Steile helling Rangen

De steile helling van de Alsace grand cru Rangen

Binnen de Grand Cru Rangen, de zuidelijkste en meest prestigieuze wijngaard van de Elzas, bezit Domaine Schoffit een ommuurde wijngaard genaamd Clos Saint-Théobald. Tijdens Wine Professional werd een aantal jaargangen van deze unieke wijngaard geproefd, onder begeleiding van Alexandre Schoffit.

tekst Thierry Somers

Het bewerken van de grand cru-wijngaard Rangen is ideaal voor jonge, sportieve wijnmakers die van abseilen houden, want met 60 graden is het de steilste wijngaard in de Elzas. Maar ook oudere liefhebbers die geen abseil-fanaten zijn beklimmen graag de helling, vanwege het bijzondere terroir van de wijngaard. Het is de enige wijngaard in de Elzas met een rotsachtige bodem van vulkanische oorsprong. De warmte wordt vastgehouden door de keiharde rotsen en de steenachtige bodem. De nabijgelegen rivier de Thur beschermt de wijngaarden tegen voorjaarsvorst. De hellingen liggen zuidwaarts, waardoor de druivenstokken overdag maximaal profiteren van de zon.

Riesling en pinot gris

Wijnmakers als Léonard Humbrecht van Domaine Zind-Humbrecht en Bernard Schoffit begonnen eind jaren zeventig met de wederopbouw en herbeplanting van de Rangen-wijngaard, die na de Tweede Wereldoorlog behoorlijk verwaarloosd was. De drie voornaamste eigenaren van Rangen zijn Zind-Humbrecht, Schoffit en Wolfberger, een wijncoöperatie in Eguisheim. De Clos Saint-Théobald reikt van het midden tot de top van de Rangen en meet 5,5 hectare van de in totaal 20 hectare van de Rangen. De wijngaard is beplant met riesling en pinot gris, aangevuld met een klein beetje gewurztraminer en muscat.

Bernard en Alexandre Schoffit

Bernard en Alexandre Schoffit

Bernards zoon, Alexandre, is een jonge, serieuze en ingetogen wijnmaker en omdat hij beter Engels spreekt dan zijn ‘old man’, begeleidt hij regelmatig internationale proeverijen van het domein. Tijdens de proeverij zit ik naast hem en ik merk dat hij zich gedegen heeft voorbereid op de proeverij. Op een spiekbriefje staan keurig de hoeveelheden restsuikers en alcoholpercentages opgeschreven van de wijnen die geproefd gaan worden.
Aan de voet van de grand cru Rangen

Aan de voet van de grand cru Rangen

Focus op de oogstdatum

Sinds z’n vijftiende brengt Alexandre al zijn zomervakanties en vrije tijd door met z’n vader in de wijngaard en op den duur zal hij de leiding overnemen. Ik vraag hem of hij dingen wil veranderen wanneer hij straks aan het roer staat. ‘Niet echt, ik kan me goed vinden in de wijnfilosofie van mijn vader’, antwoordt hij. ‘Misschien wil ik kijken of we nog meer gefocust kunnen werken. Het ene jaar zijn de wijnen wat droger, het volgende jaar wat rijker. Het ene jaar hebben we twee gram restsuiker, het jaar daarop tien gram. Ik wil dat de wijnen constanter zijn van jaargang tot jaargang en ik focus me daarom op onze oogstdatum. Ik wil de druiven plukken op het moment wanneer ze rijp maar niet te rijp zijn. Ik wil geen vrijblijvendheid van: ‘We kunnen ook morgen oogsten’. Als het fruit nu rijp is, dan gaan we ook nu oogsten. In de Rangen kan het soms heel hard gaan, omdat het een zeer warme wijngaard is. In twee dagen kun je er een graad alcohol bij krijgen. Het kan heel snel gaan en de structuur van de wijn aanzienlijk veranderen”.

‘Rangen is een zeer warme wijngaard: in twee dagen kun je er een graad alcohol bij krijgen’

Goût de pétrol

De wijnen tijdens de proeverij zijn zeer zuiver, delicaat, weelderig in fruit – sommige onder invloed van botrytis – maar blijven toch droog met frisse zuren. De wijnen hebben een verfijnde mineraliteit: licht rokerig, alluviaal en soms ziltig. De rieslings hebben een hint van goût de pétrol. ‘De geur is een combinatie van riesling en terroir’, licht Schoffit toe. ‘Bij sommige bodemsoorten is het meer aanwezig. Als een riesling van nature een beetje goût de pétrol heeft, dan is dat een kwaliteit, want het is een expressie van terroir’.

Niet generaliseren

Is er volgens Schoffit een verschil tussen wijn gemaakt van riesling uit de Elzas en uit Duitsland? ‘Ik ben niet gek op generaliseren, maar over het algemeen is riesling uit de Elzas zeer elegant. Frisheid, soepelheid, rondheid en zuren zijn mooi geïntegreerd. Duitse wijnen zijn voor mij soms een beetje streng en soms meer bloemiger dan fruitiger – het hangt een beetje van de regio af. Ik heb er moeite mee wanneer iemand zegt dat rieslingwijnen uit de Elzas zoeter zijn. Je vind zoetere stijlen riesling in de Elzas net als in Oostenrijk of Duitsland, maar je kunt niet stellen dat riesling uit Elzas in het algemeen zoeter is. Je kunt niet een regio over één kam scheren. Het is een keuze van de individuele producent die ervoor kiest om zijn wijn zoeter te maken’.

kerkje Saint Theobald

Kapelletje bij de Clos Saint-Théobald

Ultieme expressie

Op de Clos Saint-Théobald heeft Bernard Schoffit vier druivenrassen aangeplant die elk gevinifieerd worden tot cépagewijn. In een ver verleden is voor de grand cru Rangen een document opgesteld waarin is vastgelegd dat het verboden is om de wijn van die wijngaard te mengen met een ander terroir. Ook het blenden van druivenrassen is verboden. Men streefde in de wijn naar een ultieme expressie van het terroir. Alexandre kan zich daar volledig in vinden. ‘De ziel van Elzas is het samensmelten van het druivenras en het terroir op gelijk niveau.’ Hij laat een pauze vallen en zegt met ernstige toon: ‘Voor serieuze producenten althans’. Domaine Schoffit mag zich daar zeker onder scharen.

Wijnimport J. Bart, Zuidoostbeemster, 0299-689111