijn. Ik keek altijd uit naar de zomer wanneer het er lekker warm is. Het klimaat in Californië is over het hele jaar genomen zeer aangenaam met veel zonuren. Ik dacht waarom kom ik naar de andere kant van de wereld om bourgognewijnen te maken? Waarom laat ik de zon niet spreken in mijn wijnen en ga ik geen ‘Great Californian wines’ maken”.

‘For those who dare to dream’
Lato houdt de rendementen laag om maximale concentratie te bereiken. Zijn streven is om de wijn een afspiegeling van het jaar te laten zijn. Daarbij voegt hij op het label op de achterkant een quote toe die beschrijft wat voor een jaar het voor hem persoonlijk is geweest. Zijn eerste jaargang 2002 kreeg de tekst “For those who dare to dream”, een reminder en aanmoediging dat wanneer we ouder zijn, leeftijd nooit een excuus mag zijn om je dromen niet alsnog na te jagen.
In alle witte en rode wijnen die Lato me laat proeven komt het rijpe fruit naar voren. De wijnen zijn geconcentreerd maar nooit overdadig, zeer zuiver, en bezitten veel finesse en complexiteit. Het hout is mooi geïntegreerd. De wijn ontwikkelt zich in het glas en tertiaire aroma’s komen naar voren.

Er is een groep van wijnmakers die is gestopt met namaak-bourgognes proberen te maken. Jim Clendenen van Au Bon Climat wordt gezien als een voorloper en staat bekend om zijn verfijnde, beheerste wijnen met een hoge zuurgraad en laag in alcohol. Byron maakt crispy chardonnay’s en de wijnen van Paul Lato zijn indrukwekkend. Verder maakten de wijnen van Jim Tensley van Tensley Wines (karakteristieke, complexe wijnen van syrah en grenache) en Blair Fox Cellars (mooie syrahwijnen) indruk. Allemaal prachtige uithangborden voor Santa Barbara Wine Country.

8+ Le Jardin Secret, Grimm’s Bluff Sauvignon Blanc, Paul Lato, Santa Ynez Valley, Californië 2014
Sauvignon blanc. Met hulp van wijnadviseur Philippe Coderey is deze biodynamische wijn gemaakt, slechts 1800 flessen geproduceerd. Memorabele sauvignon, die niet meteen valt te plaatsen. Geelgroenige kleur, in de neus fris, grassig, granny smith, limoen. In de smaak is het fruit nog tropischer, ananas en mango. Volle stijl door het houtinvloed, maar vermoeit niet. Karakter van de wijn doet denken aan een condrieu gemaakt van sauvignondruiven. Wijn is sappig en lichte bitters in de afdronk. Wijn blijft zich ontwikkelen in het glas; bijzondere ervaring.

8+ Le Souvenir, Sierra Madre Vineyard Chardonnay, Paul Lato, Santa Maria Valley, Californië 2013
Chardonnay. Goudgele, aromatische neus, notig, boterig en toastinvloed van 15 maanden gelagerd op 60% nieuw Frans eiken. Medium body, gulle smaken van appels en peer, vanille, mineraliteit, frisse zuren. Elegant, delicaat, crispy afdronk. Prachtige bij visgerecht met beurre blanc-saus.

8,5 Lancelot, Pisoni Vineyard Pinot Noir, Paul Lato, Santa Lucia Highlands, Californië 2013
Pinot noir, ongefilterd. Karakter van de druif komt naar voren maar het fruit heeft meer zonuren gehad. Rode transparante kleur. In de geur rokerig door invloed van 75% nieuw eiken, mooi verweven met kers en rozenbottelfruit. De wijn is vol, geconcentreerd, maar blijft verteerbaar. Complexe, intrigerende wijn, mooie balans met groot bewaarpotentieel. Knappe wijn.

8+ Il Padrino, Bien Nacido Vineyard Syrah, Paul Lato, Santa Maria Valley, Californië 2013
Syrah. Lato over de naam van de wijn: “Het is een verwijzing naar de film The Godfather; ondanks zijn zachte stem heeft hij veel autoriteit wanneer hij spreekt. M.a.w. de wijn hoeft niet te schreeuwen om indruk te maken”. Donkerrood, in de neus kruidige garriguegeuren (lavendel, rozemarijn, tijm, munt), koffie en verleidelijke rokerigheid door de houtlagering – mooi in balans met het donkere soepele bramenfruit. De textuur is voluptueus romig en zacht. De finale is intens maar toch ook ingetogen, verfijnd, muntfrisheid, licht peperig en chocolade. Enorm bewaarpotentieel. Prachtig met wildgerechten.

7,5 Monument, Nielson Estate Pinot Noir, Byron, Santa Maria Valley, Californië 2012
Pinot noir. Deze donkerrode pinot noir rijpte 16 maanden op 100% nieuw Frans eiken wat terugkomt in de geur en smaak; warmbloedig fruit, bramen en pruimen, drop. Full-bodied, geconcentreerd, chocolade en vanille en kruidigheid. Misschien niet zo veel diepgang en intellect als de pinot noirs van Paul Lato, maar wel een lekker, weelderig glas.

8- The Ambush, Fox Family Vineyard, Blair Fox Cellars, Santa Barbara County, Californië 2011
44% grenache, 23% syrah, 20% zinfandel, 13% petite sirah, Donkerrood. Neus iets gesloten, na even overschenken, bosgeurassociaties, champignon, leer, licht kruidig. Volle body, rijp fruit, bramen, pruimen, vanille, rondeur, forse tannines, maar zuren en munt in de afdronk geven de wijn frisheid en lengte. Voor nu decanteren, wijn komt over een paar jaar tot wasdom.

7,5 Blanc, Camp 4 Vineyard, Tensley, Santa Barbara County, Californië 2014
65% grenache blanc, 35% roussanne, 6 maanden Frans hout. Fonkelende gele kleur, aromatisch, rijp fruit, appels, ananas. Verwacht een volle, overdadige tropische smaak, maar er is een goede balans; veel frisheid, crispy zuren en mineraliteit. Verkwikkende, uitnodigende wijn.

8 BMT Syrah, Tensley, Santa Barbara County, Californië 2013
75% syrah, 25% grenache. Heldere rode kleur. Aards, kruidige neus, mokka, met bramen en hint rozijnen. Fruit komt ook terug in de smaak met pruimen, sap, rijk, chocolade, peperig en kruidig. Zachte tannines, verteerbaar, veel lengte en elegantie. Stijl is Europees, vergelijkbaar met een Rhônewijn in een warm jaar.

7,5 Chardonnay, Los Alamos Vineyard, Au Bon Climat, Santa Barbara County, Californië 2013
Chardonnay. Goudgeel, in de neus rokerig, notig, brioche, boterig. Smaak rijpe appels en ananas, puur, elegante, slanke wijn, opwekkende zuren, citrus en mineralen. Doet denken aan een chablis in een warm jaar.

8- Pinot Noir, Nielson Vineyard, Au Bon Climat, Santa Maria Valley, Californië 2008
Pinot noir. Rood, transparant. Wederom rokerig, aards, verleidelijke geuren, volle smaak kers/kirsch, 24 maanden Frans eiken, romig, zacht, vanille, zachte tannines, verteerbaar. Body is slank, met veel finesse.

www.sbcountywines.com