Oogst in de Osso San Grato wijngaard

Oogst in de Osso San Grato wijngaard

Tijdens Wine Professional presenteerde Karakter Wijnimport een proeverij gewijd aan de topcuvee Osso San Grato van Antoniolo, een van de belangrijkste producenten van de kleine appellatie Gattinara in het noorden van Piemonte.
Proefnotities Ivo Ivanis

De kleine appellatie Gattinara (sinds 1990 een DOCG) in Piemonte omvat ongeveer 100 hectare aan wijngaarden die op 200 tot 400 meter hoogte liggen, op de uitlopers van de Alpen, tussen Vercelli en Novara. Ter vergelijking: Barbaresco meet meer dan 700 ha en Barolo meer dan 1600 ha. De belangrijkste druif is de nebbiolo (hier spanna genaamd), die natuurlijk vooral bekend is van de beroemde barolowijnen die zo’n 150 km zuidelijker gemaakt worden. Klimaat en bodem zijn in Gattinara totaal verschillend dan in Barolo of Barbaresco en dat levert een compleet ander type nebbiolowijn op: eleganter, fijner, levendiger, maar tevens met een groot bewaarpotentieel. De bodem bestaat hier uit rood vulkanisch gesteente, bedekt met een zandlaag, met graniet en ijzer en een hoge zuurgraad. Het klimaat is deels continentaal, deels mediterraan, met koude winters, hete zomers en natte lentes.

Derde generatie

Het familiebedrijf Antoniolo werd opgericht in 1948 door Mario Antoniolo, die over een vooruitziende blik bleek te beschikken. Hij kocht verschillende zuidelijk tot zuidwestelijk georiënteerde wijngaarden in de rotsachtige heuvels – op dat moment niet echt gewilde locaties omdat de opbrengst meestal laag was. Vanaf de jaren zeventig vervulde het bedrijf onder leiding van zijn dochter Rosanna een pioniersrol in de streek, vooral omdat het de eerste producent was die single-vineyardwijnen van hoog niveau op de markt bracht. Momenteel wordt het bedrijf geleid door de derde generatie, broer en zus Alberto en Lorella. Zij beschikken over 15 hectare verdeeld over vijf wijngaarden. De productie ligt jaarlijks op zo’n 50.000 flessen, uitsluitend afkomstig van de eigen wijngaarden.

Antoniolo was de eerste producent die single-vineyardwijnen van hoog niveau op de markt bracht

Alberto en Lorella Antoniolo

Alberto en Lorella Antoniolo

Monte Rosa en Sesiavallei

De Sesiavallei en de Monte Rosa: de nabijheid van de Alpen zorgt voor koelere nachten en regelmatige neerslag

Proefnotities

Zes jaargangen Osso San Grato

8,5
Osso San Grato, Antoniolo, Gattinara, Italië 2011
Nebbiolo, 3644 flessen gemaakt. Elegante kleur, zacht rood fruit, florale tonen, tabak en kruiden, ingetogen geur, spannende aanzet, strakke zuren, bittertje, goede tannines, mooie lengte en balans, jong met veel kracht en karakter, mineraliteit en veel fruit en complexiteit (14%)

8,5
Osso San Grato, Antoniolo, Gattinara, Italië 2010
Nebbiolo, 4232 flessen gemaakt. Iets meer kleur, ronder en toegankelijker in de geur , meer fruit en rondeur, fijn kersenfruit, ronde fruitige aanzet, sappig, goede houtinbreng, elegante structuur, goede zuren en tannines, veel lengte en potentieel, jong, een tikje drogender dan de vorige wijn, iets minder spanning ook (14,5%)

8,5
Osso San Grato, Antoniolo, Gattinara, Italië 2009
Nebbiolo, 3656 flessen gemaakt. Nog steeds jonge kleur, de geur is ontwikkeld, kersen en frambozen, bramen, tijm en mineraliteit, elegant, de smaak is rond en sappig, goede tannines en zuren, spannende wijn met veel elegantie (14%)

8,5
Osso San Grato, Antoniolo, Gattinara, Italië 2007
Nebbiolo, 5688 flessen gemaakt. Nog steeds veel kleur, meer belegen tonen, warm fruit, kruidig, rood fruit, bloemig, roosjes en viooltjes, de smaak is rond en versmolten, veel fruit , koffie, chocolade, veel lengte, ronde tannines, frisse zuren, mooi ontwikkeld en zeer drinkbaar, rozijnen, tikje drogend (14%)

9+
Osso San Grato, Antoniolo, Gattinara, Italië 2005
Nebbiolo, 6108 flessen gemaakt. Iets meer kleur, ingetogen kruidigheid, fris en romig, prachtige ontwikkeling, tertiaire aroma’s en zeer fijn gerijpt fruit, oosterse kruiden, tabak en mokka, rond en sappig van smaak, elegante mineraliteit, lengte, frisheid en spanning, veel fruit en romige tannines, topwijn, nog altijd jong (14%)

9-
Osso San Grato, Antoniolo, Gattinara, Italië 1999
Nebbiolo, 5500 flessen gemaakt. Veel kleur, elegante ontwikkeling, fijne aroma’s, veel complexiteit, zwart fruit, rozijnen, pruimen, dadels en tabak, boeiende geur met veel finesse, ronde en sappige smaak, goed op dronk, sappige finale met versmolten tannines en frisse zuren, zwart fruit, lengte en complexiteit, tikje drogend, mist een beetje fruit in de finale, maar daar staat veel goeds tegenover (13,5%)

Topcuvée met 4 jaar rijping

De 5,5 hectare grote Osso San Grato, geheel in eigen bezit, is misschien wel de beste wijngaard van Gattinara. De stokken in dit zeer steile deel van de grotere Osso-wijngaard zijn ongeveer 60 jaar oud en leveren het fruit voor de gelijknamige topcuvée van Antoniolo. Na 18-20 dagen maceratie in cementen tanks vindt de gisting plaats, uitsluitend met autochtone gisten en zonder temperatuurbeheersing. Na de spontane malolactische gisting rijpt de wijn 36 maanden (24 maanden is verplicht) in grote vaten van Slavonisch eikenhout, gevolgd door een jaar flesrijping.
In hun jeugd zijn de wijnen streng en mineralig, met strakke zuren en duidelijk aanwezige tannines, maar met de tijd wordt de wijn milder en toegankelijker en krijgt hij steeds meer fruit op de voorgrond.

Karakter Wijnimport, Amsterdam, 020-4931445, www.karakterwijnimport.nl