Zaterdag 3 oktober komen ze weer onder de hamer: de veilingwijnen van het Cape Winemakers Guild, stuk voor stuk collector’s items met een unieke identiteit. Begin september presenteerde Udo Göebel een selectie van 18 wijnen in Nederland, samen met CWG-wijnmaker Andrea Mullineux.
Zo’n twintig geleden berichtte The Wine & Food Association (WFA) al uitgebreid over de verrassende kwaliteitswijnen die (ook) in Nederland werden aangeboden door het ‘Kaaps Onverbonde Wynmakersgilde’. Deze organisatie die in 1983 werd opgericht en tegenwoordig door het leven gaat als het Cape Winemakers Guild (CWG), organiseert sinds 1985 een jaarlijkse veiling waarbij enkele van hun bijzondere cuvees te koop worden aangeboden. Tijdens evenementen als Proeven Den Haag en Friesland Culinair verzorgde The Wine & Food Association diverse proeverijen met deze wijnen en op die manier introduceerde zij enkele van de meest interessante wijnen uit Zuid-Afrika aan professionals en particulieren in Nederland. De laatste jaren is de organisatie in handen van Udo Göebel, eigenaar van WineMatters, specialist in Zuid-Afrikaanse wijnen.
Select
Op maandag 7 september maakte een select gezelschap kennis met de 18 door Göebel geselecteerde wijnen die op zaterdag 3 oktober 2015 worden geveild tijdens The Nedbank Cape Winemakers Guild Auction in Stellenbosch. Onder de gasten o.a. diverse sommeliers en particulieren, op zoek naar exclusieve wijnen voor hun kelders. Traditiegetrouw werd de proeverij begeleid door een van de leden van het CWG, dit keer Andrea Mullineux. Met veel genoegen en gevoel voor understatement pareerde ze kortzichtige opmerkingen en gaf ze achtergrondinformatie over de filosofie van de wijnmakers en de essentie van hun CWG-wijnen.
Wijnmakers-wijnen
Zo werden opmerkingen over de typiciteit van de druif of zijn terroir door Mullineux gelogenstraft. Mullineux: ‘Natuurlijk worden de wijnen gemaakt van druiven die afkomstige zijn van bepaalde wijngaarden, maar CWG-wijnen zijn per definitie wijnmakers-wijnen. Vaak zijn het blends van meerdere druivenrassen en meestal van verschillende percelen. Het uiteindelijke karakter van de wijn wordt voornamelijk bepaald door de vinificatie, door de keuzes van de wijnmaker’. Ook opmerkingen over aroma’s die geassocieerd werden met mineraliteit werden door haar gecorrigeerd. ‘De zilte tonen die u omschrijft als mineraliteit, zijn aroma’s die ontstaan door de vinificatie en staan los van terroir of mineralen’, aldus Mullineux.
Eigen mening
Dergelijke opmerkingen benadrukken de eigen mening en invloed van de wijnmakers. De wijnen die ze voor de veiling kiezen, wijken veelal af van de reguliere wijnen die ze maken. Hun persoonlijke lidmaatschap van het CWG staat dan ook los van de wijndomeinen waarvoor ze werken. Die eigen mening reflecteert duidelijk in de wijnen: eigenwijs, soms hun tijd vooruit, soms teruggrijpend op het verleden, vaak nieuwe trends aangevend en niet zelden een bron van inspiratie voor anderen. Nooit gemakkelijk, zelden bedoeld als commercieel succesnummer en niet altijd door iedereen begrepen of gewaardeerd, maar altijd uitdagend en soms zelfs provocerend.
Niet onomstreden
Ook daarom kunnen en mogen de wijnen van het CWG niet vergeleken worden met reguliere Zuid-Afrikaanse wijnen. De veilingwijnen zijn stuk voor stuk pronkjuweeltjes met gevoel voor drama, humor, show en vuurwerk. Grenzen worden opgezocht, overschreden en verlegd, waarbij men soms te ver gaat en soms niet ver genoeg. Zuid-Afrikaanse wijnmakers zijn, net als hun collega’s in Bordeaux, de Bourgogne, Chianti Classico, Rioja en Burgenland, vooral mensen en hun persoonlijke dromen, visie, kennis en kunnen staan centraal in de CWG-wijnen. Hoe dik, slank, houtgedomineerd of juist puur en zuiver de wijnen ook zijn, ze houden de gemoederen bezig en zijn voor talloze liefhebbers over de hele wereld een reden om minstens één keer per jaar serieuze aandacht aan Zuid-Afrikaanse wijnen te besteden. Dat alleen is al een reden om criticasters de mond te snoeren.
Wit
Het is gemakkelijk te stellen dat wit beter scoort dan rood. De witte wijnen laten zich inderdaad goed smaken en makkelijker doorgronden. Zeer interessant zijn de diverse expressies van de chenin blanc, maar ook curiositeiten zoals de zeldzame (nog maar zes wijngaarden in de hele wereld) sémillon gris van Mullineux en de Graniet-Berg van AA Badenhorst, met 75% marsanne die ‘om administratieve redenen’ geen marsanne is, maar roussanne… Opvallend genoeg was er geen enkele sauvignon blanc te proeven, een bewuste keuze van Göebel. Hij is namelijk van mening dat Zuid-Afrikaanse sauvignon blanc niet CWG-waardig is. Ietwat kort door de bocht, maar niet onbegrijpelijk. Ook al werd wit wat hoger gewaardeerd dan rood, een witte wijn als de Cape Point Auction White werd door velen onderschat en de !uri van Sijnn juist overschat.
Rood
De rode wijnen nemen hun eigen positie in. De fijn gestileerde Pinot Noir Auction Selection van Paul Cluver bijvoorbeeld. Dat sommige proevers er geen bourgogne of Duitse spätburgunder in herkenden is logisch: daar komt hij niet vandaan! De wijnen van Grangehurst en Kaapzicht zijn krachtpatsers met hart en ziel op de juiste plaats. Veroordeel de wijnen niet op hun jeugd, maar gun ze tijd en geniet er lang van. Wijnen als de Auction Reed van Savage krijgen momenteel veel aandacht. Zijn experimenten met amfora’s zijn lovenswaardig, maar ook erg trendy en doen het vooral goed bij pers en sommeliers die op zoek zijn naar ‘wat anders’. De werkelijke toegevoegde waarde blijft vooralsnog beperkt en de wijn met zijn “interessante” aroma’s moet meer gezien worden als middel dan doel. Ook de magie van de syrah in Zuid-Afrika lijkt wat af te nemen. In het begin gelanceerd als dé druif voor de toekomst, maar uiteindelijk toch ‘minder gedistingeerd’, zoals de wijnen van Hartenberg en Luddite aantonen. Wellicht het gevolg van een overdaad aan techniek, of veroorzaakt door de druif zelf. Nadia Newton Johnson nuanceerde het potentieel van syrah in Zuid-Afrika onlangs als volgt: ‘We moeten er niet teveel van verwachten. De syrah is een slet; ze doet het overal met iedereen.’ Dat de Paul Sauer van Kanonkop hoog scoorde is geen verrassing. Deze wijn behoort al decennia terecht tot de meest succesvolle wijnen van de veiling. De combinatie van kracht en finesse is voorbeeldig en maakt de wijn tot kelderschat én een waardevolle investering.
Koopwaardig?
De prijzen stegen vorig jaar substantieel als gevolg van een dominante bieder uit Azië. De verwachting is dat de prijzen dit jaar minder extreem zullen zijn, maar zeker is dat natuurlijk niet. Er bestaan wat dat betreft garanties in de veilingwereld. Feit is wel dat zelfs de allerduurste wijnen nog altijd vele malen goedkoper zijn dan bepaalde wijnen uit Bordeaux, de Bourgogne, Napa Valley of Bolgheri. Waar de kwaliteit minstens vergelijkbaar is, zijn de wijnen van het CWG echt uniek en zeldzaam. Van de gemiddelde premier grand cru’s uit de Bordeaux zijn jaarlijks honderdduizenden flessen beschikbaar, de productie van de CWG-wijnen blijft altijd beperkt tot enkele barriques. De wijnen hebben dus niet alleen een unieke, eigen, exclusieve identiteit, maar zijn ook echte ‘collectors items’. Het maakt ze koopwaardiger dan menige wijn; niet ondanks, maar dankzij hun specifieke, vaak afwijkende eigenschappen en bijzondere verkoopkanaal.
Bieden kan via Udo Göebel
Een volledig overzicht van alle wijnen vindt u hier.