Een ‘daar gaan we weer’-gevoel was lastig te onderdrukken bij de entree van de Stazione Leopolda in Florence, voor de presentatie van de nieuwe oogstjaren chianti classico. Maar liefst 659 wijnen waren er te proeven en dat is uiteraard een serieuze opgave die best wat uithoudings- en doorzettingsvermogen vergt. Uiteindelijk werd een ruime selectie geproefd en daarnaast kennis genomen van de laatste ontwikkelingen in dit historische en soms hysterische wijndistrict.
tekst en proefnotities Fred Nijhuis
Oogstjaren
Vooraf en tijdens de proeverij vanuit het Consorzio niets dan lovende woorden over welke recente oogst dan ook. Daar gaan we weer. Alles is top, hoewel er wel onderlinge verschillen zijn qua stijl, aldus de persberichten. Het goede nieuws is dat er in ieder geval één jaar is waarover amper verschillen van mening bestaan: 2016. Het jaar was in klimatologisch opzicht relatief rustig en de minder uitbundige bloei in combinatie met een lang, evenwichtig groeiseizoen leverde weliswaar een iets kleinere oogst op, maar met veel elegante, energieke wijnen met fijne zuren, rijpe tannine, lengte en bovenal aangenaam fris fruit. Een vergelijking met 1986, 1996 en 2006 drong zich op. Beduidend lastiger is 2017 gebleken voor de producenten, waarbij hagel in het voorjaar en extreme droogte gedurende vrijwel het gehele groeiseizoen een ieder parten heeft gespeeld. Opbrengsten liepen met vele tientallen procenten terug, vooral bij hen die niet beschikken over goede, oudere wijngaarden. De gemiddelde oogst leverde zeker 30% minder druiven op en uiteindelijk 40 tot wel 50% minder wijn, door een gebrek aan sap in die druiven. De essentie van het oogstjaar 2017 is simpel: geen water, geen sap. De meeste wijnen uit 2015 voldoen aan de verwachtingen; nette wijnen door een goed groeiseizoen met voldoende compensatie in de hete maanden juli (zelfs heter dan in 2003) en augustus door koelere nachten. De opbrengst was iets lager, de fenolische rijping goed, met hier en daar een licht gebrek aan spanning en fraîcheur. In veel wijnen uit 2014 is fraîcheur een eufemisme voor impressies van verwaterde, onrijpe en/of zure vruchten. Regen en koud weer gedurende vrijwel het gehele seizoen maakten het de wijnboeren erg lastig mooi gerijpte sangiovese te oogsten en wijnen met voldoende sap, rijpe tannine en een goede balans te maken. En toch proefden we uit 2014 verschillende fraaie wijnen, voornamelijk afkomstig van oudere, goed gepositioneerde wijngaarden van kleinere wijnhuizen die veel tijd en moeite investeren in hun wijngaarden.
Nauwelijks verschillen van mening wat betreft 2016: veel elegante wijnen met fijne zuren, lengte en bovenal aangenaam fris fruit
Het Castello di Brolio van Barone Ricasoli
Wijngaarden
Martino Manetti van Montevertine (die zijn wijnen overigens nog altijd niet als chianti classico op de markt brengt) heeft geleerd dat Moeder Natuur altijd de baas is en dat vorige generaties wijnboeren daar meer kennis van, en respect voor, hadden dan huidige. Vroeger had men ook extreme jaren en juist daarom koos men voor een variatie aan typen wijngaarden: hoger gelegen of juist lager, minder of juist meer op het zuiden, etc. etc. Dat stelde de wijnmakers in staat om met het fruit van de verschillende wijngaarden te ‘spelen’, waarbij de beste druiven zelden uit dezelfde wijngaard kwamen. Desalniettemin onderscheiden bepaalde wijngaarden zich al eeuwen met een hogere gemiddelde kwaliteit en zijn ze met recht een cru te noemen; hun aantal is echter kleiner dan menig marketeer beweert. ‘Tegenwoordig worden meestal de meest gunstig gelegen percelen gekozen en corrigeert men eventuele tekortkomingen liever met allerlei hulpmiddelen in de kelder. Commercie boven natuur’, aldus Manetti.
Michele Braganti (Monteraponi)
Gran Selezione versus Chianti Classico
Michele Braganti, eigenaar van Monteraponi: ‘Chianti is dood, althans de handel erin. Het is misschien de bekendste Italiaanse wijn ter wereld, maar ook de minst bekende. Niemand weet wat chianti precies is, alles is hetzelfde: elke chianti, elke streek, elke producent, elk jaar. Het blijft een enorme uitdaging om het onderscheid duidelijk te maken. Chianti classico lijkt zich nog het beste te presenteren dankzij de vele activiteiten die ook het Consorzio organiseert, maar het blijft velen onduidelijk welke stijlen, typen en kwaliteiten er zijn. De introductie van de gran selezione lijkt mislukt; ze onderscheiden zich niet op de juiste wijze. De voorwaarden t.a.v. minimum alcoholpercentage en gehalte droog extract hebben een tegengesteld effect. Het zijn niet de mooiste wijnen met de meeste alcohol of het hoogste concentraat, kijk maar in de Bourgogne. Ook bij chianti classico zou het om finesse en complexiteit moeten gaan en niet om kracht en macht. De meeste gran selezione-wijnen blijken zich af te keren van de essentie van chianti classico en zijn eerder Super Tuscans. Veel producenten zijn met hun Super Tuscans nog altijd niet teruggekeerd in de gelederen van Chianti Classico. Het imago van het merk blijkt belangrijker dan de appellatie. Braganti: ‘Mijn Baron Ugo 2012 voldeed niet aan de eisen voor een gran selezione en daarom heb ik hem meteen gedeclasseerd tot IGP, niet eens als chianti classico. De markt reageerde niet of nauwelijks, alleen het Consorzio was ‘not amused’. De realiteit leert ons dat de introductie van gran selezione amper een echt positief effect heeft opgeleverd. De wijnen hebben veelal de stijl van een Super Tuscan, maar zijn het niet’.
‘Het is misschien de bekendste Italiaanse wijn ter wereld, maar ook de minst bekende. Niemand weet wat chianti precies is’
Labyrint
Monica Lerner (the Wine Advocate) bevestigt dit: er is qua stijl amper verschil tussen een gran selezione en een Super Tuscan. Maar deze laatste hebben hun plaats op de markt al gevonden en een Tignanello zal (waarschijnlijk) nooit een gran selezione worden. Bij de introductie van de gran selezione in 2014 beloofde oenoloog Franco Bernabei wijnen met grote finesse en juist niet gekenmerkt door (nieuw) hout en concentraat. Het tegendeel blijkt waar en het lijkt erop dat we door het Consorzio en het proefpanel dat deze wijnen goedkeurt serieus in de maling worden genomen. De intenties zijn duidelijk en waren goed, maar de uitvoering rammelt. We proefden erg veel wijnen met een te harde, bittere structuur en een gebrek aan finesse, complexiteit en vooral de fijne kenmerken van een chianti classico. Amper 20% voldeed aan de (hoge) eisen die Proefschrift aan de wijnen stelt. Betrouwbare bronnen geven aan dat er ook in het Consorzio zelf het besef bestaat dat dingen ‘anders’ moeten. Bij de resultaten van de commissie die de gran selezione proeven, worden ook door de leden van het Consorzio de nodige vraagtekens gezet en het besef, dat alleen 100% sangiovese de dreigende teloorgang van de gran selezione kan stoppen, groeit. Daarnaast wordt de roep om subzones steeds luider en velen hopen dat een nieuwe president dergelijke verbeteringen kan doorvoeren. Of dit (op korte termijn) gerealiseerd zal worden blijft onduidelijk. ‘Het Consorzio is een labyrint met allerlei doodlopende gangen, valstrikken en verholen belangen. Wie weet wat de toekomst brengt? Grote kans dat er voorlopig niks echt verandert’, aldus een van de leden.
De intenties achter de gran selezione zijn duidelijk en waren goed, maar de uitvoering rammelt: we missen de fijne kenmerken van een chianti classico
Laura Bianchi (Castello di Monsanto)
Subzones
Welk antwoord de chianti classico-producenten hebben op de roep om identiteit en onderscheid vroegen we Laura Bianchi, CEO van Castello di Monsanto en president van een onlangs gevormd gremium, de ‘Viticoltori di San Donato in Poggio (de Wijnmakers van San Donato in Poggio)’.
Bianchi: ‘Met dit samenwerkingsverband willen we de eigen, unieke identiteit van onze streek benadrukken. Qua bodem en klimaat onderscheidt San Donato zich namelijk duidelijk van andere regio’s in het Chianti Classico-district. We hebben geen behoefte om ons af te scheiden van het consorzio of ons op andere manieren te distantiëren van onze collega’s; we willen alleen de kenmerken van ons land en zijn wijnen de aandacht geven die ze verdienen.’ Het initiatief van de dertien producenten uit San Donato ligt in het verlengde van een voortdurend streven naar het onderkennen van de diversiteit in het Chianti Classico-district. Het terroir in Greve is nu eenmaal anders dan in Castelnuovo Berardenga en in Radda zijn er enorme verschillen tussen bijvoorbeeld Panzano en Lamole. Om dit onderscheid duidelijk te maken, heeft Fontodi besloten om de druiven van hun wijngaarden in Lamole separaat te vinifiëren en de wijn onder eigen etiket (Filetta di Lamole) op de markt te brengen.
De roep om subzones binnen Chianti Classico wordt steeds luider
Paolo de Marchi (Isole e Olena)
De Proefschrift selectie
Chianti Classico 2016 - 2015 - 2013
Chianti Classico 2016
8,5
Badia a Coltibuono, Chianti Classico, Italië 2016
Sangiovese, cilie giolo, colorino, canaiolo, mammolo, fogliatonda, malvasia nera, sanforte, pugnitello. Vrij veel kleur; fruitrijk, kruidig en peperig in geur en smaak, mooie saprijke aanzet, duidelijk sangiovese, kersen en bessen, zachte houtinbreng, mooie spanning
8,5
Castello di Monsanto, Chianti Classico, Italië 2016
90% sangiovese, 10% canaiolo en colorino. Vrij diep gekleurd; in de neus nog heel gesloten, mooi geconcentreerd; strakke aanzet, veel materie en heel energiek, nog zeer jong, eerlijke, ongekunstelde chianti classico met veel persoonlijkheid
8,5
Isole e Olena, Chianti Classico, Italië 2016
Sangiovese, canaiolo. Fraaie elegante fruittonen, heel precies, fijn rood fruit, slank postuur, mooie levendige zuurgraad; heel precies en schoon, aangename tanninestructuur, delicate wijn in de eigen stijl van het huis
8,5
Monteraponi, Chianti Classico, Italië 2016
95% sangiovese, 5% canaiolo. Ingetogen geurend, toegeknepen, onderliggend fruit, gepolijste tanninestructuur, zeer levendige zuurgraad, goede materie en lengte, heel verteerbaar, ongekunsteld, mooi fruit, licht kruidig
8,5
Rocca di Montegrossi, Chianti Classico, Italië 2016
Sangiovese, canaiolo, colorino. Mooie fruitrijke geur, heel precies, fris en overtuigend in zowel geur als smaak, fijne zuren, hout is fraai verweven, rijk aan fruit, rijpe tanninestructuur, prima spanning en lengte
8+
Fattoria San Giusto a Rentennano, Chianti Classico, Italië 2016
95% sangiovese, 5% canaiolo. Volle rijke geur, veel rijp fruit, wat hout, tabak, mooie fruitexpressie, kersen, bessen en bosvruchten; in de mond saprijk, veel zoet rijp fruit, hout goed verweven, verleidelijk, mooie spanning en lengte
8
Castellare di Castellina, Chianti Classico, Italië 2016
Sangiovese, canaiolo. Aardse tonen, kruidig, toegeknepen; goede aanzet, stevig toets van tannine, lengte, jong, beetgare tannine, karaktervolle maaltijdwijn met prima balans en vulling, wachten
Chianti Classico 2015
9
Fontodi, Chianti Classico, Italië 2015
100% sangiovese. Vrij diep gekleurd; fraaie geur met breedte en diepte, rood fruit, bosvruchten en decente houtinbreng; rijk aan sap, veel vulling, maar ook spanning en fraaie balans; spannend, gul, sappig en lang; voorbeeldige chianti classico
8,5
Filetta di Lamole, Fontodi, Chianti Classico, Italië 2015
100% sangiovese. Fijn van geur en smaak; heel floraal, rozen, delicaat rood fruit, koeler dan zijn broer uit , veel sap, prachtig fruit, tannine rijp en beklijvend, veel zoet rijp fruit, goede lengte, compleet andere stijl
8,5
Istine, Chianti Classico, Italië 2015
95% sangiovese, 5% canaiolo, colorino. Mooie sappige wijn met een pure fruit expressie, veel sap, mooi rijp fruit, aangenaam stevige tannine, blijft heel levendig, stijlvol en loepzuiver
8,5
Querciabella, Chianti Classico, Italië 2015
100% sangiovese. Elegante kleur, open geur, wat nieuw hout, maar vooral rode bessen en kersen; heel schoon en precies in geur en smaak met nette tannine, mooie zuren, juiste spanning, moderne klassieker
8,5
Rocca di Montegrossi, Chianti Classico, Italië 2015
Sangiovese, canaiolo, colorino. Kruidig in neus en mond met mooie zuren, prachtig gerijpt fruit, veel rode besjes, hout versmolten, fraaie balans en lengte, zeer geslaagd, verteerbaar met stevige ruggengraat, mooie maaltijdwijn
8+
Fattoria di Petroio, Chianti Classico, Italië 2015
90% sangiovese, 10% colorino, malvasia nera. Geurt naar rood fruit en gedroogde kruiden; stevig tanninestructuur, jeugdig met mooi fruit en opwekkende zuren; nog jong en gesloten
8
Brolio Bettino, Barone Ricasoli, Chianti Classico, Italië 2015
90% sangiovese, 10% colorino. In de neus rood fruit, aangevuld met tabak en mokka; qua smaak soepel, zacht, afgerond, duidelijk hout, zoethout, universeel karakter, zeer goed gemaakt
8
Colle Bereto, Chianti Classico, Italië 2015
97% sangiovese, 3% colorino. Eerder donker dan rood fruit in de neus, wat toost; in de mond stevige tannine, wat hout, maar ook sappig en vullend, nette spanning, kruidige afdronk waarin ook donker fruit terugkomt
8
Ormanni, Chianti Classico, Italië 2015
100% sangiovese. Krachtige geur, toegeknepen, erg jong; stevige aanzet, mooie zuren, veel sap en materie, tannine wat stevig, maar goed geïntegreerd, maaltijdwijn, even wachten
8
Le Corti, Principe Corsini – Villa le Corti, Chianti Classico, Italië 2015
Sangiovese, colorino. Vrij veel kleur, compacte geur, mooi fruit, vlezige aanzet, veel rijp fruit, concentraat, peperig en kruidig, goede zuren, rijpe tannine, hechte wijn
Chianti Classico 2013
8+
Castell’in Villa, Chianti Classico, Italië 2013
100% sangiovese. Rustieke tonen, kreupelhout, gedroogde bloemen, stevig in tannine, jong, onderliggend fruit, rode vruchtjes, veel sap en lengte, eerlijk, karakteristiek
8
Castello di Lamole, Fattoria di Lamole, Chianti Classico, Italië 2013
100% sangiovese. Nette geur en smaak, mooie vullende wijn met juiste spanning, rijp fruit en rijpe tannine, klein bittertje, wat tannine in finale geeft grip, prima balans doordrinkbare maaltijdwijn
Chianti Classico Riserva 2015 - 2014 - 2013 - 2011
Chianti Classico Riserva 2015
8+
Le Baròncole Riserva, Fattoria San Gusto a Rentennano, Chianti Classico, Italië 2015
97% sangiovese, 3% canaiolo. Veel kleur, diep geurend, compact met veel rijp fruit, getoost, krachtig en hecht, peperig en kruidig met mooie fruitstructuur, veel sap en materie, prima zuren, veel lengte, tijd/lucht nodig
8+
Riserva, Le Miccine, Chianti Classico, Italië 2015
100% sangiovese. Elegante kleur en geur; slanke aanzet, goed fruit, fris, schoon, klein zoet accent, prima balans en lengte, heel verteerbaar, toegankelijk en vriendelijk, goed gemaakt, fruit gedreven chianti classico
8+
Il Campitello Riserva, Monteraponi, Chianti Classico, Italië 2015
90% sangiovese, 7% canaiolo, 3% colorino. Vrij gesloten en heel hecht; in de mond frisse zuren, schoon, slank postuur, iets tannine geen probleem, want de wijn bezit volop rijp, rood fruit
Chianti Classico Riserva 2014
8+
Riserva, Brancaia, Chianti Classico, Italië 2014
80% sangiovese, 20% merlot. Vrij veel kleur; ook veel toast en koffie; in de mond nette zuurgraad, ruim voldoende fruit t.o.v. hout, sappig, rood fruit, kers, bes en bosvruchten, schone finale, kruidige toets, wat zoethout, decente wijn
8,5
Riserva, Fattoria di Petroio, Chianti Classico, Italië 2014
100% sangiovese. Nette geur, schoon met veel sangiovese-fruit, rode vruchtjes, licht kruidig; saprijke aanzet, mooie vulling, schoon en precies zoals het hoort, elegante, fruitrijke riserva
8,5
Levigne Riserva, Istine, Chianti Classico, Italië 2014
100% sangiovese. Gulle fruitrijke geur, sappige aanzet, mooi fruit, fijne elegante, fruitige stijl en opwekkende zuren, aangename tanninestructuur, licht floraal, prima lengte, heel verteerbaar, zeer schoon
Chianti Classico Riserva 2013
8+
Riserva, Badia a Coltibuono, Chianti Classico, Italië 2013
Sangiovese, cilie giolo, colorino, canaiolo, mammolo, fogliatonda, malvasia nera, sanforte, pugnitello. Trouw aan de stijl van een chianti classico riserva met zoete specerijen, warme houttonen, gedroogde bloemen, rood fruit en de fijne kruidigheid, pezige maaltijdwijn, schoon en eerlijk
8,5
Il Poggio Riserva, Castello di Monsanto, Chianti Classico, Italië 2013
90% sangiovese, 7% canaiolo, 3% colorino. Fraaie, warme kleur; rijp fruit in de neus, gewelde vruchten als pruimen; krachtige aanzet, heel jong, toegeknepen, frisse zuurgraad, maar mooie fruittonen, prima vulling, balans, karakter en lengte
Chianti Classico Riserva 2011
8+
Riserva, Castell’in Villa, Chianti Classico, Italië 2011
100% sangiovese. Fraaie gerijpte tonen, kruidig, floraal, gedroogde vruchten, warme houtgloed; in de mond vullend en energiek, zachte tanninestructuur, levendige zuren, fraaie klassieke stijl chianti classico riserva
Chianti Classico Gran Selezione 2015 - 2014 - 2013
Chianti Classico Gran Selezione 2015
8
Vigna del Capannino Gran Selezione, Bibbiano, Chianti Classico, Italië 2015
100% sangiovese. Geur wordt gedomineerd door hout maar ook rijk aan rijp fruit, neigt naar confiture, sangiovese blijft herkenbaar; romige aanzet, veel materie, zoetje, honingdrop en zoethout, rijke wijn
Chianti Classico Gran Selezione 2014
8,5
Gran Selezione, Le Miccine, Chianti Classico, Italië 2014
100% sangiovese. Jeugdige, paarsrode kleur, fonkelend; in de neus veel fruit, fraaie houtinbreng, mooie frisse zuren, jong en toegeknepen, wat tannine, iets van koffie, elegante wijn met heldere expressie sangiovese
8+
Vigna del Sorbo Gran Selezione, Fontodi, Chianti Classico, Italië 2014
100% sangiovese. Redelijk veel kleur en veel rijp fruit in de neus, rijpe kersen en ook wat aardbeien; fruitrijk van smaak, zoet rood en ook donker fruit, tannine duidelijk aanwezig, goede materie, zuren en balans
Chianti Classico Gran Selezione 2013
8,5
Vigneto di Campolungo Gran Selezione, Lamole di Lamole, Chianti Classico, Italië 2013
Sangiovese, cabernet sauvignon. Fraaie geur, veel rood fruit en een ondersteunende houtinbreng; goed frisse aanzet, veel materie, fruitrijk met goede zuren voor spanning, qua stijl meer chianti classico riserva dan gran selezione
8,5
Gran Selezione, Rocca di Montegrossi, Chianti Classico, Italië 2013
Sangiovese, canaiolo, colorino. Vrij veel kleur, fonkelend jeugdig rood; fruit en hout mooi verweven in de neus, vol sap en fruit in de mond, rijk aan materie met mooie zuren, hout geïntegreerd hier, mooie balans, spanning en lengte
8+
Gran Selezione, Castello di Radda, Chianti Classico, Italië 2013
100% sangiovese. Rijk aan rijp fruit, vooral kersen; in de mond nette balans tussen fruit, zuren en hout, heel opwekkend, geen overdaad aan hout, prima balans en lengte
8+
Etichetta Storica Dugentanni Gran Selezione, Ormanni, Chianti Classico, Italië 2013
100% sangiovese. Compacte geur, goed sap, stevig hout en veel materie, maar met behoud elegantie en balans; rijk, maar verteerbaar, eerlijk, nog heel jong
8
Castello di Brolio Gran Selezione, Barone Ricasoli, Chianti Classico, Italië 2013
90% sangiovese, 5% cabernet sauvignon, 5% petit verdot. Veel kleur, fruitrijke geur, geconcentreerd, hoge zuren geven spanning, hout netjes verweven, fruitrijke accenten blijven, tannine en hout in de finale, correcte balans en lengte
Toekomst
Paolo de Marchi (eigenaar van Isole e Olena) heeft zo zijn eigen ideeën over de toekomst. ‘Ach, ideeën. Het is meer een droom’, aldus De Marchi. ‘Ik denk dat we terug moeten naar de basis. Er bestaat enorm veel verwarring over begrippen als chianti, chianti classico en Super Tuscans. Niemand weet meer wat nu wat is en waarom. Ik zou graag zien dat we het historisch en toekomstig belang van wijnen uit de diverse districten herstellen. Vroeger kwam chianti uit de heuvels van Chianti, zoals een brunello uit Montalcino komt en een vino nobile uit Montepulciano. Niemand in Montalcino maakt van zijn druiven een chianti; dat heeft geen zin en maakt alles alleen maar nodeloos ingewikkeld. Carmignano was 500 jaar geleden al een chianti, maar al heel snel koos men voor de eigen identiteit van het district. Mijn collega’s in Rùfina willen dolgraag af van de toevoeging chianti, want daar hebben ze meer last van dan gemak. Momenteel komt chianti overal vandaan en is het volstrekt onduidelijk wat het unieke karakter en daarmee het onderscheidend vermogen van de wijnen is. Enerzijds kun je chianti (in bulk) kopen voor € 1,00 de liter, anderzijds mag je € 75,00 of meer betalen voor een sangiovese uit het Chianti Classico-district met een anonieme IGT-status en het ontbreken van de link naar zijn oorsprong. Momenteel gaan enorme hoeveelheden overheidsgeld en EU-subsidies naar het promoten van de allerduurste wijnen (inclusief mijn Cepparello), terwijl deze gemakkelijk hun eigen broek kunnen ophouden. Ik denk dat het beter is dat we investeren in het benadrukken van de kenmerken van gebieden als Pisa, Florence, Siena en Arezzo. Laten we stoppen met het maken van nog meer van dezelfde wijn die ons uiteindelijk niks oplevert en uitgaan van onze kracht, ons terroir, onze geschiedenis en daarmee onze toekomst. We moeten dit niet opgelegd krijgen, maar doen uit overtuiging’.
Paolo de Marchi (Isole e Olena)
Toekomst
Paolo de Marchi (eigenaar van Isole e Olena) heeft zo zijn eigen ideeën over de toekomst. ‘Ach, ideeën. Het is meer een droom’, aldus De Marchi. ‘Ik denk dat we terug moeten naar de basis. Er bestaat enorm veel verwarring over begrippen als chianti, chianti classico en Super Tuscans. Niemand weet meer wat nu wat is en waarom. Ik zou graag zien dat we het historisch en toekomstig belang van wijnen uit de diverse districten herstellen. Vroeger kwam chianti uit de heuvels van Chianti, zoals een brunello uit Montalcino komt en een vino nobile uit Montepulciano. Niemand in Montalcino maakt van zijn druiven een chianti; dat heeft geen zin en maakt alles alleen maar nodeloos ingewikkeld. Carmignano was 500 jaar geleden al een chianti, maar al heel snel koos men voor de eigen identiteit van het district. Mijn collega’s in Rùfina willen dolgraag af van de toevoeging chianti, want daar hebben ze meer last van dan gemak. Momenteel komt chianti overal vandaan en is het volstrekt onduidelijk wat het unieke karakter en daarmee het onderscheidend vermogen van de wijnen is. Enerzijds kun je chianti (in bulk) kopen voor € 1,00 de liter, anderzijds mag je € 75,00 of meer betalen voor een sangiovese uit het Chianti Classico-district met een anonieme IGT-status en het ontbreken van de link naar zijn oorsprong. Momenteel gaan enorme hoeveelheden overheidsgeld en EU-subsidies naar het promoten van de allerduurste wijnen (inclusief mijn Cepparello), terwijl deze gemakkelijk hun eigen broek kunnen ophouden. Ik denk dat het beter is dat we investeren in het benadrukken van de kenmerken van gebieden als Pisa, Florence, Siena en Arezzo. Laten we stoppen met het maken van nog meer van dezelfde wijn die ons uiteindelijk niks oplevert en uitgaan van onze kracht, ons terroir, onze geschiedenis en daarmee onze toekomst. We moeten dit niet opgelegd krijgen, maar doen uit overtuiging’.
De Proefschrift selectie
Chianti Classico 2016 - 2015 - 2013
Chianti Classico 2016
8,5
Badia a Coltibuono, Chianti Classico, Italië 2016
Sangiovese, cilie giolo, colorino, canaiolo, mammolo, fogliatonda, malvasia nera, sanforte, pugnitello. Vrij veel kleur; fruitrijk, kruidig en peperig in geur en smaak, mooie saprijke aanzet, duidelijk sangiovese, kersen en bessen, zachte houtinbreng, mooie spanning
8,5
Castello di Monsanto, Chianti Classico, Italië 2016
90% sangiovese, 10% canaiolo en colorino. Vrij diep gekleurd; in de neus nog heel gesloten, mooi geconcentreerd; strakke aanzet, veel materie en heel energiek, nog zeer jong, eerlijke, ongekunstelde chianti classico met veel persoonlijkheid
8,5
Isole e Olena, Chianti Classico, Italië 2016
Sangiovese, canaiolo. Fraaie elegante fruittonen, heel precies, fijn rood fruit, slank postuur, mooie levendige zuurgraad; heel precies en schoon, aangename tanninestructuur, delicate wijn in de eigen stijl van het huis
8,5
Monteraponi, Chianti Classico, Italië 2016
95% sangiovese, 5% canaiolo. Ingetogen geurend, toegeknepen, onderliggend fruit, gepolijste tanninestructuur, zeer levendige zuurgraad, goede materie en lengte, heel verteerbaar, ongekunsteld, mooi fruit, licht kruidig
8,5
Rocca di Montegrossi, Chianti Classico, Italië 2016
Sangiovese, canaiolo, colorino. Mooie fruitrijke geur, heel precies, fris en overtuigend in zowel geur als smaak, fijne zuren, hout is fraai verweven, rijk aan fruit, rijpe tanninestructuur, prima spanning en lengte
8+
Fattoria San Giusto a Rentennano, Chianti Classico, Italië 2016
95% sangiovese, 5% canaiolo. Volle rijke geur, veel rijp fruit, wat hout, tabak, mooie fruitexpressie, kersen, bessen en bosvruchten; in de mond saprijk, veel zoet rijp fruit, hout goed verweven, verleidelijk, mooie spanning en lengte
8
Castellare di Castellina, Chianti Classico, Italië 2016
Sangiovese, canaiolo. Aardse tonen, kruidig, toegeknepen; goede aanzet, stevig toets van tannine, lengte, jong, beetgare tannine, karaktervolle maaltijdwijn met prima balans en vulling, wachten
Chianti Classico 2015
9
Fontodi, Chianti Classico, Italië 2015
100% sangiovese. Vrij diep gekleurd; fraaie geur met breedte en diepte, rood fruit, bosvruchten en decente houtinbreng; rijk aan sap, veel vulling, maar ook spanning en fraaie balans; spannend, gul, sappig en lang; voorbeeldige chianti classico
8,5
Filetta di Lamole, Fontodi, Chianti Classico, Italië 2015
100% sangiovese. Fijn van geur en smaak; heel floraal, rozen, delicaat rood fruit, koeler dan zijn broer uit , veel sap, prachtig fruit, tannine rijp en beklijvend, veel zoet rijp fruit, goede lengte, compleet andere stijl
8,5
Istine, Chianti Classico, Italië 2015
95% sangiovese, 5% canaiolo, colorino. Mooie sappige wijn met een pure fruit expressie, veel sap, mooi rijp fruit, aangenaam stevige tannine, blijft heel levendig, stijlvol en loepzuiver
8,5
Querciabella, Chianti Classico, Italië 2015
100% sangiovese. Elegante kleur, open geur, wat nieuw hout, maar vooral rode bessen en kersen; heel schoon en precies in geur en smaak met nette tannine, mooie zuren, juiste spanning, moderne klassieker
8,5
Rocca di Montegrossi, Chianti Classico, Italië 2015
Sangiovese, canaiolo, colorino. Kruidig in neus en mond met mooie zuren, prachtig gerijpt fruit, veel rode besjes, hout versmolten, fraaie balans en lengte, zeer geslaagd, verteerbaar met stevige ruggengraat, mooie maaltijdwijn
8+
Fattoria di Petroio, Chianti Classico, Italië 2015
90% sangiovese, 10% colorino, malvasia nera. Geurt naar rood fruit en gedroogde kruiden; stevig tanninestructuur, jeugdig met mooi fruit en opwekkende zuren; nog jong en gesloten
8
Brolio Bettino, Barone Ricasoli, Chianti Classico, Italië 2015
90% sangiovese, 10% colorino. In de neus rood fruit, aangevuld met tabak en mokka; qua smaak soepel, zacht, afgerond, duidelijk hout, zoethout, universeel karakter, zeer goed gemaakt
8
Colle Bereto, Chianti Classico, Italië 2015
97% sangiovese, 3% colorino. Eerder donker dan rood fruit in de neus, wat toost; in de mond stevige tannine, wat hout, maar ook sappig en vullend, nette spanning, kruidige afdronk waarin ook donker fruit terugkomt
8
Ormanni, Chianti Classico, Italië 2015
100% sangiovese. Krachtige geur, toegeknepen, erg jong; stevige aanzet, mooie zuren, veel sap en materie, tannine wat stevig, maar goed geïntegreerd, maaltijdwijn, even wachten
8
Le Corti, Principe Corsini – Villa le Corti, Chianti Classico, Italië 2015
Sangiovese, colorino. Vrij veel kleur, compacte geur, mooi fruit, vlezige aanzet, veel rijp fruit, concentraat, peperig en kruidig, goede zuren, rijpe tannine, hechte wijn
Chianti Classico 2013
8+
Castell’in Villa, Chianti Classico, Italië 2013
100% sangiovese. Rustieke tonen, kreupelhout, gedroogde bloemen, stevig in tannine, jong, onderliggend fruit, rode vruchtjes, veel sap en lengte, eerlijk, karakteristiek
8
Castello di Lamole, Fattoria di Lamole, Chianti Classico, Italië 2013
100% sangiovese. Nette geur en smaak, mooie vullende wijn met juiste spanning, rijp fruit en rijpe tannine, klein bittertje, wat tannine in finale geeft grip, prima balans doordrinkbare maaltijdwijn
Chianti Classico Riserva 2015 - 2014 - 2013 - 2011
Chianti Classico Riserva 2015
8+
Le Baròncole Riserva, Fattoria San Gusto a Rentennano, Chianti Classico, Italië 2015
97% sangiovese, 3% canaiolo. Veel kleur, diep geurend, compact met veel rijp fruit, getoost, krachtig en hecht, peperig en kruidig met mooie fruitstructuur, veel sap en materie, prima zuren, veel lengte, tijd/lucht nodig
8+
Riserva, Le Miccine, Chianti Classico, Italië 2015
100% sangiovese. Elegante kleur en geur; slanke aanzet, goed fruit, fris, schoon, klein zoet accent, prima balans en lengte, heel verteerbaar, toegankelijk en vriendelijk, goed gemaakt, fruit gedreven chianti classico
8+
Il Campitello Riserva, Monteraponi, Chianti Classico, Italië 2015
90% sangiovese, 7% canaiolo, 3% colorino. Vrij gesloten en heel hecht; in de mond frisse zuren, schoon, slank postuur, iets tannine geen probleem, want de wijn bezit volop rijp, rood fruit
Chianti Classico Riserva 2014
8+
Riserva, Brancaia, Chianti Classico, Italië 2014
80% sangiovese, 20% merlot. Vrij veel kleur; ook veel toast en koffie; in de mond nette zuurgraad, ruim voldoende fruit t.o.v. hout, sappig, rood fruit, kers, bes en bosvruchten, schone finale, kruidige toets, wat zoethout, decente wijn
8,5
Riserva, Fattoria di Petroio, Chianti Classico, Italië 2014
100% sangiovese. Nette geur, schoon met veel sangiovese-fruit, rode vruchtjes, licht kruidig; saprijke aanzet, mooie vulling, schoon en precies zoals het hoort, elegante, fruitrijke riserva
8,5
Levigne Riserva, Istine, Chianti Classico, Italië 2014
100% sangiovese. Gulle fruitrijke geur, sappige aanzet, mooi fruit, fijne elegante, fruitige stijl en opwekkende zuren, aangename tanninestructuur, licht floraal, prima lengte, heel verteerbaar, zeer schoon
Chianti Classico Riserva 2013
8+
Riserva, Badia a Coltibuono, Chianti Classico, Italië 2013
Sangiovese, cilie giolo, colorino, canaiolo, mammolo, fogliatonda, malvasia nera, sanforte, pugnitello. Trouw aan de stijl van een chianti classico riserva met zoete specerijen, warme houttonen, gedroogde bloemen, rood fruit en de fijne kruidigheid, pezige maaltijdwijn, schoon en eerlijk
8,5
Il Poggio Riserva, Castello di Monsanto, Chianti Classico, Italië 2013
90% sangiovese, 7% canaiolo, 3% colorino. Fraaie, warme kleur; rijp fruit in de neus, gewelde vruchten als pruimen; krachtige aanzet, heel jong, toegeknepen, frisse zuurgraad, maar mooie fruittonen, prima vulling, balans, karakter en lengte
Chianti Classico Riserva 2011
8+
Riserva, Castell’in Villa, Chianti Classico, Italië 2011
100% sangiovese. Fraaie gerijpte tonen, kruidig, floraal, gedroogde vruchten, warme houtgloed; in de mond vullend en energiek, zachte tanninestructuur, levendige zuren, fraaie klassieke stijl chianti classico riserva
Chianti Classico Gran Selezione 2015 - 2014 - 2013
Chianti Classico Gran Selezione 2015
8
Vigna del Capannino Gran Selezione, Bibbiano, Chianti Classico, Italië 2015
100% sangiovese. Geur wordt gedomineerd door hout maar ook rijk aan rijp fruit, neigt naar confiture, sangiovese blijft herkenbaar; romige aanzet, veel materie, zoetje, honingdrop en zoethout, rijke wijn
Chianti Classico Gran Selezione 2014
8,5
Gran Selezione, Le Miccine, Chianti Classico, Italië 2014
100% sangiovese. Jeugdige, paarsrode kleur, fonkelend; in de neus veel fruit, fraaie houtinbreng, mooie frisse zuren, jong en toegeknepen, wat tannine, iets van koffie, elegante wijn met heldere expressie sangiovese
8+
Vigna del Sorbo Gran Selezione, Fontodi, Chianti Classico, Italië 2014
100% sangiovese. Redelijk veel kleur en veel rijp fruit in de neus, rijpe kersen en ook wat aardbeien; fruitrijk van smaak, zoet rood en ook donker fruit, tannine duidelijk aanwezig, goede materie, zuren en balans
Chianti Classico Gran Selezione 2013
8,5
Vigneto di Campolungo Gran Selezione, Lamole di Lamole, Chianti Classico, Italië 2013
Sangiovese, cabernet sauvignon. Fraaie geur, veel rood fruit en een ondersteunende houtinbreng; goed frisse aanzet, veel materie, fruitrijk met goede zuren voor spanning, qua stijl meer chianti classico riserva dan gran selezione
8,5
Gran Selezione, Rocca di Montegrossi, Chianti Classico, Italië 2013
Sangiovese, canaiolo, colorino. Vrij veel kleur, fonkelend jeugdig rood; fruit en hout mooi verweven in de neus, vol sap en fruit in de mond, rijk aan materie met mooie zuren, hout geïntegreerd hier, mooie balans, spanning en lengte
8+
Gran Selezione, Castello di Radda, Chianti Classico, Italië 2013
100% sangiovese. Rijk aan rijp fruit, vooral kersen; in de mond nette balans tussen fruit, zuren en hout, heel opwekkend, geen overdaad aan hout, prima balans en lengte
8+
Etichetta Storica Dugentanni Gran Selezione, Ormanni, Chianti Classico, Italië 2013
100% sangiovese. Compacte geur, goed sap, stevig hout en veel materie, maar met behoud elegantie en balans; rijk, maar verteerbaar, eerlijk, nog heel jong
8
Castello di Brolio Gran Selezione, Barone Ricasoli, Chianti Classico, Italië 2013
90% sangiovese, 5% cabernet sauvignon, 5% petit verdot. Veel kleur, fruitrijke geur, geconcentreerd, hoge zuren geven spanning, hout netjes verweven, fruitrijke accenten blijven, tannine en hout in de finale, correcte balans en lengte