Terroir al Limit mede-eigenaar Jaume Sabaté met muilezel Frida (foto Terroir al Limit)
Interview met Dominik Huber, Terroir al Limit
Hij wil het Domaine de la Romanée-Conti evenaren. Wijnen creëren op hetzelfde niveau als de allerbeste producent in Bourgogne. Dominik Huber denkt dat hij in zijn regio Priorat dezelfde kwaliteit kan maken als Aubert de Villaine in Vosne-Romanée al sinds mensenheugenis doet.
tekst Louis Janssen en proefnotities Jan en Kyra van Lissum
Al snel blijkt dat hij het serieus meent, zij het met een kleine reserve en lichte nuancering. Een ontmoeting met een wijnmaker die met een serie hoogst persoonlijke wijnen het aanzien van Priorat in snel tempo verandert. En hij is niet de enige.
Dominik Huber (foto Dirk Meussling)
Van Bordeaux naar Bourgogne
Dominik Huber legt uit. ‘De Priorat heeft als wijnstreek een geschiedenis van meer dan duizend jaar. Nog overal zie je hier het verleden, zoals kloosters, gebruiken en gewoontes. Toen ik hier in 2001 de eerste wijnen maakte, nog met Eben Sadie, deed ik dat in de stijl die toen populair was. Stevige en alcoholrijke wijnen, modern en internationaal, een overdosis hout, veel extractie, uitheemse druivenrassen. Dat het anders moest, wist ik toen nog niet. Langzaamaan kreeg ik door dat het terroir er in die tijd nog maar weinig toe deed. Mijn focus moest meer naar het verleden, ook om sneller greep te krijgen op de unieke terroireigenschappen hier.
‘Het klimaat is droog, rauw en heet. Bijzondere omstandigheden dus en met weinig overeenkomsten met Bourgogne en wijnbouw op veel steilere hellingen. Toch zijn er ook overeenkomsten, tenminste als je de juiste bril op hebt. Alle algemene kennis over terroir moeten we voor een mediterraan klimaat interpreteren en toepasbaar maken. Dus ook alle inzichten uit de eeuwenlange Bourgondische overlevering. Dat vereiste aanpassing en een andere manier van denken over de wijnen van Priorat.
Iedereen kent onze recente geschiedenis. Na de eerste, zeer grote successen van mensen als René Barbier en Alvaro Palacio, met wijnen in de ooit moderne bordeauxstijl van veel extractie en concentratie, zag je steeds meer gelukzoekers opduiken met middelmatige en ronduit inferieure wijnen van allerlei uitheemse druivenrassen. Aan die periode komt langzaamaan een einde. Steeds meer mensen kiezen voor de bourgognestijl, zoals Ricard Rofes van Scala Dei. Binnen die ontwikkeling wil ik de Romanée-Conti van Priorat worden.’
‘Na de successen van Barbier en Palacio zag je steeds meer gelukzoekers opduiken met matige wijnen van allerlei uitheemse druivenrassen’
Boer of academicus?
‘Wijn is een samenvatting van veel historische en enkele moderne ontwikkelingen. Zeker hier. Toch is er bijna geen regio te vinden waar de wijnen zo vaak veranderden. Dat is vreemd. Misschien is het een voordeel geweest dat ik in het begin bijna niets wist over wijnmaken.’ Zijn eerste bezoek aan de streek was in 1996, als student-stagiair. Tijdens zijn academische studies Marketing en Economie realiseerde hij zich dat hij liever met zijn handen werkte. De stage gaf de doorslag en na nog enkele bezoeken werd het hem duidelijk: als wijnboer kon hij twee werelden perfect combineren. ‘Wijn was het antwoord op al mijn toekomstvragen. Ik kon werken met mijn handen en reizen over de hele wereld (jaarlijks bezoekt Huber meer dan veertig landen). Ik houd van de uitstekende maaltijden onderweg, de combinaties met wijn en de opvattingen van de vele collega’s die ik al reizend ontmoet. Het meeste heb ik echter geleerd van de familie Pérez van Mas Martinet, waar tegenwoordig Sara de leiding heeft.’
Het team van Terroir al Limit (foto Dirk Meussling)
Grote wijn is geschiedenis
‘Een langetermijnvisie is onontbeerlijk. Zo ontdekte ik dat er in Priorat vóór de recente successen een wijnstijl bestond met een geheel authentiek en lokaal karakter, een stijl die tot diep in de jaren zeventig de norm was. Geen ontsteling voor de vinificatie, geen pigeages, overextractie, nieuw hout of roestvrij staal. Twee aspecten spraken me het meest aan: veel wijnen van pure grenache en botteling op klassieke bourgogneflessen. Dat moest het worden. Ik zocht en vond uiteindelijk de balans tussen grenache, cariñena en terroir. Ook de wijnstijl veranderde vanaf 2007 dramatisch. Sinds 2009 hebben mijn wijnen weinig extractie. Ik deed de barriques weg. Daarvoor ontsteelde ik de trossen, nu vergisten ze in zijn geheel en zonder pigeage of remontage. Ook ging ik organisch en biodynamisch werken. Je zag de druiven verbeteren, net als de natuurlijke gisten. Ik kreeg een frisse, levendige en finesserijke stijl, met een hoge mate van elegantie. De aromatische expressie en de invloed van het terroir namen sterk toe. Sommige mensen vergelijken ze nu met een wijn uit Piëmonte of van de hellingen van de Etna. Ik vind het best, maar ze reflecteren toch echt het bijzondere terroir van onze hellingen. Dat geeft steeds meer geheimen prijs. Een grote wijn is uiteindelijk de definitie van plaats, emotie en historie en hij doet iets met je.’
‘Sinds 2009 heb ik betere druiven en maak ik elegante, frisse en levendige wijnen met een mooie terroirexpressie’
Huber aan het werk in de wijngaard Les Tosses (foto Terroir al Limit)
Nieuwe regels in Priorat
Tot slot. Hubers opvattingen passen in een breder kader van ontwikkelingen in Spanje. Vooral de kleinere producenten willen een nieuw herkomstsysteem, juist omdat het oude te weinig ruimte biedt voor allerlei nieuwe initiatieven. De tegenwerking komt grotendeels van de grote, conservatieve (merk)producenten. Op dit moment concentreert de actuele vraag naar een nieuw wijngaardclassificatiesysteem zich het meest in Priorat en Rioja. Men wil een classificatie die uitgaat van de bodemkenmerken. De huidige voorstellen in Priorat zijn onderwerp van stevige discussies, juist ook omdat ze een kopie zijn van andere gebieden. Critici zeggen dat een nieuw systeem de reflectie moet zijn van de eígen terroiromstandigheden.
Hoe dan ook, hoogstwaarschijnlijk wijkt het eindresultaat niet ver af van de huidige plannen. Naast de algemene DOCa Priorat (max. 6.000 kg druiven/ha) is er al sinds 2009 de Vi de Vila, met de naam van het dorp op het etiket (12 totaal). Net daarboven komt de herkomst Vi de Paratge, geproduceerd op een locatie die kleiner is dan het dorp, maar groter dan een enkele wijngaard. Opbrengst hooguit 4.000 kg/ha en stokken van minstens 15 jaar oud. Een aparte wijngaard kan in aanmerking komen voor de status van Vi de Vinya, en is feitelijk een premier cru. Het rendement is ook 4.000 kg/ha, maar de stokken zijn zeker 20 jaar oud. De allerbeste wijn moet op papier de Gran Vi de Vinya worden, de grand cru. Opbrengst 2.500 kg/ha, vanaf 35 jaar oude stokken en alleen van garnatxa of cariñena.
Vooral kleinere producenten willen een nieuw herkomstsysteem dat uitgaat van de bodemkenmerken
Proefnotities wit en rosé
7,5
Terroir Historic Blanc, Terroir al Limit, Priorat, Spanje 2017
75% garnacha blanca, 25% macabeu, biodynamisch, wijngaarden op 350-800 m hoogte in 9 dorpen, bodem: klei/leisteen/graniet/alluviaal, biodynamisch, 6 maanden rijping in cement; rijpe tonen, goede zuren, veel inhoud, nog zeer jong (13%) € 27,75
8-
Terroir Historic Blanc, Terroir al Limit, Priorat, Spanje 2016
75% garnacha blanca, 25% macabeu, biodynamisch, wijngaarden op 350-800 m hoogte in 9 dorpen, bodem: klei/leisteen/graniet/alluviaal, biodynamisch, 6 maanden rijping in cement; verleidelijke geur, nootachtig, hint van amandel, goede spanning, sappig, evenwichtig en elegante stijl € 27,75
8
Terra de Cuques, Terroir al Limit, Priorat, Spanje 2016
90% pedro ximénez (wijngaard met hoog percentage klei), 10% muscat d’alexandria (wijngaard met hoog percentage leisteen), 20-35 jaar oude stokken, wijngaarden op 400-600 m hoogte, biodynamisch, opbrengst 3.000 kg/ha, productie 9.000 flessen, 12 maanden rijping op cementen tanks van 2.500 liter; zeer goed gedoseerd, fruitig, in het begin duidelijke invloed van de muscat, neemt later af, goede spanning (13%) € 39,95
8
Terra de Cuques, Terroir al Limit, Priorat, Spanje 2015
90% pedro ximénez (wijngaard met hoog percentage klei), 10% muscat d’alexandria (wijngaard met hoog percentage leisteen), 20-35 jaar oude stokken, wijngaarden op 400-600 m hoogte, biodynamisch, opbrengst 3.000 kg/ha, productie 9.000 flessen, 12 maanden rijping op cementen tanks van 2.500 liter; schone kleur, fijne geur, sappige aanzet, mooi fruit, crispy, kruidige aroma’s en frisse zuren, mooi rijpe tonen, lichte associatie met abrikoos, mooie lengte (13%) € 39,95
8+
Muscat, Terroir al Limit, Priorat, Spanje 2016
Muscat d’alexandria, biodynamisch; stijvolle muscat, spritzig en spanning, goede zuren, beschaafde aroma’s, verrassend fris (15%)
8+
Pedra de Guix, Terroir al Limit, Priorat, Spanje 2015
1/3 pedro ximénez (vnl. kleibodem), 1/3 macabeo (riviergesteente), 1/3 garnacha blanca (leisteen), biodynamisch; opbrengst 3.000 kg/ha, productie 4.000 flessen; 10 maanden rijping in 500-litervaten, 10 maanden in grote Oostenrijkse foeders; mooie blend, rustig in geur en smaak, goede balans, heel sappig, inzetbaar als aperitief en bij schaal- en schelpdieren, heerlijk glas wijn (13%) € 75,50
8+
Pedra de Guix, Terroir al Limit, Priorat, Spanje 2014
1/3 pedro ximénez (vnl. kleibodem), 1/3 macabeo (riviergesteente), 1/3 garnacha blanca (leisteen), biodynamisch; opbrengst 3.000 kg/ha, productie 4.000 flessen; 10 maanden rijping in 500-litervaten, 10 maanden in grote Oostenrijkse foeders; frisse structuur, vullend, aromatisch, fijne kruidige onderlaag, interessante blend, gastronomische wijn met veel energie, spanning en lengte (13%) € 75,50
8+
Roc d’Aubaga Rosat, Terroir al Limit, Priorat, Spanje 2016
85% garnacha blanca, 10% grenache rouge, 5% grenache gris, biodynamisch, productie 1.268 flessen; fruitig, goede zuren, verteerbaar, sappig, energiek, goede balans, lengte (13,5%)
Proefnotities rood
8
Terroir Historic Negre, Terroir al Limit, Priorat, Spanje 2017
75% garnacha, 25% cariñena, wijngaarden op 350-800 m hoogte in 9 dorpen, bodem: klei/leisteen/graniet/alluviaal, biodynamisch, 6 maanden rijping in cement; transparante kleur, versmolten fruit en bloemen, goede zuren, levendige finale (13,5%) € 27,75
8
Torroja Vi de Vila, Terroir al Limit, Priorat, Spanje 2016
50% cariñena (leisteen), 50% garnacha (leisteen/klei), 50-75 jaar oude stokken, wijngaarden op 400 m hoogte, biodynamisch, opbrengst 3.000 kg/ha, productie 15.000 flessen, 12 maanden rijping op Stockinger foeders van 3.500 liter; komt gesloten over, opeengepakt, mooie balans, hecht en dicht (13,5%) € 39,95
8,5
Torroja Vi de Vila, Terroir al Limit, Priorat, Spanje 2015
50% cariñena (leisteen), 50% garnacha (leisteen/klei), 50-75 jaar oude stokken, wijngaarden op 400 m hoogte, biodynamisch, opbrengst 3.000 kg/ha, productie 15.000 flessen, 12 maanden rijping op Stockinger foeders van 3.500 liter; redelijk neutrale aroma’s, schoon en fruitig, sappig en hecht mondgevoel, spanning, expressief, fraîcheur, passende tannine, zeer goede balans, knappe lengte (14,5%) € 39,95
9
Arbossar, Terroir al Limit, Priorat, Spanje 2015
100% cariñena, meer dan 100 jaar oude stokken, steile noordhelling op 300-350 m, leisteen/graniet, biodynamisch, opbrengst 1.500 kg/ha, 16 maanden rijping in cementen tanks van 2.500 liter, productie 4.864 flessen; veel kleur, prachtige expressie van de druif, heel fruitig, fris, helder, prachtige zoet-zuurbalans, soepel, zeer fraaie wijn, mooie aroma’s en vulling, bijzonder veel lengte (14,5%) € 75,50
Tijdens Wine Professional gecombineerd met een gerecht van kalfstartaar en langoustine.
8
Dits del Terra, Terroir al Limit, Priorat, Spanje 2015
100% cariñena, meer dan 100 jaar oude stokken, zuidhelling, voornamelijk leisteen, biodynamisch, opbrengst 1.500 kg/ha, productie 4.600 flessen; 16 maanden rijping op Stockinger foeders van 3500 liter; opeengepakt, goede spanning, mineralig, levendig, fragiel, later meer elegant, mooi verteerbaar (13,5%) € 75,50
8+
Dits del Terra, Terroir al Limit, Priorat, Spanje 2014
100% cariñena, meer dan 100 jaar oude stokken, zuidhelling, voornamelijk leisteen, biodynamisch, opbrengst 1.500 kg/ha, productie 4.600 flessen; 16 maanden rijping op Stockinger foeders van 3500 liter; granaatrood uiterlijk, dichte geurwaaier, aromatisch, goed fruit, meer houttonen, levendige zuren, precieze wijn, mineralen, schoon, veel lengte (13%) € 75,50
9-
Les Manyes, Terroir al Limit, Priorat, Spanje 2015
100% garnacha, wijngaard op 800 meter hoogte, kalkrijke kleibodem, biodynamisch, opbrengst 1.500 kg/ha, 20 maanden rijping in cementen tanks van 120 liter, productie 2.460 flessen; veel, breed, aromatisch en zacht, fruitig, expressief, goede zuren, levendig, mooie balans, knappe spanning, lange nagalm (13,5%) € 199,95
8,5
Les Tosses, Terroir al Limit, Priorat, Spanje 2014
100% cariñena, 100 jaar oude stokken, 600 meter hoog gelegen wijngaard, leisteenbodem, biodynamisch, opbrengst 1.500 kg/ha, 20 maanden rijping in Stockinger foeders van 1.200 liter, productie 1.200 flessen; licht ontwikkeld, vulling, veel sap, fijn pepertje, prachtige tannine, zuren zorgen voor goede fraîcheur, evenwichtig (13,5%) € 199,95
Tijdens Wine Professional gecombineerd met een gerecht van reerugfilet.
Proefnotities Terroir Sense Fronteres, Montsant
8,5
Brisat de Montsant, Terroir Sense Fronteres, Montsant, Spanje 2017
75% garnacha, 25% macabeu, 40 jaar oude stokken, biodynamisch; licht goudgeel uiterlijk, aromatisch, associaties met marsepein, rijp, rijk, terroir, prachtige nagalm, grote verrassing (12,5%)
8
Negre de Montsant, Terroir Sense Fronteres, Montsant, Spanje 2017
75% garnacha, 25% cariñena, biodynamisch; goede kleur, fruitig, zacht mondgevoel, goede frisse tonen, doordrinkbaar, elegante stijl, lengte (13%)
8
Occident, Terroir Sense Fronteres, Montsant, Spanje 2017
Garnacha, 30 jaar oude stokken, biodynamisch; dichte geurwaaier, goed fruit en floraal in smaak, duidelijk impressies van deze druif, goede zuren, lengte, heerlijk glas (12,5%)
8
Els de Montsant, Terroir Sense Fronteres, Montsant, Spanje 2017
Garnacha, 40 jaar oude stokken, rode kleigrond, biodynamisch, productie 1.208 flessen; granaatkleur, sappig, aromatisch, vol, intens, malse tannine, wijn met karakter en lengte
Les Manyes met reerugfilet, tijdens Wine Professional
Terroir al Limit wordt ingevoerd door Wijnkooperij De Lange. Beperkte beschikbaarheid rood en wit. Op Wine Professional bleek de hoge standaard van zijn wijnen, waar Huber een masterclass gaf. Het team van chef Patrick Brugman van Restaurant In den Doofpot ondersteunde de wijnen met enkele voortreffelijke gerechten. Behalve tijdens de masterclass werden er ook tijdens ProWein wijnen van Huber geproefd. Tijdens ProWein konden we tevens kennismaken met vier wijnen zijn nieuwe project Terroir sense Limites, in Montsant, die op dat moment nog niet gebotteld waren. Ook bij dit project is Tatjana Peceric, Hubers rechterhand in de kelder, betrokken.
Wijnkooperij de Lange, Oosterhout, tel 0162- 447847
